Ο Ευκάλυπτος Nitens (Silvertop - Shining Gum)

Ο Ευκάλυπτος Nitens (Silvertop - Shining Gum)

Βοτανική περιγραφή:
O ευκάλυπτος Nitens είναι ένα ψηλό δέντρο δάσους, συνήθως φτάνει τα 40-70 μέτρα ύψος αν και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να φτάσει και τα 90 μ., η διάμετρός του φτάνει τα 1-2 μέτρα, μπορεί όμως να αναπτυχθεί και περισσότερο.
Συνήθως έχει ομοιόμορφο σχήμα και κατακόρυφο κορμό, ο οποίος μπορεί να καλύπτει το 1/2 ή και τα 2/3 του ύψους του δέντρου.
Ο φλοιός του είναι λείος και γκριζωπός, σχετικά λεπτός και τραχύς. Τα σπορόφυτα και τα νεαρά δένδρα, έχουν φλοιό με πράσινο χαρακτηριστικό χρώμα. Τα φύλλα των νεαρών δέντρων αναπτύσσονται σε αντίθετες κατευθύνσεις, είναι άμισχα, ωοειδή και χρώματος μπλε. Τα σπορόφυτα έχουν μέγεθος 4-10 x 2-4 εκ., ενώ τα νεαρά δέντρα φτάνουν τα 8,5 - 17 εκ. x 4,5-8 εκ.. Τα ενήλικα φύλλα εναλλάσσονται, και έχουν λογχοειδή πράσινο μίσχο.
Η ταξιανθία είναι απλή, μασχαλιαία με 7 ανθούς. Οι μίσχοι είναι γωνιακοί και επίπεδοι. Μερικές φορές τα άνθη είναι πολύ μικρά, με κυλινδρικό ή ωοειδή σχήμα και πολύ συχνά είναι γωνιακά ή με ραβδώσεις των 6-7 x 3 χιλιοστών. Οι καρποί του είναι άμισχοι με αρκετές ραβδώσεις των 4-7 x 4-6 χιλ και με γυαλιστερή επιφάνεια. Το φύλλωμα του είναι μακρόστενο, με φθίνον μέγεθος και έχει 3 ή 4 καρπούς.
Το γένος του ευκαλύπτου περιγράφηκε και ονομάστηκε για πρώτη φορά το 1788 από το Γάλλο βοτανολόγο L 'Héritier. Τα λουλούδια των διαφόρων ειδών ευκαλύπτου προστατεύονται από ένα κάλυμμα, εξ ου και η γενική ονομασία, η οποία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «Eu» (καλά), και «Calyptos» (που καλύπτεται). Η λέξη «Nitens» είναι μια λατινικής προελεύσεως για το «λάμπει», «γυαλισμένο» ή «φωτεινό» και αναφέρεται στα φύλλα, τα μπουμπούκια, τον καρπό και το φλοιό του. Οι καρποί του έχουν μια ξεχωριστή γυαλιστερή, εμφάνιση.

Οικολογία:
Ο Nitens εμφανίζεται σε λόφους και κοιλάδες ορεινών περιοχών και μερικές φορές σε μικρές αμιγείς συστάδες που συχνά αποτελούν τμήμα ενός μωσαϊκού των ειδών ευκαλύπτου. Στο φυσικό του περιβάλλον, το κλίμα είναι δροσερό προς ζεστό, υγρό ή ύφυγρο. Ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη του θεωρούνται τα ήπια καλοκαίρια που σπάνια ανεβάζουν πολύ υψηλές θερμοκρασίες και είναι μέτρια ανθεκτικός στην ξηρασία. Είναι ένα από τα πιο ανθεκτικά είδη στον παγετό και από τα πιο ταχέως αναπτυσσόμενα εμπορικά είδη ευκαλύπτου.

Βιοφυσικά Όρια:

	Ελάχιστη Τιμή	Μέγιστη Τιμή
Υψόμετρο:	600m	1600m
Μέση ετήσια θερμοκρασία:	-5°C	26°C
Μέση ετήσια βροχόπτωση:	750mm	1750mm

Τύπος εδάφους: 
Καλύτερη ανάπτυξη παρουσιάζει σε καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, βαθιά, υγρά και αργιλώδη. Αναπτύσσονται όμως ικανοποιητικά σε ένα ευρύ φάσμα εδαφών ακόμη και σε μέτρια γόνιμα εδάφη.

