Μπρουγκμάνσια - Σάλπιγγες των αγγέλων - Brugmansia spp.
Γένος φυτών που αρχικά ανήκαν στο γένος Datura.
Στη συνέχεια κατατάχθηκαν στο γένος Brugmansia, το οποίο
σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ταξινόμηση περιλαμβάνει 3 είδη:
- Brugmansia candida (συν. Brugmansia arborea, Datura arborea)
- Brugmansia sanguinea (συν. Datura sanguinea, Brugmansia bicolor, Datura rosei, Datura rubella)
- Brugmansia suaveolens (συν. Datura suaveolens, Datura gardneri)
(Πηγή: http://www.catalogueoflife.org/)
Άλλα είδη τα οποία κατατασσόταν παλιότερα στο γένος είναι τα παρακάτω:
- Brugmansia versicolor (Νέα κατάταξη: Datura versicolor / συν. Brugmansia dolichocarpa, Datura mollis)
- Brugmansia vulcanicola (συν. Datura vulcanicola, Brugmansia sanguinea subsp. vulcanicola)
- Brugmansia x insignis (συν: Datura insignis)
- Brugmansia candida (συν. Brugmansia arborea, Datura arborea)
- Brugmansia sanguinea (συν. Datura sanguinea, Brugmansia bicolor, Datura rosei, Datura rubella)
- Brugmansia suaveolens (συν. Datura suaveolens, Datura gardneri)
(Πηγή: http://www.catalogueoflife.org/)
Άλλα είδη τα οποία κατατασσόταν παλιότερα στο γένος είναι τα παρακάτω:
- Brugmansia versicolor (Νέα κατάταξη: Datura versicolor / συν. Brugmansia dolichocarpa, Datura mollis)
- Brugmansia vulcanicola (συν. Datura vulcanicola, Brugmansia sanguinea subsp. vulcanicola)
- Brugmansia x insignis (συν: Datura insignis)
Οικογένεια: Solanaceae
Κοινές ονομασίες:
Angel's
trumpets, Angel's tears, Σάλπιγγες
των αγγέλων
Το φυτό «σάλπιγγα του Αγγέλου» (Brugmansia) είναι εντυπωσιακό και πανέμορφο
και το όνομα του συμπληρώνει την παραδεισένια όψη του. Ωστόσο, πέρα από την
παραπλανητική του εμφάνιση πρόκειται για μία φονική παγίδα, αφού σύμφωνα με
τους επιστήμονες είναι το πιο δηλητηριώδες φυτό στον κόσμο.Όπως αναφέρουν επιστήμονες από τον Εθνικό Τροπικό Βοτανικό Κήπο των ΗΠΑ, η Brugmansia περιέχει μεγάλες ποσότητες σκοπολαμίνης, μίας ισχυρής τοξίνης η οποία μπορεί να προκαλέσει διάρροια, ναυτία και σύγχυση στον άνθρωπο, ενώ σε πιο μεγάλες δόσεις μπορεί να αποβεί μοιραία ή να οδηγήσει σε κώμα, με μόνιμη βλάβη στα μάτια, την καρδιά και τον εγκέφαλο.
Το γένος Brugmansia αποτελείται από έξι είδη ανθοφόρων φυτών της
οικογένειας Solanaceae, ενδημικά των υποτροπικών περιοχών της Νοτίου Αμερικής.
Ευδοκιμεί κατά μήκος των Άνδεων από την Κολομβία ως τη βόρεια Χιλή και
επίσης στη νοτιοανατολική Βραζιλία.
Είναι γνωστά σαν Τρομπέτες των Αγγέλων ή Σάλπιγγες των Αγγέλων και
μοιράζονται το όνομα αυτό με το στενά συγγενικό γένος Datura επειδή και
τα δύο είδη έχουν άνθη στο σχήμα της τρομπέτας.
Η πρωταρχική διαφορά ανάμεσα στα δύο είδη είναι
ότι τα άνθη της Brugmansia είναι κρεμαστά σαν καμπανούλες ενώ της Datura
στέκονται όρθια. Επιπλέον η Brugmansia είναι θάμνος ενώ η πλειονότητα των φυτών
Datura είναι ποώδη. Ωστόσο και τα δύο φυτό είναι αρκετά κοντά συγγενικά και
έχουν τα ίδια τοξικά χαρακτηριστικά, συγκεκριμένα έχει παρατηρηθεί η παρουσία
Σκοπολαμίνης στο χυμό τους.Το φυτό «σάλπιγγα του Αγγέλου» (Brugmansia) είναι εντυπωσιακό και πανέμορφο και το όνομα του συμπληρώνει την παραδεισένια όψη του. Ωστόσο, πέρα από την παραπλανητική του εμφάνιση πρόκειται για μία φονική παγίδα, αφού σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι το πιο δηλητηριώδες φυτό στον κόσμο.
