ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΓΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΚΗΦΗΝΩΝ

ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΛΗΣ

      Μού έτυχε,όπως έχει τύχει στόν καθένα πού ασχολείται μέ τήν μελισσοκομία, νά έχω βασίλισσες μέ θαυμάσια γέννα,νά κάνω όνειρα γι αυτές τίς κυψέλες. Πλήν όμως ο υπολογισμός νά γίνεται χωρίς τόν ξενοδόχο,γιατί στήν επόμενη ή μεθεπόμενη επιθεώρηση εμφανίζονται κελιά αντικατάστασης.Τότε είναι πού αρχίζουν τά ερωτηματικά καί κάποιες υποψίες γιά τίς υπόλοιπες άλλες βασίλισσες άν θά συμβεί τό ίδιο, ποιό θά είναι τό μέλλον τής χρονιάς.Τά ερωτήματα, άν οι βασίλισσες πού έφτιαξα γονιμοποιήθηκαν σωστά, άν οι βασίλισσες πού αγόρασα θά αντέξουν,θά έχουν ερκετό σπέρμα κηφήνων,καί πολλά άλλα, κυριαρχούν στό μυαλό συνέχεια. Φυσικά κανείς δέν μπορεί νά δώσει εγγύηση γιά τό άν έχει γονιμοποιηθεί σωστά μία βασίλισσα ή όχι, εκτός καί άν έχει στείλει γιά εργαστηριακό έλεγχο τό 10%

από τίς γονιμοποιημένες βασίλισσές του,πού αυτό δέν γίνεται καί δέν μπορεί νά γίνεται. 

     Πιστεύω ότι είναι κάπως επικίνδυνο νά βασιζόμαστε στούς κηφήνες πού υπάρχουν στήν περιοχή, άν υπάρχουν ώριμοι καί πόσοι, αμφιβόλου ποιότητας σέ γενικές γραμμές, γιά νά γονιμοποιήσουν τίς βασίλισσές μας............

Διαβάζοντας καί έχοντας υπόψιν τή βιβλιογραφία γεννιούνται πολλές αμφιβολίες στό, κατά πόσο οι βασίλισσες μπορεί νά έχουν γονιμοποιηθεί σωστά ή όχι ,διότι:    Aπό στατιστικές, χρειάζονται 4-10 κυψέλες εκτροφής κηφήνων γιά κάθε 100 κυψελιδια γονιμοποίησης.Η βασίλισσα χρειάζεται περίπου 12-18 κηφήνες 

για τή γονιμοποίησή της (από 1-32 κηφήνες). Γιά τα 100 κυψελίδια απαιτούνται περίπου 1200 ώριμοι κηφήνες,δηλ.πρέπει νά βρίσκονται στήν περιοχή τών 100 κυψελιδίων τίς 2-3 ημέρες γονιμοποίησης, 6000 ώριμοι κηφήνες

για τή εξασφάλιση 12 κηφήνων ανά βασίλισσα. Αν υπολογίσουμε ότι από τά αυγά τών κηφήνων επιβιώνει περίπου τό 57% έως τήν ωρίμανσή τους(μικρό ποσοστό),γιά νά έχουμε 1200 κηφήνες χρειάζονται 2400 αυγά κηφήνων νά γεννηθούν,πού θά πεί τά 2/3 τού πλαισίου Langstroth καί από τίς 2 πλευρές.Χρειάζεται 16 ημέρες γιά τήν 

ωρίμανσή τους,οπότε γιά νά συμπέσουν ημερομηνίες γονιμοποίησης παρθένων βασιλισσών μέ ώριμους κηφήνες πρέπει νά έχει ολοκληρωθεί η γέννα τών αυγών  τών κηφήνων, 23 ημέρες πριν τόν πρώτο εμβολιασμό βασιλικών κελιών. Τά υπόλοιπα  κηφηνοπλαίσια  νά τοποθετηθούν 14 μερες μετά τό πρώτο.....   Στήν συνέχεια.....

