ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΕΙΟ ΣΤΑ ΚΟΜΝΗΝΑ ΚΟΖΑΝΗΣ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΒΕΡΜΙΟ

 Επισκέφτηκα το μελισσοκομείο ενός αδελφικού φίλου στα  Κομνηνά Κοζάνης

υπήρχε το σαπουνόχορτο(όπως το λένε οι ντόπιοι)(ξέρει κανείς το επιστημονικό του όνομα?)

Τεύκριο το πόλιο, Ασπρόχορτο, Στομαχοβότανο, Teucrium polium L.

αγριορίγανη( λευκή και ρόζ)

ένα άγνωστο, σε εμένα, είδος γαιδουράγκαθο(επίσης ξέρει κανείς το επιστημονικό του όνομα?)

και φυσικά το Αμάραντο

ιδού πως βγαίνει μια φωτογραφία από έναν μελισσοκόμο-φωτογράφο!!!

ΗΛΙΑΝΘΟΣ (Helianthus annus)-ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟ ΦΥΤΟ

 Η φωτογραφία(28.06.2013) είναι από χωράφι σπαρμένο στο κέντρο του αποξηραμένου ''Βάλτου'' των Γιαννιτσών κοντά στον ΝΟΓ.

Οι μέλισσες τον επισκέπτονται σαν τρελές, οι προβληματισμοί του Θεοδόση υπάρχουν.

Βιότοπος – περιγραφή:
Η λατινική ονομασία του φυτού είναι Helianthus anuus (Ηλίανθος ο ετήσιος) και ανήκει στην οικογένεια των Συνθέτων. Το συναντούμε με τα ονόματα ηλιοτρόπιο, λιοτρόπι, λιοδρόμι, κολοκάσι, κονδυλόριζο, ηλιοστρόφι κ.α.
Είναι φυτό μονοετές που μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 3,5 μέτρα. Η ρίζα του προχωράει βαθιά στο χώμα και διακλαδίζεται σε πολλές πλάγιες ρίζες, οι οποίες είναι πυκνές και λεπτές. Τα φύλλα του είναι έμμισχα σε σχήμα καρδιάς. Ο βλαστός και τα φύλλα καλύπτονται από σκληρές τρίχες οι οποίες προστατεύουν το φυτό από τα φυτοφάγα ζώα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του φυτού είναι οι μεγάλες ταξιανθίες κεφάλια, τα οποία φυτρώνουν στην άκρη του βλαστού ή των κλαδιών και στρέφονται προς τον ήλιο. Η διάμετρος τους μπορεί να φτάσει και τα 30 εκατοστά. Τα κεφάλια αυτά αποτελούνται από γλωσσοειδή ανθίδια κίτρινα, τα οποία είναι τοποθετημένα περιφερειακά σαν ακτίνες και μικρότερα σωληνοειδή τοποθετημένα στο κέντρο του δίσκου.
Ο ηλίανθος όταν δεν έχει ανθίσει ακόμη παρουσιάζει το φαινόμενο του ηλιοτροπισμού. Το ξημέρωμα οι δίσκοι των ηλίανθων είναι στραμμένοι προς την Ανατολή. Καθώς η μέρα προχωρά παρακολουθούν την πορεία του ήλιου προς την Δύση στρέφοντας τα κεφάλια προς το μέρος του. Όταν ο ήλιος δύσει το βράδυ, τα ηλιοτρόπια στρέφουν τα κεφάλια τους προς την ανατολή και πάλι. Όταν το φυτό ανοίξει τα μπουμπούκια του δεν παρουσιάζει πλέον το φαινόμενο αυτό.
Ο ήλιος καλλιεργείται για τους σπόρους του που τρώγονται ως πασατέμπος και για το έλαιο που εξάγεται από αυτούς. Βρώσιμα είναι και τα άνθη του φυτού τα οποία όμως έχουν πικρή γεύση και αν θέλουμε να τα φάμε ωμά καλύτερα να τα βάλουμε για μερικά δευτερόλεπτα σε ατμό για να φύγει η πικρίλα. Τα μπουμπούκια του φυτού όταν δεν έχουν ανοίξει τρώγονται όπως οι αγκινάρες.
Σε μερικές χώρες όπως η Κίνα, τα κεφάλια τρώγονται σαν σνακ αφού τα ψήσουν στο φούρνο (εδώ που τα λέμε για τους Κινέζους είδηση θα ήταν, τι δεν τρώνε και όχι αν τρώνε κάτι!).
Είναι φυτό ιθαγενές στην Κεντρική Αμερική αλλά ευδοκιμεί σε όλα τα εδάφη και αναπτύσσεται εύκολα.
Στη χώρα μας καλλιεργείται στην περιοχή του Έβρου,Σέρρες, Κεντρο -Δυτική Μακεδονία(Πέλλα, Φλώρινα).

Είναι φυτό που αγαπούν οι μέλισσες και το μέλι που παράγεται σε μεγάλες ποσότητες από τα άνθη του ηλίανθου είναι ανοιχτόχρωμο. Η μέλισσες όμως πληρώνουν πολύ ακριβά την αγάπη τους για τους χυμούς του ηλίανθου, γιατί γρήγορα χάνουν το τρίχωμά τους, μαυρίζουν και τα σμήνη μειώνονται. 

Για τον λόγο αυτό, οι μελισσοκόμοι αφήνουν τα μελίσσια τους λίγο χρόνο κοντά στις καλλιέργειες αυτές και μετά τα απομακρύνουν σε άλλες περιοχές με γυρεοφόρες ανθοφορίες.

Συστατικά-χαρακτήρας:
Το άνθος περιέχει ένα φλαβονικό γλυκοσίδιο, την κουρσιμετρίνη, που συνοδεύεται από μία δεκάδα ακόμη χημικών ενώσεων μεταξύ των οποίων είναι η ιστιδίνη. Οι σπόροι περιέχουν έλαιο σε ποσοστό 25-40%, πρωτεΐνες, κυτταρίνη, τανίνη, λεκιθίνες, μεθειονίνη, ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο,φώσφορο, σελήνιο, ψευδάργυρο βιταμίνες A, B, C, Ε, Κ, νιασίνη κ.α.

Ιστορικά στοιχεία:
Ο ηλίανθος πήρε το όνομά του από τις λέξεις ήλιος και άνθος. Όπως υπολογίζεται το φυτό χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά γύρω στα 2.600 π.Χ. από τους ιθαγενείς της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Αυτοί μάζευαν τους μεγαλύτερους σπόρους του φυτού και τους ξαναφύτευαν και έτσι κατάφεραν να παράγουν μεγαλύτερους σπόρους από ότι είχε αρχικά το φυτό. Οι Ατζτέκοι του Μεξικού, οι Ίνκας του Περού και οι Οτόμοι λάτρευαν τις εικόνες του ηλίανθου που για αυτούς συμβόλιζαν τον Θεό Ήλιο. Οι πολεμιστές των ιθαγενών έπαιρναν μαζί τους ένα προσεκτικά δεμένο βώλο φτιαγμένο από σπόρους του φυτού για να τρώνε όταν είναι κουρασμένοι, ώστε να επανακάμπτουν γρήγορα.
Τον 16ο αιώνα ομοιώματα από χρυσάφι εμφανίστηκαν στην Ισπανία. Τότε ήταν η εποχή που το φυτό μεταφέρθηκε στην Ευρώπη, το 1514. Οι Ρώσοι όμως ήταν αυτοί που το καλλιέργησαν σε μεγάλη κλίμακα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά κατάφεραν να ανεβάσουν την απόδοση σε έλαιο από 28% που ήταν στην Αμερική στο 50% περίπου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι αμερικανοί να επανεισάγουν το 1870 τους σπόρους από την Ρωσία και να καλλιεργήσουν και αυτοί στη συνέχεια την βελτιωμένη ποικιλία των Ρώσων. Σήμερα το φυτό καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο για φαγητό, λάδι, καύσιμο και ίνες.
Στη Ρωσία χρησιμοποιούσαν τους πολτοποιημένους βλαστούς και άνθη του φυτού σε βότκα για ένα σκεύασμα ενάντια στην ελονοσία. Το ίδιο σκεύασμα το χρησιμοποιούσαν για να αυξήσουν την εφίδρωση, ενάντια στον πυρετό.