Καταγεγραμμένη κατανομή των ειδών:
Χώρα προελεύσεως: Αυστραλία
Προσαρμοσμένο σε: Αργεντινή, Βραζιλία Χιλή, Νέα Ζηλανδία, Νότια Αφρική, Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α. και Ζιμπάμπουε.

Προϊόντα:
Καύσιμο:
Είναι κατάλληλος για καυσόξυλο και αρκετά δημοφιλής για αυτό στη Νέα Ζηλανδία. Είναι επίσης, κατάλληλος για την παραγωγή βιομάζας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Φυτικές ίνες:
Το ξύλο από τον Nitens χρησιμοποιείται ευρέως για την παραγωγή χαρτοπολτού και χαρτιού.
Ξυλεία:
Το ξύλο του έχει το χρώμα του άχυρου ή είναι απαλό ροζ, με ίσιες ίνες, σκληρό, αλλά σχετικά εύκολο να επεξεργαστεί και όχι ανθεκτικό. Έχει πυκνότητα 670 - 720 kg/m³. Χρησιμοποιείται για τη γενική κατασκευή κτιρίων, δαπέδων, κουφωμάτων, για επένδυση και για έπιπλα. Το ξύλο του είναι κατάλληλο για κοπή και χρησιμοποιείται στη γενική κατασκευή. Σε στρογγυλή μορφή, χρησιμοποιείται στην οικοδομή και για πόλους στήριξης.
Αιθέρια έλαια:
Τα αιθέρια έλαια από τον Nitens είναι μονοτερπενοειδή και βρίσκονται στη φύση, χαρακτηρίζονται από μεγάλες ποσότητες α-πινένιου (10- 17%) και 1,8-κινεόλη (18-70%), όπου το τελευταίο είναι ένα βασικό θεμελιώδες συστατικό για φαρμακευτικά έλαια.

Διαχείριση Δέντρων: 
Ο Nitens είναι αειθαλές, ταχέως αναπτυσσόμενο δέντρο με πολύ καλό σθένος και όγκο ανάπτυξης. Τα χαμηλότερα κλαδιά των δέντρων σε νέες φυτείες, τείνουν να ξεχωρίζουν σε ορθή γωνία με τον κορμό και δε ρίχνουν τόση σκιά όση τα άλλα είδη των περισσότερων ευκαλύπτων. Είναι πολύ ευαίσθητος στη φωτιά και πεθαίνει ακόμη και στο φως από άγρια πυρκαγιά. Εάν όμως υπάρχει επαρκής σπόρος, αναγεννιέται άμεσα και με ταχύ ρυθμό από την τέφρα.
Εκτιμάται ότι ο Globulus και ο Nitens μπορεί να αυξηθούν κατά 40m³/εκτάριο (10στρ)/έτος. Περιστροφές των 8-10 ετών προβλέπονται για την παραγωγή ξυλοπολτού, και μέχρι και 25 χρόνια για την παραγωγή ξυλείας. Για τη διαχείριση της αποθήκευσης χρησιμοποιείται ο κλασσικός τρόπος. Προκύπτουν περίπου 260.000 βιώσιμα σπόροι/kg.

Παράσιτα και ασθένειες:
Το νεανικό φύλλωμα του Nitens είναι ευάλωτο σε αρκετά παράσιτα. Σε ορισμένες περιπτώσεις  τα φύλλα πλήττονται από τα μυρμήγκια Atta της Βραζιλίας και στις περιοχές της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας τα μαρσιποφόρα ζώα τα Possums τρώνε το φύλλωμα. Τα παράσιτα προσβάλλουν τα φύλλα των ενηλίκων δέντρων.