Οπως αναφέρουν επιστήμονες από τον Εθνικό Τροπικό Βοτανικό Κήπο των ΗΠΑ, η Brugmansia περιέχει μεγάλες ποσότητες σκοπολαμίνης, μίας ισχυρής τοξίνης η οποία μπορεί να προκαλέσει διάρροια, ναυτία και σύγχυση στον άνθρωπο, ενώ σε πιο μεγάλες δόσεις μπορεί να αποβεί μοιραία ή να οδηγήσει σε κώμα, με μόνιμη βλάβη στα μάτια, την καρδιά και τον εγκέφαλο.
Το γένος Brugmansia αποτελείται από μεγάλους θάμνους ή μικρά δέντρα που έχουν ύψος από 3-11 μέτρα και με ανοιχτό καστανό και τραχύ φλοιό. Τα φύλλα φυτρώνουν εναλλάξ, είναι γενικά μεγάλα, 10-30 εκ. μήκος και 4-18 εκ. πλάτος με μεγάλα οδοντωτά τελειώματα και είναι καλυμμένα με λεπτό χνούδι.
Το όνομα Τρομπέτες των Αγγέλων
αναφέρεται στα μεγάλα, εντυπωσιακά, κρεμαστά άνθη του φυτού με σχήμα τρομπέτας.
Τα οποία έχουν μήκος 14-50 εκ. και φάρδος στο άνοιγμα 10-15 εκ. Το χρώμα
τους μπορεί να είναι λευκό, κίτρινο, ροζ, πορτοκαλί ή κόκκινο και έχουν ένα
λεπτό ελκυστικό άρωμα με τόνους λεμονιού που εντοπίζεται πιο εύκολα τις πρώτες
βραδινές ώρες.
Το φυτό ανακαλύφθηκε από τους Alexander von Humboldt και Aime Bonpland κατά
τη διάρκεια εξερεύνησης στη Νότια Αμερική στις αρχές του 19ου αιώνα. Οφείλει το
όνομά του στον Sebald Justinus Brugmans (1763-1819), καθηγητή της φυσικής
ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Leiden. Η καταγωγή του δεν προσδιορίζεται μόνο
από τις Άνδεις αλλά και από την Καραϊβική και την Ωκεανία.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη προσαρμόστηκε στο κλίμα και δείχνει
ιδιαίτερη προτίμηση στα κλίματα και τα εδάφη που είναι ταυτόχρονα υγρά και
ζεστά. Πολλές βοτανικές ποικιλίες δημιουργήθηκαν για καλλωπιστικούς σκοπούς.
Τα άνθη είναι συνήθως άσπρα ή κίτρινα ( B. candida ), αλλά υπάρχουν και
είδη και ποικιλίες με πιο έντονα χρώματα, όπως αυτά με τα διπλά ή τριπλά άνθη.
Φτάνουν εύκολα από 20 έως 30 εκ. σε μήκος και διάμετρο.
Το μοναδικό άρωμά τους που εμφανίζεται μόνο το βράδυ είναι πολύ
έντονο και προσελκύει τα έντομα της νύχτας.
Οι μέλισσες το επισκέπτονται με ζήλο.Αναφέρεται οτι το νέκταρ μπορεί να προκαλέσει θάνατο του γόνου,χωρίς αυτό να είναι εξακριβωμένο...
Αυτή η
ιδιότητα κατατάσσει το συγκεκριμένο λουλούδι σε μια από τις κορυφαίες θέσεις
ανάμεσα στα λεγόμενα Νυχτολούλουδα.
Όπως και με το γένος Datura, όλα τα μέρη του φυτού Brugmansia είναι υψηλά
σε τοξικότητα. Τα φυτά καταναλώνονται κάποιες φορές για ψυχαγωγικούς ή
σαμανικούς σκοπούς μιας και τα αλκαλοειδή που περιέχει, σκοπολαμίνη και
ατροπίνη, προκαλούν μέθη.