Άνθιση – συλλογή – χρησιμοποιούμενα μέρη:
Το φυτό ανθίζει από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται τα άνθη και οι σπόροι του φυτού.

Παραγωγή μελιού:

Είναι ανοιχτόχρωμο μέλι που κρυσταλλώνει σε έναν με δύο μήνες. O ηλίανθος καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις στη χώρα μας, κυρίως στη Β. Ελλάδα, και δίνει πλούσια παραγωγή μελιού. Πρόκειται για μέλι που είναι καλή πηγή σε πολυφαινολών. Στην κρυσταλλική του μορφή είναι κιτρινωπό. Είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στη ποιότητα της διατροφής μας.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις:
Οι άψητοι σπόροι του φυτού είναι θρεπτικοί, έχουν λίγες θερμίδες και ηρεμούν το νευρικό σύστημα. Προστατεύουν από τον σχηματισμό πέτρας στα νεφρά και τη χολή. Βοηθούν τη λειτουργία του προστάτη και γενικά του πεπτικού, του ουροποιητικού και του αναπαραγωγικού συστήματος. Προλαμβάνουν και ανακουφίζουν από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και βελτιώνουν την όραση. Βοηθούν στην απόχρεμψη, στο βήχα, το κρυολόγημα και τις ασθένειες των βρόγχων. Το ηλιέλαιο που παράγεται με ψυχρή πίεση, αλλά όχι του εμπορίου, κατεβάζει τη χοληστερίνη και προστατεύει από την αρτηριοσκληρυνση.
Από τη δεύτερη έκθλιψη των σπόρων του φυτού, λαμβάνεται λάδι κατάλληλο για τη σαπωνοποιία, τη χρωματουργία, την επεξεργασία μάλλινων υφασμάτων κ.α. Η πίτα που μένει μετά την δεύτερη έκθλιψη χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή.

Παρασκευή και δοσολογία:
Τα άνθη παρασκευάζονται ως έγχυμα. Σε μια κουταλιά του φαγητού με θρυμματισμένα άνθη ρίχνουμε ένα ποτήρι βραστό νερό, το σκεπάζουμε για 15 λεπτά, σουρώνουμε και πίνουμε 2 φορές την ημέρα.

Πηγή:

-Άρθρο του Σάκη Κουβάτσου στα Χανιώτικα Νέα
-Προσωπικές παρατηρήσεις






Ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα για τους επικονιάστές





Παγκόσμιος χάρτης καλλιέργειας ηλιάνθου
 

Εκδήλωση: Μελισσοκομία – Κτηνοτροφία: Αειφόρες Επαγγελματικές Δραστηριότητες

Το Σάββατο 6 Ιουλίου, 9.30 μ.μ.

στο Πολιτιστικό Κέντρο Ιερισσού

διοργανώνεται ενημερωτική εκδήλωση με θέμα

“Μελισσοκομία-Κτηνοτροφία: Αειφόρες Επαγγελματικές Δραστηριότητες”

Εισηγητές:

Ανδρέας Θρασυβούλου, Καθηγητής Μελισσοκομίας Α.Π.Θ

Γεώργιος Αρσένος, Αναπληρωτής Καθηγητής/Διευθυντής Εργαστηρίου Ζωοτεχνίας

Διοργάνωση:
Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδας
Πανελλήνια Ένωση Κτηνοτρόφων
Επιτροπές Αγώνα Χαλκιδικής-Θεσσαλονίκης ενάντια στα μεταλλεία χρυσού

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΖΥΓΑΡΙΑΣ ΚΥΨΕΛΩΝ ΣΕ ΠΑΙΚΟ ΚΑΙ ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ

Τοποθέτησα έστω και αργά δυο ζυγαριές :

·         μια στο βουνό Πάικο σε καστανιές και δρυς σε 535 μέτρα υψόμετρο και 

·         μια στα Γιαννιτσά σε ‘’νεκρή’’ περιοχή μια και το παλιούρι τελείωσε και υπάρχουν μόνο αγκάθια,βάτα,καλλωπιστικά,ηλίανθος

ΕΙΔΟΣ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ: ΑΝΘΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΑΡΟΥΣ    ΚΑΣΤΑΝΟ,ΔΡΥΣ,ΠΕΥΚΟ ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΑΡΟΥΣ    ΗΜΕΡ ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ ΣΕ ΚΙΛΑ   ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙ ΠΑΙΚΟ ΣΕ ΚΙΛΑ     ΔΙΟΡΩΦΟ     ΔΙΟΡΩΦΟ     8/6/2013 34,1             36,37             34,08             34             34,04             33,78 -0,26         13/6/2013 33,6 -0,18         14/6/2013 33,67 0,07         15/6/2013 33,6 -0,07         16/06/013 33,67 0,07   36,67 0   17/6/2013 33,42 -0,25   37,09 0,42   18/6/2013 33,33 -0,09   37,25 0,16   19/6/2013 33,15 -0,18   37,73 0,48   20/6/2013 33,3 0,15   38,53 0,8   21/6/2013 33,73 0,43   39,13 0,6   22/6/2013 34,47 0,74 'πλημμύρα'' 39,65 0,52   23/6/2013 35,57 1,1 'πλημμύρα'' 40,28 0,63   24/6/2013 36,11 0,54 'πλημμύρα'' 40,31 0,03 φυσαει 25/6/2013 37,31 1,2 'πλημμύρα'' 40,38 0,07 φυσαει 26/6/2013 37,74 0,43   40,49 0,11 φυσαει 27/6/2013 38,08 0,34   40,53 0,04   28/6/2013 38,95 0,87   40,39 -0,14   29/6/2013 39,13 0,18   40,52 0,13   30/6/2013 38,77 -0,36   40,45 -0,07   1/7/2013 38,46 -0,31   40,1 -0,35   2/7/2013 38,38 -0,08   -40,1   3/7/2013 38,4 0,02   39,74 39,74   4/7/2013 38,53 0,13   39,72 -0,02   5/7/2013 38,88 0,35   39,72 0   6 38,75 -0,13 39,52 -0,2 7 38,45 -0,3 39,73 0,21 8 38,66 0,21 39,48 -0,25 9 38,74 0,08 39,49 0,01 10 39,3 0,56 39,13 -0,36 11 39,55 0,25 39,05 -0,08 12 39,65 0,1 39,05 0 13 39,88 0,23 38,93 -0,12 14 40,34 0,46 38,74 -0,19 15 40,95 0,61 38,56 -0,18 16 41,29 0,34 38,24 -0,32 17 41,6 0,31 38,26 0,02 18 42 0,4 38,1 -0,16 19 42,55 0,55 37,96 -0,14 20 43,07 0,52 37,86 -0,1 21 43,33 0,26 37,74 -0,12 22 43,7 0,37 37,49 -0,25 23 44,02 0,32 37,49 0 24 44,34 0,32 37,36 -0,13 25 44,77 0,43 37,16 -0,2 26 45,19 0,42 37,03 -0,13

Η νυχτερίδα -ένα παρεξηγημέ νο θηλαστικό που εξοντώνει τεράστιες ποσότητες επιβλαβών εντόμων

Η νυχτερίδα είναι το μοναδικό θηλαστικό που πετά.  Μοιάζει με ποντίκι που έχει φτερά. Η λαϊκή παράδοση δίνει μια εξήγηση γι’ αυτό. Μας λεει ότι ήταν ένα ποντίκι που μια μέρα μπήκε στην εκκλησία και βρήκε χάμω ένα κομμάτι αντίδωρο, το οποίο από ευλάβεια δεν έφαγε, αλλά το πείρε από εκεί και το φύλαξε σαν φυλαχτό πολύτιμο. Ο Θεός για να το ανταμείψει του έδωσε φτερά να πετά στον ουρανό .