Πηγή: worldagroforestry.org

Ανθεκτικότητα στο κρύο:
Υπάρχουν διαφορετικά είδη ευκαλύπτου κατάλληλα για ψυχρά κλίματα. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αρκετές δοκιμές διαφόρων ειδών, σε σχέση με την αντίσταση και την ανθεκτικότητα τους στο κρύο.
Μεταξύ των ειδών που δοκιμάστηκαν, ο ευκάλυπτος Nitens είναι ο πιο κατάλληλος για το κρύο και τις ζώνες παγετού. Η ανάπτυξη του είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική λύση σε περιοχές με έντονο κρύο και συχνούς παγετούς. Σε δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν από την CEASA, ο Nitens παρουσιάζει μία αύξηση 40% σε σύγκριση με άλλους σπόρους που χρησιμοποιήθηκαν στα πλαίσια της μελέτης αυτής.
Οι δοκιμές δείχνουν καλή προσαρμογή σε περιπτώσεις που πιάνει χιόνι και μεγάλη αντοχή κατά την διάρκεια παγετού. Οι αυξήσεις που παρατηρήθηκαν ήταν πάνω από 15m³/εκτάριο (10 στρέμματα) έτος σε αυστηρές κλιματικές ζώνες. Τα δέντρα είναι πολύ ανθεκτικά στον άνεμο χάρη στη δύναμη του στελέχους τους, τη διάταξη των κλαδιών και τη διάταξη  των φύλλων τους.
Στις περιοχές καταγωγής ο Nitens έχει διακεκομμένη γεωγραφική κατανομή, από τα οροπέδια της βόρειας Νέας Νότιας Ουαλίας έως και τα δάση της νοτιοανατολικής Victoria. Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται ψυχρό, με ήπια καλοκαίρια και χειμώνες με συχνές χιονοπτώσεις και παρουσία παγετού.
Η καλύτερη ανάπτυξη αυτού του είδους εμφανίζεται σε εδάφη με ιζηματογενή πετρώματα και ιδιαίτερα σε εκείνα με μαύρο πέτρωμα. Έχουν παρατηρηθεί αυξήσεις μέχρι 25 m³ το έτος.  Η ικανότητα αναγέννησης του είναι μικρότερη από του Globulus και αυτό οφείλεται στη γενετική του προέλευση ή τον τόπο καταγωγής του. Τα λουλούδια και τα φρούτα χωρίζονται σε ταξιανθίες και ταξικαρπίες.
Οι οδηγίες σχετικά με τον Nitens δεν είναι πολύ διαφορετικές σε σχέση με τις οδηγίες που δίνονται για τον Globulus. Τόσο η αρχική λίπανση όσο και ο έλεγχος του ανταγωνισμού είναι απαραίτητοι για την καλύτερη ανάπτυξη του.

Ευκάλυπτοι ανθεκτικοί στο κρύο σε σύγκριση με τον Globulus*

Είδος	Μέση τιμή μέγιστων θερμοκρασιών	Μέση τιμή ελάχιστων θερμοκρασιών	Ελάχιστη θερμοκρασία απόλυτη τιμή	Βροχόπτωση	Ημέρες με πάγο
E.Globulus	18-23	4	-4	500-1500	0-5
E.Nitens23	21-24	-2+2	-10	750-1250	50-150
E.Delegatensis	21	0	-9	2500-3500	10-100
E.Obliqua	27-32	2	-9	2500-3500	10-100
E.Dalrympleana	27	0	-11	875-1400	20-100
E.Regnans	23	0-2	-7	750-1650	Λιγότερες απο 60

*Κλιματολογικά χαρακτηριστικά ανάλογα με την περιοχή καταγωγής τους 

Πηγή: conservacion.unalmed.edu.co/rodolfoparra/eucalipto/9eucaliptos.html

Shining gum, Silvertop

Eucalyptus nitens (H.Deane & Maiden) Maiden, Crit. Revis. Eucalyptus 2: 272 (1913).

E. goniocalyx var. nitens H.Deane & Maiden, Proc. Linn. Soc. New South Wales 24: 463 (1899). T: Delegate R., NSW, May 1889, W.Bäuerlen s.n. ; lecto: NSW, fide J.H.Maiden, loc.cit.