 Μία καλά γονιμοποιημένη βασίλισσα πρέπει νά έχει στήν σπερματοθήκη της από 4.3 εκατομμύρια έως 7 εκατ. σπερματοζωάρια. Βασίλισσα πού έχει 4.5 εκατ. σπερ/ρια,θεωρείται ικανοποιητική στήν παραγωγή. Ερευνα πού έγινε στόν Καναδά έδειξε ότι, μία βασίλισσα ξοδεύει 2 εκατομ. αυγά τόν χρόνο σέ μιά παραγωγική κυψέλη, καί ότι άν έχει στήν σπερματοθήκη της λιγώτερο από 3 εκατομ. σπερμ/ρια, τότε τήν αλλάζουν μέσα στούς 12 μήνες.....??( Ενας καλά φτιαγμένος ώριμος κηφήνας μπορεί νά παράγει 5-10 εκατομμύρια σπερμ/ρια,είναι έτοιμος για αναπαραγωγή 16 ημέρες μετά τήν γέννησή του,καί μετά τήν 28η ημέρα θεωρείται ανίκανος. Η ζωή του είναι περίπου 55 ημέρες,ανάλογα μέ τήν εποχή)....... Αραγε,όταν γίνεται η βασιλοτροφία,έχουμε υπολογίσει καλά, κατά πόσο είμαστε σωστοί, ή κάνουμε λάθος?Κάθε λάθος κοστίζει τήν παραγωγή τής χρονιάς,χαμένους κόπους, απογοητεύσεις, καί κουράγιο για τόν επόμενο χρόνο.....???.                                                Ας δούμε τά πραγματα πώς περιγράφονται....

  Δυνατές κυψέλες, εκτρέφουν καί διατηρούν κηφήνες καλύτερα, παρά οι μικρές.Επειδή οι κηφήνες δέν τρέφονται μόνοι τους,χρειάζονται πολλές νέες εργάτριες να τούς ταϊσουν μέλι, γύρη καί έκκριση αδένων. Μέ τήν έλλειψη νέων εργατριών (τροφών μελισσών) νωρίς τήν άνοιξη, εμφανίζεται τό πρόβλημα τής μή σωστής γονιμοποίησης βασιλισσών(απουσία ώριμων, υγειών κηφήνων). Η δυνατότητα σέ μιά κυψέλη νά εκθρέφει καί να διατηρεί μεγάλο αριθμό κηφήνων,εξαρτάται από τό πόση γύρη μπαίνει καθημερινά στήν κυψέλη,καί όχι τί ποσότητα είναι αποθηκευμένη.Μόνον γύρη πού έχει αποθηκευτεί δίπλα στό γόνο έχει δείξει θετικά αποτελέσματα.

Δυνατές κυψέλες χρειάζονται 300-400 γραμ. γύρη καθημερινά (2.1-2.8 κιλά τήν εβδομάδα).Αν δέν έρχεται φυσική γύρη στήν κυψέλη,πρέπει νά δοθεί ανά 3-5 ημέρες μέ τάϊσμα. Γυρη πού ανακατεύτηκε μέ σιρόπι 1:1 είχε καλύτερα αποτελέσματα, στήν ανατροφή γόνου κηφήνων,παρά όταν δώθηκε ξερή. Προσοχή στίς ασθένειες!!! Ελληνική γύρη,

καί γενικά Ευρωπαϊκή,θωρείται η καλύτερη στον κόσμο.