Έκτοτε πετά ψηλά, αλλά μόνο τη νύχτα . Κάθε σούρουπο οι νυχτερίδες αφήνουν τις σπηλιές, τα κοιλώματα των βράχων, των δέντρων και τα χαλάσματα των αρχαιολογικών χώρων, όπου φωλιάζουν κρεμασμένες σαν σταφύλια κατά πυκνές ομάδες των 50-500 και αρχίζουν το κυνήγι της τροφής τους, Ανάλογα με το είδος της τροφής τους οι νυχτερίδες χωρίζονται σε εντομοφάγες, σαρκοφάγες, φρουτοφάγες κ.τ.λ.

Η νυχτερίδα της Κρήτης και γενικά της Ελλάδας είναι κυρίως εντομοφάγος, μικρόσωμη φτάνοντας τους 10-13 πόντους στο μήκος.

Μια μεμβράνη, ελαστική, λεπτή, γεμάτη νεύρα, εκτείνεται μεταξύ των άκρων και του σώματος της, αφήνοντας έξω τα άκρα των δακτύλων και την ουρά, που την βοηθά να πετά, ενώ στο έδαφος δυσκολεύεται να περπατήσει λόγω των μικρών ποδιών της.

Η νυχτερίδα είναι γνωστή για τρεις αξιοσημείωτες ιδιότητές της.

1.             Την οξύτατη και ευαίσθητη ακοή της (ακούει και τον παραμικρό θόρυβο, ακόμα και το πέταγμα της μύγας σε απόσταση 10μ. την νύχτα)

2.            Το υπερηχητικό «ραντάρ» που διαθέτει (εκπέμπει 30.000-70.000 παλμούς το δευτερόλεπτο) που την βοηθά να προσανατολίζεται στο σκοτάδι και να αποφεύγει παντός είδους εμπόδια, τα οποία δεν θα μπορούσε να δει με τα μάτια της που είναι πολύ μικρά

3.                Την αναπαραγωγή της που γίνεται μία φορά τον χρόνο, το Φθινόπωρο πριν πέσει σε χειμέρια νάρκη. Το περίεργο είναι ότι αν δεν προλάβει να γεννήσει σε δύο μήνες που διαρκεί η κύηση, τότε αυτή αναβάλλεται επί πολλούς μήνες και πραγματοποιείτε κατά τις στιγμές της αφύπνισης.

Όλοι μας έχουμε ακούσει την έκφραση «αυτός έχει το κοκαλάκι της νυχτερίδας», που χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να πούμε ότι κάποιος είναι πολύ τυχερός. Τι συμβαίνει λοιπόν με τα κόκαλα της νυχτερίδας; Ερευνά επιστημόνων αποκάλυψε ότι τα κόκαλα της δεν είναι κούφια, αλλά ολόγιομα, λεπτά και ευλύγιστα, γι’ αυτό ίσως να θεωρούνται «γουρλίδικα».

Άλλοι πάλι και μόνο στο άκουσμα της λέξης νυχτερίδα τρομάζουν γιατί την θεωρούν συνεργάτη του διαβόλου, πνεύμα πονηρό, με κακές προθέσεις απέναντι στον άνθρωπο.

Απεναντίας η νυχτερίδα θεωρείτε ωφέλιμη γιατί εξολοθρεύει τεράστιες ποσότητες βλαβερών εντόμων (3.500 έντομα το 24ωρο) και η κοπριά της αποτελεί άριστο λίπασμα.

Μία νυχτερίδα καταναλώνει 500 περίπου έντομα σε μια ώρα ή 3000 έντομα καθε βράδυ!

Μία αποικία από 100 νυχτερίδες μπορεί να καταναλώσει 250.000 κουνούπια και άλλα έντομα σε ένα βράδυ.!!! 

Οι εχθροί της νυχτερίδας είναι η γάτα, το κουνάβι, η νυφίτσα, η κουκουβάγια και φυσικά ο άνθρωπος, που δεν την κυνηγά βέβαια, αλλά με τους ψεκασμούς σκοτώνει τα έντομα που αποτελούν την τροφή της και με την τουριστική αξιοποίηση των σπηλαίων και το κάπνισμα αλλοιώνει αισθητά τους βιότοπους που φωλιάζει.

 

 

http://free.woodworking-plans.org/bat-house-plans.html

Very large bat house, Tallahassee, Florida, United States

http://www.ese.edu.gr/default.asp?V_DOC_ID=2237

 

 Γενικά για τις Νυχτερίδες  

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

• ΕΜΦΑΝΙΣΗ - Αρ. ΕΙΔΩΝ - ΟΜΑΔΕΣ - ΚΑΤΑΝΟΜΗ
• ΟΡΑΣΗ – ΑΚΟΗ
  
  
• ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ
  
  
• ΤΡΟΦΗ
  
  
• ΦΩΛΙΕΣ
  
  
• ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ
  
  
• ΟΙ ΝΥΧΤΕΡΙΔΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΚΙΝΔΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
  
  
• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗ 

---

ΕΜΦΑΝΙΣΗ - Αρ. ΕΙΔΩΝ - ΟΜΑΔΕΣ - ΚΑΤΑΝΟΜΗ

• Νυχτερίδες λέγονται όλα τα θηλαστικά που πετάνε.
  
  
• Όπως τα περισσότερα θηλαστικά, έχουν τρίχες και γεννάνε «μωρά» τα οποία θηλάζουν.
  
  
• Οι νυχτερίδες είναι τόσο συγγενικές με τα ποντίκια, όσο και ο άνθρωπος.
  
  
• Οι νυχτερίδες πρωτοεμφανίστηκαν πάνω στη γη πριν από 70 εκατομμύρια χρόνια.
  
  
• Σήμερα υπάρχουν χίλια διαφορετικά είδη στον κόσμο∙ κάποια έχουν τόση σχέση μεταξύ τους, όση οι γάτες με τις αρκούδες…
  Οι νυχτερίδες είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα θηλαστικών μετά τα τρωκτικά (~4500 είδη).
  
  
• Νυχτερίδες συναντάμε σε όλες τις ηπείρους, εκτός από την Ανταρτική. Απουσιάζουν από κάποια μακρινά νησιά, όπου δεν κατάφεραν να φτάσουν.

ΟΡΑΣΗ – ΑΚΟΗ

• Δεν υπάρχουν τυφλές νυχτερίδες.
  Ορισμένες, οι οποίες ονομάζονται “ιπτάμενες αλεπούδες” και ζουν στην Αφρική την Ασία και την Ωκεανία, βλέπουν πολύ καλά, ακόμα και το βράδυ.
  Οι υπόλοιπες (που είναι και η πλειοψηφία) αντιλαμβάνονται το χώρο και την τροφή τους με την ακοή. Εκπέμπουν υπέρηχους οι οποίοι αντανακλώνται ακόμα και πάνω σε πολύ μικρά έντομα και επιστρέφουν στα αυτιά τους (ηχώ).
  
  
• Κάποιες νυχτερίδες έχουν τεράστια αυτιά και εντοπίζουν τα έντομα που τρώνε από τους ήχους που κάνουν.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

• Ο Αριστοτέλης ονόμασε τις νυχτερίδες “Χειρόπτερα”, επειδή πετάνε με τα χέρια τους, δηλ με τα μπροστινά τους άκρα. Τα  οστά της «παλάμης» τους είναι επιμηκυσμένα και ενώνονται με ένα διπλό στρώμα δέρματος.
  
  
• Ορισμένες νυχτερίδες πετάνε σε ύψος 3 χιλιομέτρων για να πιάσουν έντομα που μεταναστεύουν, ενώ άλλες περνάνε αρκετή ώρα κάθε βράδυ περπατώντας στο έδαφος.
  