Description

Tree to 70 m tall. Lignotuber absent, epicormic buds present.
Bark smooth throughout or with a thin stocking of rough grey bark for basal 1 m of trunk; smooth bark predominantly pale grey to greenish-grey but with patches of white, cream or pale brown with horizontal black scars sometimes present; crown often ribbony.
Juvenile growth (coppice or field seedlings to 50 cm): stem square in cross-section and prominently winged, glaucous or non-glaucous; juvenile leaves opposite and sessile for many pairs (until sapling stage), ovate to lanceolate, 6.5–11(18) cm long, 2.8–5.5(9.5) cm wide, amplexicaul, apex pointed, usually blue-green or glaucous.
Adult leaves alternate, petiole 1–4 cm long; blade lanceolate to falcate, 10–30 cm long, 1.5–4 cm wide, base tapering to petiole, margin entire, concolorous, or slightly discolorous, glossy, green, side-veins greater than 45° to midrib, moderately to densely reticulate with erose veinlets, intramarginal vein parallel to and well removed from margin (sometimes doubled, the outer being close to margin and less prominent), oil glands usually obscure.
Inflorescence axillary unbranched, peduncles 0.5–1.5 cm long, buds 7 per umbel, sessile. Mature buds oblong to ovoid, 0.6–0.7 cm long, 0.3–0.4 cm wide, green and pink, often slightly angled longitudinally, scar present, operculum conical, stamens inflexed or irregularly flexed, anthers cuboid to oblong, versatile, dorsifixed, dehiscing by longitudinal slits (non-confluent), style long or short, stigma blunt, locules 3 or 4, the placentae each with 4 vertical ovule rows. Flowers white.
Fruit sessile, cup-shaped to barrel-shaped, 0.4–0.7 cm long, 0.4–0.7 cm wide, faintly angled longitudinally, disc descending, valves 3 or 4, slightly exserted or near rim level.
Seeds black, brown or grey, 1.5–2.5 mm long, ovoid or flattened-ovoid, often pointed at one end, lacunose, dorsal surface shallowly pitted, hilum ventral.

Cultivated seedlings (measured at ca node 10): cotyledons bilobed; stems square in cross-section and winged, glaucous; leaves opposite and sessile for many nodes, cordate, 4–10 cm long, 2–4 cm wide, amplexicaul, margin entire, apex pointed, dull, glaucous or blue-grey.

Flowering Time

Flowering has been recorded in January, February and March.

An important forestry species in Victoria and southern New South Wales, and plantation species in Tasmania. Timber is used for general building construction, flooring, joinery, panelling, furniture and pulp, and the species at times produces a honey flow.

Notes

A tall tree of high country in New South Wales at Point Lookout, Majors Point, Barren Mountain and Barrington Tops in northern New South Wales, and in southern New South Wales from Parkers Gap south to central eastern Victoria as far west as the Blue Range, Mt Monda and Mt Torbreck and south to Mt Erica. E. nitens has more or less smooth bark, glossy green leaves and small, sessile buds and fruit in sevens. Coppice growth is conspicuous with opposite, sessile leaves persisting to sapling stage. It is most closely related to E. denticulata of the Errinundra Plateau, Mt Kaye and Mt Tennyson in eastern Victoria and in Bondi State Forest in far south-eastern New South Wales. In situations where both species occur near each other, there is some intergradation. In E. denticulata the juvenile stage is less prolonged, the adult leaves are toothed along the edges with lenticels (leaf margin entire in E. nitens) , and the outer operculum does not dehisce as a whole cone but appears to be persistent with a reduced, somewhat deformed, inner operculum at the tip (outer operculum completely shed leaving an operculum scar in E. nitens) .

Eucalyptus nitens belongs in Eucalyptus subgenus Symphyomyrtus section Maidenaria, a large group of species more or less restricted to south-eastern Australia, characterised by bilobed cotyledons, simple axillary inflorescences, buds with two opercula, stamens with versatile anthers and flattened seeds with a ventral hilum. Within this section, E. nitens belongs in series Globulares subseries Remanentes, having large, sessile, glaucous or non-glaucous, juvenile leaves opposite for many pairs on square, winged stems, small buds in clusters of seven and small fruit with descending disc.

Origin of Name

Eucalyptus nitens: Latin nitens, shining, referring to the shining leaves, flower buds, fruit and bark.