  Η αποβολή κηφήνων είναι συχνό φαινόμενο όταν:  α)Υπάρχει έλλειψη εισερχόμενης γύρης,σταματάει τό τάϊσμα τών κηφήνων,αδυνατίζουν καί αποβάλλονται μέ βία από τήν κυψέλη. β) Σπουδαιότερος παράγων είναι η ποσότητα

γύρης πού μπαίνει στήν κυψέλη,άν κατά κάποιο τρόπο ελατωθεί, αρχίζει η αποβολή τών κηφήνων,άν όμως παραταθεί πέραν τού ορίου εποχής,τότε τούς διατηρούν.γ) Η απουσία τής βασίλισσας μειώνει τήν αποβολή τών κηφήνων,όχι βέβαια όσο η αυθονία τής γύρης.δ)Η εξωτερική πτώση τής θερμοκρασίας συμβάλλει στήν αποβολή κηφήνων,ε) Η ηλικία τής βασίλισσας παίζει σπουδαίο ρόλο,μέ ποσοστό μεγαλύτερο αποβολής κηφήνων στίς κυψέλες πού έχουν νέα βασίλισσα,ζ) Αστάθεια καιρού πού δέ επιτρέπει στίς εργάτριες να μαζέψουν γύρη,οδηγεί στήν αποβολή τών κηφήνων.

   Μία στρατηγική γιά τήν επέκταση τής εποχής παραγωγής κηφήνων είναι,η διαρκής συχνή τροφοδοσία γύρης ή υποκατάστατου, κατά προγραμματισμένα τακτά διαστήματα .Εναλλακτική  μέθοδος διατήρησης κηφήνων εκτός εποχής είναι καί η αφαίρεση τής βασίλισσας από τήν κυψέλη, προσφέροντας μέλισσες καί γόνους από

βασιλευόμενες κυψέλες ,καί τροφοδοτόντας μέ γύρη σέ συνεχή βάση.

   Η σχέση, διαθεσιμότητας γύρης-κηφήνα, έχει ώς εξής: Οταν υπάρχει αφθονία γύρης,βλέπουμε στήν κυψέλη όλα τά στάδια γόνου κηφήνων στήν κυψέλη. Απουσία γύρης για 48 ώρες, έχει σάν αποτέλεσμα τήν απουσία σέ προνύμφες κηφήνων, θά είναι παρόντες ενήλικοι κηφήνες,νύμφες καί αυγά. Απουσία γύρης γιά 7 ημέρες, θά 

βλέπουμε ενήλικους κηφήνες στήν κυψέλη , αλλά απουσία κηφηνογόνου σέ όλα τά στάδια. Ελλειψη γύρης για 14 ημέρες καί άνω,παντελώς απουσία κηφήνων και κηφηνογόνου.Αδεια κελιά κηφήνων γεμάτα μέ μέλι, υποδεικνύει τήν ανάγκη γύρης γιά τήν εκτροφή κηφήνων.

  Οσο απαραίτητη μάς είναι η βασιλοτροφία,άλλο τόσο ειναι απαραίτητη καί η κηφηνοτροφία γιά τήν καλή καί σωστή γονιμοποίηση τών βασιλισσών,μέ τίς τέσσερις βασικές απαιτήσεις,ούτως ώστε νά υπάρχουν ώριμοι κηφήνες στήν περιοχή:

  *Πρόβλεψη γιά  συνεχή πλεονάσματος γύρης, μέ επάρκεια τροφών μελιού ή σιροπιού.

  *Χρησιμοποίηση δυνατών σμηνών, μέ βασίλισσα ηλικίας άνω τού ενός έτους.

  *Ειναι δυνατή η παραγωγή πρώιμων κηφήνων,άν έχει τοποθετηθεί κατά τό φθινόπωρο στό κέντρο τού γόνου κηφηνοκηρήθρα μέ μίγμα κελιών εργατριών.Την άνοιξη τοποθετούνται 1-2 πλαίσια κηφηνοκηρήθρας όταν τό επιτρέψει η ανάπτυξη τής κυψέλης καί ο καιρός.

  *Οι κυψέλες παραγωγής κηφήνων χρειάζονται ακριβώς τήν ίδια φροντίδα μέ αυτές τής παραγωγής βασιλισσών.

"ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ¨