  
• Κάποιες νυχτερίδες έχουν αρκετά ευέλικτη πτήση και πετάνε μέσα στο δάσος, ενώ άλλες πετάνε με πάνω από 80χιλιόμετρα την ώρα!
  
  
• Oι νυχτερίδες έχουν μεγάλη ποικιλία στην εμφάνιση. Η μικρότερη νυχτερίδα ζυγίζει μόλις 2 γραμμάρια, ενώ η μεγαλύτερη ζυγίζει 1,3 κιλά και έχει άνοιγμα φτερών περίπου 2 μέτρα! Διαφορές υπάρχουν και στο μέθεθος και το σχήμα των αυτιών, της ουράς του προσώπου και των δοντιών. Όλες σχετίζονται με το πως ζει το κάθε είδος.

ΤΡΟΦΗ

• Όπως όλα τα μικρά θηλαστικά, οι νυχτερίδες, όταν δεν είναι σε λήθαργο, τρώνε πάρα πολύ∙ το ότι πετάνε τις κάνει ακόμα πιο «λαίμαργες».
  
  
• Από τα 1000 είδη νυχτερίδων, τα 650 περίπου (και όλα τα ευρωπαϊκά) τρέφονται με έντομα, όπως σκαθάρια, νυχτοπεταλούδες, κουνούπια, γρύλους, αλλά και αράχνες, σαρανταποδαρούσες και σκορπιούς. Τα έντομα που τρώει κάθε βράδυ μια μητέρα όταν θηλάζει ζυγίζουν όσο και αυτή η ίδια. Για παράδειγμα, μια αποικία 20 εκατομμυρίων νυχτερίδων στο Τέξας των Η.Π.Α. τρώει τον Ιούνιο 250 τόνους εντόμων κάθε βράδυ!!! Πολλά από τα έντομα που τρώνε οι νυχτερίδες είναι βλαβερά για τον άνθρωπο (π.χ. κουνούπια) ή για τις καλλιέργειες (π.χ. κάποια σκαθάρια και νυχτοπεταλούδες). Γι’ αυτό το λόγο πολλοί βιοκαλλιεργητές προσπαθούν να τις προσελκύσουν στα χωράφια τους με τεχνητές φωλιές.
  
  
• Εκτός από τις εντομοφάγες νυχτερίδες υπάρχουν και νυχτερίδες που τρώνε νέκταρ και έτσι βοηθάνε στον επικονιασμό των φυτών, αλλά και φρουτοφάγες οι οποίες διασπείρουν σπόρους και έτσι βοηθάνε στην αναγέννηση των δασών.
  
  
• Υπάρχουν επίσης νυχτερίδες που τρώνε ποντίκια, βατράχια, ακόμα και άλλες νυχτερίδες, ενώ κάποιες τρώνε ψάρια!
  
  
• Στη Λατινική Αμερική υπάρχουν τρία είδη τα οποία τρέφονται με αίμα: τα δύο με αίμα πουλιών και το ένα (βαμπίρ) με αίμα θηλαστικών, ακόμα και ανθρώπων. Το σάλιο των βαμπίρ έχει μία ουσία που δεν αφήνει το αίμα του θύματός τους να πήξει και οι άνθρωποι προσπαθούν να φτιάξουν φάρμακα για τις καρδιοπάθειες από αυτό. Τα βαμπίρ είναι πολύ κοινωνικά ζώα: όταν κάποιο μένει νηστικό τα άλλα του προσφέρουν μισοχωνεμένο φαγητό, ενώ οι μανάδες συχνά «υιοθετούν» ορφανά νυχτεριδάκια!!!

ΦΩΛΙΕΣ

• Οι περισσότερες νυχτερίδες φωλιάζουν σε σκοτεινά μέρη όπως τα σπήλαια, τα ορυχεία, οι σχισμές των βράχων, οι κουφάλες και ο φλοιός των δέντρων, εγκαταλελειμμένα  κτήρια κτλ. Υπάρχουν όμως και νυχτερίδες που  φωλιάζουν μέσα σε τυλιγμένα φύλλα, ενώ κάποιες κρέμονται από κλαδιά δέντρων. Όταν μια νυχτερίδα κρέμεται από κάπου δεν κουράζεται διότι τα πίσω πόδια της είναι φτιαγμένα έτσι ώστε όταν τεντώνουν τα δάχτυλα να κλείνουν.
  
  
• Πολλά είδη είναι ιδιαίτερα κοινωνικά και φωλιάζουν σε μεγάλους αριθμούς, ακόμα και κατά εκατομμύρια. Σε αρκετές σπηλιές συναντάμε νυχτερίδες διαφόρων ειδών.
  
  
• ‘Όταν οι νυχτερίδες κοιμούνται η θερμοκρασία του σώματός τους εξισώνεται με αυτή του περιβάλλοντος. Εάν κάνει πολύ κρύο μπορεί κάποια βράδια να μην βγουν για φαγητό. Όταν δε ο χειμώνας είναι πολύ βαρύς, μεταναστεύουν σε πιο ζεστές περιοχές ή πέφτουν σε λήθαργο για αρκετούς μήνες και ξυπνάνε μόνο για να πιουν νερό. Κάποιες νυχτερίδες αντέχουν έτσι θερμοκρασίες κάτω του μηδενός!!!

ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

• Οι περισσότερες νυχτερίδες ζευγαρώνουν όταν είναι 2 χρονών, υπάρχουν όμως και κάποιες που ζευγαρώνουν όταν είναι λίγων μηνών.
  
  
• Κάθε θηλυκό γεννάει 1-3 μωρά, ανάλογα με το είδος, αλλά και το μέρος όπου ζει.
  
  
• Μια νυχτερίδα μπορεί να ζήσει πολλά χρόνια, (σε κάποια είδη μέχρι και 30!) η παιδική θνησιμότητα είναι όμως μεγάλη, ενώ πολλά άτομα πεθαίνουν όταν είναι ακόμα νεαρά. Το ζευγάρωμα στις περιοχές μακριά του ισημερινού γίνεται το φθινόπωρο, η εγκυμοσύνη όμως ξεκινάει τη άνοιξη, προκειμένου τα θηλυκά να γεννήσουν το καλοκαίρι, οπότε υπάρχει ζέστη και αρκετό φαγητό.

ΟΙ ΝΥΧΤΕΡΙΔΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΚΙΝΔΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

• Εκτός από τα βαμπίρ, όλες οι άλλες νυχτερίδες είναι ακίνδυνες για τον άνθρωπο:
  
  • δεν μεταφέρουν ασθένειες σε μεγαλύτερο βαθμό από οποιοδήποτε  άλλο ζώο
  • δεν επιτίθενται στον άνθρωπο, αλλά αντίθετα, τον φοβούνται και τον αποφεύγουν.
  • Οι νυχτερίδες δεν μπερδεύονται στα μαλλιά των ανθρώπων.
• Όταν γράφτηκε το μυθιστόρημα «Δράκουλας», ο συγγραφέας του δεν ήξερε ότι στη Λατινική Αμερική υπάρχουν νυχτερίδες που πίνουν αίμα. Οι νυχτερίδες - βαμπίρ πήραν το όνομά τους από αυτό το βιβλίο.
  
  
• Για τους αρχαίους κινέζους, αλλά και τους Ίνκας, οι νυχτερίδες ήταν σύμβολο καλοτυχίας και ευημερίας.
  
  
• Ο μύθος ότι τα οστά της νυχτερίδας φέρνουν γούρι ήρθε στην Ευρώπη από τους τσιγγάνους.

ΑΠΕΙΛΕΣ
Οι νυχτερίδες έχουν μειωθεί πάρα πολύ στα περισσότερα μέρη του κόσμου και αρκετά είδη απειλούνται με εξαφάνιση. Γι’ αυτό ευθύνονται:

• Η χρήση των εντομοκτόνων∙ ότι σκοτώνει τα έντομα, σκοτώνει  και τα ζώα που τα τρώνε. Ενώ όμως τα έντομα αναπαράγονται πολύ γρήγορα, οι νυχτερίδες αναπαράγονται πολύ αργά, γι’ αυτό και ζημιώνονται από τα εντομοκτόνα περισσότερο από τα ίδια τα έντομα.
  
  
• Η καταστροφή των υγροτόπων. Οι υγρότοποι διαθέτουν πολλά, αβλαβή για τον άνθρωπο, έντομα με τα οποία τρέφονται οι νυχτερίδες. Η αποξήρανσή τους και η ρύπανσή τους έχει αρνητικές συνέπειες σε όλους τους οργανισμούς που ζουν σε αυτούς.
  
  
• Η απερίσκεπτη τουριστική αξιοποίηση των σπηλαίων και το σφράγισμα των εγκαταλελειμμένων ορυχείων όπου φωλιάζουν νυχτερίδες. Παρά το ότι με ειδικές μελέτες οι νυχτερίδες μπορούν να μείνουν απείραχτες, αυτό σπάνια γίνεται, για οικονομικούς συνήθως λόγους.
  
  
• Η είσοδος τουριστών και σπηλαιολόγων σε χώρους όπου φωλιάζουν νυχτερίδες: όταν οι μανάδες τρομάξουν, συνήθως αφήνουν τα μικρά τους να πέσουν και να πεθάνουν. Οι επανειλημμένες επισκέψεις σε «βρεφοκομεία» νυχτερίδων τις αρχές του καλοκαιριού μπορεί να οδηγήσουν στην εξαφάνιση ολόκληρων πληθυσμών.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

• Η συμφωνία για την προστασία των ευρωπαϊκών πληθυσμών χειροπτέρων και το πρόγραμμα καταγραφής των αποικιών τους στον Ελλαδικό χώρο.
  (παρουσίαση στα πλαίσια της 8ης Πανελλήνιας Σπηλαιολογικής Συνάντησης)
  
  Γεωργιακάκης Παναγιώτης - Βιολόγος
  Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία, Τμήμα Κρήτης
  Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης
• Ο Ρόλος των Νυχτερίδων στα Φυσικά Οικοσυστήματα
  
  Γεωργιακάκης Παναγιώτης - Βιολόγος
  Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία, Τμήμα Κρήτης
  Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης 

 

 

13 απίστευτα πραγματα που δεν ξέρατε για τις νυχτερίδες!

 

1. Οι νυχτερίδες είναι τα μόνα θηλαστικά ικανά να πετάξουν. Είναι δε εξαιρετικές στον αέρα. Τα φτερά τους είναι λεπτά και μιλόντας με όρους της αεροπλοοίας, θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως “αεροτομές”.

2. Μία καφέ νυχτερίδα μπορεί να πιάσει 1200 έντομα σε μέγεθος κουνουπιού σε μία ώρα! Στο Bracken Cave στο Τέξας των ΗΠΑ, έχει υπολογιστεί ότι 20 εκατομμύρια μεξικανικές νυχτερίδες χωρίς ουρά όπου ζουν εκεί, μπορούν να φάνε 200 τόνους εντόμων …σε μια νύχτα!

3. Οι νυχτερίδες βαμπίρ δεν πίνουν αίμα. Απλά το γλύφουν. Υπάρχουν μόνο 3 είδη νυχτερίδων βαμπίρ παγκοσμίως. Εάν ταξιδεύετε στην Κεντρική ή στη Νότιο Αμερική, υπάρχει πιθανότητα να δείτε μια νυχτερίδα βαμπίρ να δαγκώνει μια αγελάδα και να γλύφει το αίμα από την πληγή αλλά όχι να το ρουφάει!

4. Οι νυχτερίδες δεν έχουν “παχιές ημέρες.” Ο μεταβολισμός τους είναι ζηλευτός — μπορούν να χωνέψουν μπανάνες, μάγκος και μούρα σε περίπου 20 λεπτά!

5, Λιγότεροι από 10 ανθρώποι τα τελευταία 50 χρόνια έχουν προσβληθεί από λύσσα λόγω των βορειαμερικάνικων νυχτερίδων. Εξαιτίας του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, οι νυχτερίδες είναι πιθανές μηχανές μικροβίων, μεταφέροντας ασθένειες και τοξίνες στα αθώα θύματα. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Οι νυχτερίδες αποφεύγουν τους ανθρώπους. Εάν δαγκωθείτε από μία νυχτερίδα, πηγαίνετε στο γιατρό, αλλά μην αρχίστε τις ετοιμασίες για κηδείες και τα σχετικά — το πιθανότερο θα είναι να είστε μια χαρά!.

6. Οι νυχτερίδες χρησιμοποιούν ένα είδος σόναρ για να μετακινηθούν στο σκοτάδι. Δεν βλέπουν τόσο καλά και ζουν σχεδόν αποκλειστικά το βράδυ, γι’ αυτό και πρέπει να στηρίζονται σε άλλες μεθόδους “πλοήγησης” κατά την πτήση εκτός της όρασης. Οι νυχτερίδες στέλνουν σήματα ηχούς στο περιβάλλον και λαμβάνουν πίσω τις αντανακλάσεις αυτές, ξέροντας έτσι τι βρίσκεται γύρω τους. Είναι νυχτερινοί τύποι, περισσότερο γιατί είναι εύκολο την νύχτα να κυνηγήσουν έντομα κι από την άλλη αποφεύγουν και τις ατυχείς συναντήσεις με τους κυνηγούς τους. Την ισχνή τους όραση την χρησιμοποιούν για την ημέρα αλλά τις περισσότερες “δουλειές” τους, τις κάνουν με το κάλλυμα της νύχτας…

7. Ο πληθυσμός των νυχτερίδων αποτελεί το 1/4 του παγκόσμιου πληθυσμού των θηλαστικών! Ναι καλά διαβάσατε! Το 1/4 των θηλαστικών είναι νυχτερίδες. Υπάρχουν παγκοσμίως πάνω από 1100 είδη νυχτερίδων. Αυτό σημαίνει: ΠΟΛΛΕΣ ΝΥΧΤΕΡΙΔΕΣ!

8. Πάνω από το 50 τοις εκατό των ειδών νυχτερίδας στις ΗΠΑ έχουν χαρακτηριστεί ως επικίνδυνες. Η βιομηχανοποίηση, η καταστροφή των δασών, η ρύπανση και το κλασσικό θανάσιμο κυνηγητό τους, έχουν εξοντώσει πολλές νυχτερίδες και τις φωλιές τους.

9. Κρύα νύχτα; Κουλουριαστήτε δίπλα σε μια νυχτερίδα. Μέσα σ’ αυτές τις υγρές σπηλιές που τόσο τους αρέσουν, οι νυχτερίδες κρατιόνται ζεστές τυλίγοντας τα φτερά τους γύρω από το σώμα του, παγιδεύοντας αέρα κοντά στο σώμα τους ως ένα είδος άμεσης μόνωσης.

10. Ενα αντιπηκτικό φάρμακο βρέθηκε στο σάλιο της αυτοκρατορικής νυχτερίδας και ίσως σύντομα χρησιμοποιηθεί για να γιατρεύει τους καρδιοπαθείς. Απ’ ότι φαίνεται, το συστατικό αυτό που αποτρέπει το πήξιμο του αίματος της αυτοκρατορικής νυχτερίδας μπορεί να λειτουργήσει το ίδιο και στον άνθρωπο. Επιστήμονες από διάφορες χώρες προσπαθούν να αντιγράψουν τα ένζυμα που βρέθηκαν στο σαλιο της αυτοκρατορικής νυχτερίδας ώστε να θεραπεύσουν τις καρδιακές παθήσεις και να αποτρέψουν τα συμπτώματα της αποπληξίας στους ανθρώπους.

11. Οι νυχτερίδες γεννούν ένα μικρό κάθε χρόνο. Τα περισσότερα θηλαστικά, ιδίως του μικρού μεγέθους γεννούν πολύ περισότερα. Σκεφτείτε τις γάτες, τους λαγούς και τους αρουραίους.

12. Η μέση νυχτερίδα μπορεί να ζήσει περισσότερα κι από τον οικιακό σας σκύλο. Ο μέσος όρος ζωής μιας νυχτερίδας ποικίλει, αλλά μερικά είδη καφέ νυχτεριδας μπορούν να ζήσουν έως και 30 χρόνια. Σε σχέση με κάποια μικρά θηλαστικά που ζουν μόνο 2 χρόνια, αυτό είναι εντυπωσιακό!

13. Οι νυχτερίδες πλένονται πίσω από τα αυτιά τους. Σπαταλούν δε πολύ περισσότερο χρόνο περιποιούμενες τον εαυτό τους ακόμα κι από τις πιο ντελικάτες και μανιακές με την καθαριότητα νεαρές έφηβες κοπέλες. Καθαρίζουν τον εαυτό τους αλλά και αναμεταξύ τους σχολαστικά γλύφοντας και τρίβοντας για ώρες…

 

 

 http://www.cretanbeaches.com/panida/thilastika/nyxterides-kriti/

Νυχτερίδες της Κρήτης

Η Κρήτη έχει απομονωμένα δάση, πολλές εγκαταλελειμένες αγροικίες και περισσότερα από 2000 σπήλαια, που μαζί με τα μικρά σπήλαια, ξεπερνούν τις 5000. Έτσι, ανέκαθεν αποτελούσε ιδανικό μέρος για τα πτερωτά θηλαστικά της, τις νυχτερίδες. Στην Κρήτη έχουν εντοπιστεί ήδη πολλά είδη νυχτερίδων (περισσότερο από το 50% των συνολικών ειδών θηλαστικών του νησιού), όπως η νυχτονόμος, η τρανορινόλοφος, η μικρορινόλοφος, η ρινόλοφος του Blasius, η στεπομυωτίδα, η τρανονυχτερίδα, η πτερυγονυχτερίδα, η λευκονυχτερίδα, ο νυκτοβάτης, η μουστακονυχτερίδα, η πυρρομυωτίδα, η ποδαρομυωτίδα, η μικρομυωτίδα, η ορεινή ωτονυχτερίδα, η βουνονυχτερίδα και η νανονυχτερίδα. Μάλιστα, το 2004 διαπιστώθηκε ότι στην Κρήτη ζει κι ένα δεύτερο είδος νανονυχτερίδας, η νανονυχτερίδα του Hanak, η οποία ως τότε θεωρούνταν ενδημική της Λιβύης. Για πολλά είδη δεν έχει εξακριβωθεί αν όντως πέφτουν σε χειμερία νάρκη το χειμώνα ή αν απλώς περνούν τις πιο δύσκολες ημέρες του χειμώνα σε βαθύ λήθαργο, ξυπνώντας με την πρώτη ευκαιρία για να τραφούν και να πιουν νερό. Ας δούμε λοιπόν τα είδη αυτά λίγο πιο αναλυτικά...

Νυχτονόμος (Tadarida teniotis)

Η νυχτονόμος (επιστ. Tadarida teniotis) αποτελεί ένα από τα συνηθισμένα είδη νυχτερίδας που βρίσκονται κυρίως στην Ευρώπη και τη Δυτική Ασία. Είναι το πιο κοινό είδος στην Κρήτη, αν και οι πληθυσμοί του φαίνεται να μειώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η νυχτονόμος έχει μήκος σώματος 8.4 - 9.4 cm, ουρά από 4.8 έως 5.6 cm, και φτερά μήκους 5.7 έως 6.5 cm.

Το καλοκαίρι και το χειμώνα οι αποικίες συνήθως αριθμούν από 5 έως 100 άτομα, τα οποία ζουν σε ύψος 10 έως 50 μέτρων από το έδαφος, πάνω από θερμές και ημι-έρημες περιοχές. Εκτός από τις μικρές σπηλιές, μπορεί να βρεθεί σε ρωγμές και κοιλότητες σε βράχους, λατομεία, γέφυρες και γκρεμούς.

Τρανορινόλοφος (Rhinolophus ferrumequinum)

Η τρανορινόλοφος νυχτερίδα (επιστ. Rhinolophus ferrumequinum) είναι ένα ευρωπαϊκό είδος νυχτερίδας που απαντάται κυρίως στην Ευρώπη, την Αφρική, τη Νότια Ασία και την Αυστραλία. Έχει ένα χαρακτηριστικό ρουθούνι που θυμίζει πέταλο, εξου και το όνομα της. Είναι το μεγαλύτερο είδος από όλες τις άλλες παρόμοιες ευρωπαϊκές νυχτερίδες και έτσι πολύ εύκολα διακρίνεται από αυτές. Το είδος της συναντιέται επίσης αρκετά συχνά στα σπήλαια της Κρήτης.

Αυτή η νυχτερίδα προτιμάει να μένει μόνιμα σε μια περιοχή, ταξιδεύοντας μεταξύ 20 και 30 km για να αλλάξει φωλιά το χειμώνα και το καλοκαίρι, με τη μεγαλύτερη μετακίνηση να έχει καταγραφεί στα 180 χιλιόμετρα. Τρέφεται με σκαθάρια, νυχτοπεταλούδες και άλλα έντομα των κρητικών αγρών και δασών. Τέλος, το είδος είναι γνωστό ως αυτό που ζει τα περισσότερα χρόνια (ανάμεσα στις ευρωπαϊκές νυχτερίδες) με μερικά ζώα να ζουν περισσότερο από 30 χρόνια.

Μικρορινόλοφος (Rhinolophus hipposideros)

Η μικρορινόλοφος νυχτερίδα (επιστ. hipposideros Rhinolophus) είναι μια από τις μικρότερες νυχτερίδες στον κόσμο, με βάρος μόνο 5-9 γραμμάρια, με άνοιγμα φτερών 192-254 mm και μήκος σώματος 35-45 mm. Τος είδος παίρνει το όνομά του από τη χαρακτηριστική πεταλοειδή μύτη του. Η μικρορινόλοφος έχει εντοπιστεί και στην Κρήτη, ζώντας σε ορισμένες από τις χιλιάδες σπηλιές χιλιάδες στο νησί που βρίσκονται κοντά σε μικρά δάση με πουρνάρια ή και φρύγανα.

Έχει ισχυρά πόδια που χρησιμοποιεί για να κρατιέται στους βράχους και στα κλαδιά, ενώ μπορεί να δει καλά, παρά τα μικρά της μάτια. Όπως και οι περισσότερες νυχτερίδες, η μικρορινόλοφος ζει σε αποικίες και κυνηγάει τη λεία της με ηχοεντοπισμό, εκπέμποντας δηλαδή υπερήχους από το στόμα της. Οι μικρορινόλοφες νυχτερίδες δεν απομακρύνονται πολύ από το σημείο που φωλιάζουν, με τη μέση απόσταση μεταξύ της θερινής και της χειμερινής φωλιάς τους να βρίσκεται στα 5-10 χιλιομέτρα, αν και η μεγαλύτερη απόσταση που έχει καταγραφεί είναι 153 χιλιόμετρα. 

Ρινόλοφος του Blasius

Η ρινόλοφος του Blasius (επιστ. Rhinolophus blasii) είναι ένα απειλούμενο είδος νυχτερίδας που είναι ζει σε κάποιες (απομονωμένες μεταξύ τους) περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Μια από αυτές τις περιοχές είναι και η Κρήτη, όπου ζει ένας σημαντικός πληθυσμός του είδους.

Οι ρινόλοφοι του Blasius προτιμούν θερμές περιοχές με χαμηλή βλάστηση και λίγη υγρασία. Έτσι σπάνια θα τις δείτε στους ορεινούς όγκους της Κρήτης. Κάποιος μπορεί να τις συναντήσει σε σπηλιές, στοές, παλιά σπίτια και κελάρια. Συνήθως μένουν 3-4 νυχτερίδες μαζί, ενώ σπάνια θα δει κάποιος περισσότερες. Το χειμώνα πέφτουν σε χειμερία νάρκη, αφού επιλέξουν ένα σχετικά ζεστό σημείο.

Είναι νυχτερίδες μεσαίου μέγεθος με μεγάλα φτερά, ενώ το τρίχωμα τους είναι μακρύ και ανοιχτό καφέ. Έχουν χαρακτηριστικές μύτες σε σχήμα πετάλου, και γι’αυτό το είδος στα Αγγλικά λεγεται «horseshoe» δηλ. πέταλο αλόγου. Οι νυχτερίδα του Blasius έχουν μεγάλη ικανότητα στο πέταγμα τους, καθώς μπορούν να κυνηγούν έντομα ακόμη και στον αέρα.

Στεπομυωτίδα (Myotis aurascens)

Η στεπομυωτίδα (επιστ. Myotis aurascens) είναι ένα είδος νυχτερίδας που κατανέμεται σε όλη τη νοτιο-ανατολική Μεσόγειο και επεκτείνεται προς ανατολάς, από τις στέπες της Ευρώπης ως και τη νοτιοδυτική Ασία. Ανάμεσα σε αυτές τις περιοχές είναι και το νησί της Κρήτης, όπου ζει σε αρκετά μεγάλους αριθμούς.

Στην Κρήτη, το είδος φωλιάζει κυρίως μέσα σε μικρές σπηλιές, σχισμές βράχων, ρωγμές και εγκαταλελειμμένα κτίρια που βρίσκονται συνήθως κοντά σε αραιά δάση και γενικά δασικές εκτάσεις. Από εκεί μπορεί να κυνηγάει σκνίπες, σκώρους και κουνούπια. Οι αποικίες αριθμούν συνήθως μέχρι 15 νυχτερίδες, ένας μικρός αριθμός σε σύγκριση με τα άλλα είδη νυχτερίδας.

Τρανονυχτερίδα (Eptesicus serotinus)

Η τρανονυχτερίδα (επιστ. eptesicus serotinus) είναι ένα μεγαλόσωμο είδος νυχτερίδας με αρκετά μεγάλα αυτιά, που βρίσκεται διασκορπισμένο από τον Ατλαντικό έως τον Ειρηνικό, με την Κρήτη να είναι στο κέντρο της περιοχής κατανομής της. Στην Κρήτη βγαίνουν για κυνήγι το σούρουπο, συχνά όταν ακόμα το φως είναι πολύ λίγο, και κυνηγούν κυρίως σκαθάρια, μύγες και σκώρους. 

Οι τρανονυχτερίδες ζουν μέχρι 19 χρόνια. Ο βιότοπός τους συνήθως περιλαμβάνει δασικές και θαμνώδεις εκτάσεις, αλλά και προαστιακές περιοχές της Κρήτης. Μπορεί να βρεθεί κυρίως σε τρύπες δέντρων, σχισμές βράχων και στα κελάρια των χαλασμάτων, όπου ζει είτε μόνη ή με 5-10 άλλες νυχτερίδες. 

Πτερυγονυχτερίδα ή Μεσογειακή ωτονυχτερίδα (Miniopterus schreibersii)

Η πτερυγονυχτερίδα ή Μεσογειακή ωτονυχτερίδα (επιστ. Miniopterus schreibersii), είναι ένα διαδεδομένο νυκτόβιο είδος νυχτερίδας, που συνταντάται ευρέως στη νότια Ευρώπη, την Αφρική, τη Νοτιοανατολική Ασία και την Αυστραλία.

Η νυχτερίδα ζει επίσης στην Κρήτης και μπορεί να αναγνωριστεί από το 3ο της δάχτυλο, που είναι 4 φορές μεγαλύτερο από το μεσαίο, δίνοντας την εντύπωση ενός λυγισμένου φτερού (εξ ου και το όνομα πτερυγονυχτερίδα). Επιπλέον, έχει ένα μικρό ρύγχος και ένα στρογγυλό κεφάλι με κοντά, στρογγυλεμένα, και περίπου τριγωνικά αυτιά. Ο βιότοπός του δεν διαφέρει από τα προαναφερθέντα είδη, καθώς περιλαμβάνει κυρίως τα κρητικά δάση. Το είδος αυτό τρώει συνήθως σκώρους, μύγες και, μερικές φορές, ακρίδες.

Μουστακονυχτερίδα (Myotis mystacinus)

Η Μουστακονυχτερίδα (επιστ. Myotis  mystacinus) είναι ένα ευρέως διαδεδομένο είδος νυχτερίδας της Ευρώπης, που είναι όμως αρκετά σπάνιο στην Κρήτη. Πρόκειται για μια μικρή νυχτερίδα με μακριά και πλούσια γούνα, που ζει συχνά κοντά σε κατοικημένες περιοχές και σε δασικές περιοχές, όπου υπάρχει κοντά κάποια πηγή νερού. Πράγματι, συναντάται γενικά περισσότερο κοντά σε σπίτια, παρά σε δάση, καθώς θα την δείτε σε κήπους, πάρκα και χωριά.

Η μουστακονυχτερίδα ζει σε φωλιές (σε δέντρα, ανάμεσα σε βράχια, σε σταύλους και περιστασιακά σε σπηλιές), σχηματίζοντας μικρές αποικίες. Πρόκειται για ένα νυχτόβιο είδος που βγαίνει για κυνήγι κατά το ηλιοβασίλεμα, κοντά σε περιοχές με νερό, αλλά τρέφεται από μη υδρόβια έντομα που πετούν, όπως τα κουνούπια.

Πυρρομυωτίδα (Myotis emarginatus)

Η Πυρρομυωτίδα (επιστ. Myotis emarginatus) είναι ένα αρκετά σπάνιο είδος νυχτερίδας της Κρήτης, το οποίο είναι διαδεδομένο στη βορειοδυτική Αφρική, την Ευρώπη και τη Δυτική Ασία.Ζει σε περιοχές με υψηλό και χαμηλό υψόμετρο, σχηματίζοντας μεγάλες αποικίες που μπορούν να υπερβούν τα 1000 άτομα!

Ειδικότερα, αυτό συμβαίνει σε περιοχές με υψόμετρο που ποικίλει από την επιφάνεια της θάλασσας έως στα 1800m, όπου ζει σε μικρές σπηλιές και σχισμές βράχων.Ωστόσο στην Κρήτη, όπου το είδος σπανίζει, οι αποικίες σπάνια υπερβαίνουν τις 200 νυχτερίδες.

Ο πληθυσμός τους έχει γνωρίσει μια σημαντική πτώση κατά τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά φαίνεται ότι επανέρχεται σταδιακά.

Ποδαρομυωτίδα (Myotis capaccinii)

Η Ποδαρομυωτίδα (επιστ. Myotis capaccinii) είναι ένα είδος νυχτερίδας που απαντάται στο Μαρόκο, την Αλγερία, τη νότια Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή και ανατολικά μέχρι το δυτικό Ιράν. Στην Κρήτη δεν είναι πολύ συχνό, αν και υπάρχουν λίγες αποικίες που φτάνουν τα 100 άτομα.

Μπορεί να αναγνωριστεί από τα μεγάλα της πόδια και τα εξέχοντα ρουθούνια. Στην Κρήτη φωλιάζει κυρίως σε σπηλιές κοντά σε περιοχές με ασβεστόλιθο, με προτίμηση σε δασικές ή θαμνώδεις εκτάσεις, πάντα όμως κοντά σε τρεχούμενο νερό. Κυνηγά μόνο κοντά σε πηγές και, επομένως, απειλείται από τη ρύπανση των υδάτων και την ανάπτυξη της τουριστικής βιομηχανίας.

Μικρομυωτίδα (Myotis blythii)

Η μικρομυωτίδα (επιστ. Myotis blythii) είναι ένα μεγάλου μεγέθους είδος νυχτερίδας, με μήκος περίπου 62 έως 70mm. Το είδος διανέμεται από τη Νότια Ευρώπη έως και την Κίνα, ενώ στην Κρήτη υπάρχει ένας μικρός πληθυσμός της.

Ο πληθυσμός της Κρήτης δεν είναι πολύ μεγάλοες και φαίνεται να έχει ελαφρώς μειωθεί κατά τις τελευταίες δεκαετίες, όπως σε όλο τον κόσμο.

Οι νυχτερίδες προτιμούν κυρίως χαμηλή βλάστηση και θαμνώνες, ενώ φωλιάζουν κυρίως σε σπήλαια και λιγότερο σε παλιά σπίτια. Όπως οι περισσότερες νυχτερίδες της Κρήτης, έτσι και οι μικρομυωτίδες διαχειμάζουν σε υπόγεια μέρη με μια σχετικά σταθερή θερμοκρασία στους 6-12°C.

Ορεινή ωτονυχτερίδα (Plecotus macrobullaris)

Η ορεινή ωτονυχτερίδα (επιστ. Plecotus macrobullaris) είναι ένα σπάνιο είδος νυχτερίδας που ζει  στις Άλπεις, τα Βαλκάνια και την περιοχή της Τουρκίας. Στην Ελλάδα μπορεί να βρεθεί μόνο στις δυτικές ακτές της χώρας και στην Κρήτη.

Μόλις το 2003 ανακαλύφτηκε ότι  ανήκει σε διαφορετικό είδος και, συνεπώς, δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Η ωτονυχτερίδα μπορεί να ζήσει σε υψόμετρα μέχρι 2800m, εξ ου και το όνομά της.

Στη Κρήτη, μπορεί κανείς να τη συναντήσει σε σπηλιές που βρίσκονται πάνω στις μεγάλες οροσειρές, σε μέρη που περιβάλλονται από πρίνους και μικρά δάση. Εκτός από τα σπήλαια, προτιμάει επίσης να εγκαθίσταται μέσα σε εγκαταλελειμμένες και σκοτεινές αγροικίες.

Λευκονυχτερίδα (Pipistrellus kuhlii)

Η Λευκονυχερίδα (επιστ. Pipistrellus kuhlii) ή πιπιστρέλος (νανονυχτερίδα) του Kuhl είναι ένα από τα πιο κοινά είδη νυχτερίδων που ζει στο νησί της Κρήτης. Η κατανομή του περιλαμβάνει κι άλλες περιοχές, που εκτείνεινονται σε όλη τη Μεσόγειο, την Ευρώπη και την Αραβία, με την Κρήτη που βρίσκεται στο κέντρο αυτής της κατανομής. Η λευκονυχτερίδα χαρακτηρίζεται από μια λεπτή λευκή γραμμή, που διατρέχει το κάτω άκρο των φτερών της, εξου και το όνομα της, παρόλο που γενικά είναι καφετιά.

Είναι ένα πολύ κοινό είδος, κυρίως επειδή μπορεί να ζήσει άνετα σε υψόμετρα που κυμαίνονται από το επίπεδο της θάλασσας ως την αλπική ζώνη των Λευκών Ορέων και του Ψηλορείτη. Οι αποικίες συνήθως αριθμούν 30-100 νυχτερίδες που τρέφονται κυρίως με έντομα, μύγες και κουνούπια. Μπορούν να φάνε το 50% του βάρους τους σε μια ημέρα (μπορούν να πιάσουν πάνω από 3000 μύγες σε μια νύχτα!) κι αυτό τις κάνει ιδιαίτερα χρήσιμες για τον άνθρωπο. Ο λευκονυχτερίδες πετάνε πάνω από διαφορετικούς βιότοπους, που μπορεί να είναι ξερά φρύγανα, αστικές περιοχές, λίμνες και δάση.

Βουνονυχτερίδα (Pipistrellus savii)

Η Βουνονυχτερίδα (επιστ. Pipistrellus savii), επίσης γνωστή κι ως Hypsugo savii, είναι μια πολύ κοινή νυχτερίδα στην Κρήτη, που συναντάει κανείς στις περισσότερες περιοχές του νησιού. Αυτό το είδος έχει κατανέμεται στη νότια Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική, την Μέση Ανατολή και την Ινδία.

Συνήθως μένει σε σχισμές τοίχων και τρύπες, παλιά σπίτια, τρύπες δέντρων, κάτω από σπηλαιώδεις βράχους, κ.λπ. Η βουνονυχτερίδα έχει τεράστιες ομοιότητες με το προαναφερόμενο είδος της λευκονυχτερίδας. Ζει πολύ κοντά το ένα είδος στο άλλο, και οι διατροφικές τους συνήθειες, η επιλογή καταφυγίου, η κυνηγετική και η αναπαραγωγική συμπεριφοράς τους είναι παρόμοιες.

Νανονυχτερίδα (Pipistrellus pipistrellus)

Η κοινή νανονυχτερίδα ή πιπιστρέλος (επιστ. Pipistrellus pipistrellus) είναι ένα μικροσκοπικό είδος νυχτερίδας, το οποίο είναι ζει σε μια τεράστια περιοχή που εκτείνεται σε όλη σχεδόν την Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και τη νοτιοδυτική Ασία. Είναι ένα από τα είδη νυχτερίδων που βρίσκονται στην Κρήτη, που όμως ο πληθυσμός της απειλείται με μείωση.

Είναι κοινή σε όλα τα δάση και τις γεωργικές εκτάσεις, αλλά βρίσκεται επίσης στις πόλεις, όπου φωλιάζει σε πατάρια, κελάρια και αποθήκες. Ζυγίζει μόλις 3g, αλλά μπορεί να ζήσει για 16 χρόνια! Μέχρι το 2004, ένα άλλο είδος της Κρήτης ψευδώς θεωρούνταν ότι ανήκει στο είδος του πιπιστρέλου. Αυτή είναι η νανονυχτερίδα του Hanaki, η οποία ζει μόνο στην Κρήτη και τη Λιβύη.

Νανονυχτερίδα του Hanak (Pipistrellus hanaki)

Η νανονυχτερίδα του Hanak (επιστ. Pipistrellus hanaki) προσδιορίστηκε ως ξεχωριστό είδος μόλις το 2004, καθώς έως τότε θεωρούνταν ότι ανήκει στο είδος Pipistrellus pipistrellus. Το είδος έχει βρεθεί ως τώρα μόνο στη Λιβύη και στην Κρήτη, αλλά δεν αποκλείεται να υπάρχει και αλλού.

Επίσης, οι πληθυσμοί της Κρήτης διαφέρουν τόσο μορφολογικά όσο και γενετικά από το Pipistrellus hanaki της Λιβύης, αποτελώντας ξεχωριστό ενδημικό τάξο.

Έχει αναφερθεί σε πάνω από 30 τοποθεσίες στην Κρήτη: από τα Βουνά της Δίκτης και μέχρι το δυτικό άκρο του νησιού, στα Χανιά. Το φθινόπωρο συναθροίζεται μαζί με άλλα είδη σε σπήλαια περιοχών μεγάλου υψομέτρου, όπου πιθανότατα διαχειμάζει το χειμώνα. Είναι πιθανό η περιοχή εξάπλωσής του να είναι ευρύτερη, ενώ η πιθανότητα να υπερβαίνει τα όρια της Κρήτης δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Στη Κρήτη το Pipistrellus hanaki εξαρτάται από τα ώριμα δάση και τις συστάδες, κυρίως πρίνων και καστανιάς, αλλά και από τους υγρότοπους. Η προτίμησή του σε αυτά τα απειλούμενα ενδιαιτήματα του νησιού, καθώς και η μάλλον κατακερματισμένη κατανομή του το κάνουν ευάλωτο σε τυχόν απειλές και πιέσεις.