Ωστόσο εξαιτίας του ότι η δραστικότητα του συνδυασμού τοξικότητας ποικίλει
από φυτό σε φυτό, η βαθμός της τοξίνωσης (μέθη) είναι απρόβλεπτος και μπορεί να
αποβεί μοιραίος.
Η χρήση του φυτού ως παραισθησιογόνου είναι σπάνια, εξαιτίας των δυσάρεστων σωματικών συμπτωμάτων και εμπειριών που προκαλεί.
Η χρήση του φυτού ως παραισθησιογόνου είναι σπάνια, εξαιτίας των δυσάρεστων σωματικών συμπτωμάτων και εμπειριών που προκαλεί.
Όλα τα μέρη
του φυτού περιέχουν τις ενεργές ουσίες, με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση στους
σπόρους. Το φυτό μπορεί να καπνιστεί, να γίνει τσάι ή και να καταναλωθεί ως
έχει.
Τα αποτελέσματα εμφανίζονται μερικά λεπτά ή
και ώρες μετά τη λήψη της δόσης. Στην αρχή μπορεί να υπάρχει ναυτία,
πονοκέφαλος, έντονη ξηροστομία, διαστολή της κόρης των ματιών (αποτέλεσμα της
ατροπίνης, γι’ αυτό η ουσία αυτή χρησιμοποιείται και φαρμακευτικά γι’ αυτό το
σκοπό), δυσκολία εστίασης, αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος κ.ά.
Μετά ο
χρήστης περιέρχεται σε κατάσταση παραληρήματος, κατά την οποία αποσυνδέεται
σχεδόν πλήρως από την πραγματικότητα. Μπορεί για παράδειγμα να βλέπει πράγματα
που δεν υπάρχουν, να βρίσκεται σε φανταστικούς χώρους, να συνομιλεί με
ανθρώπους που δε βρίσκονται εκεί, να κάνει διάφορες φανταστικές πράξεις, να
έχει ασυνάρτητη σκέψη και λόγο, να συγχύζεται, ή και να κοιμάται διαλειπτόμενα.
Τη μέρα μετά τη χρήση μπορεί να έχει
συμπτώματα καρηβαρίας (hangover). Συνήθως ο χρήστης έχει αμνησία
των περισσότερων γεγονότων κατά τη διάρκεια της εμπειρίας και του την
διηγούνται οι άλλοι.
Ακόμα
χειρότερο είναι το γεγονός ότι η εμπειρία δεν περιορίζεται μέσα στο μυαλό του,
αλλά εκδηλώνεται. Για παράδειγμα ο χρήστης, όταν συνομιλεί μ’ έναν φανταστικό
άνθρωπο, μπορεί να μιλάει φωναχτά, μπορεί για παράδειγμα επίσης να ξύνει και να
τραβάει το δέρμα του νομίζοντας ότι ξεντύνεται, να πιάνει ένα φανταστικό
τσιγάρο κ.ά.
Κάποτε αυτό
μπορεί να οδηγήσει σε τραγικές συνέπειες, που μπορεί να φέρουν το χρήστη στο
νοσοκομείο, στο κρατητήριο ή και ν’ αποβούν μοιραίες, π.χ. μπορεί να τρέχει στο
δρόμο πιστεύοντας ότι τον κυνηγάει κάποιος ή να εκσφενδονίζει αντικείμενα
πιστεύοντας ότι πολεμάει με κάποιον, ή να ξεντύνεται δημοσίως πιστεύοντας ότι
βρίσκεται στο δωμάτιό του.
Η διάρκεια της εμπειρίας είναι συνήθως αρκετές ώρες, ενώ μεγάλες δόσεις μπορεί να διαρκέσουν για 3 μέρες.
Η διάρκεια της εμπειρίας είναι συνήθως αρκετές ώρες, ενώ μεγάλες δόσεις μπορεί να διαρκέσουν για 3 μέρες.
Πολύ
μεγαλύτερες δόσεις μπορούν να επιφέρουν σοβαρά προβλήματα ή ακόμα και το
θάνατο.
Η κατανάλωση της Brugmansia είναι ένα τελετουργικό που αποτελεί σημαντική μέρος της σαμανικής ιδεολογίας και έχει παρατηρηθεί ανάμεσα σε πολλούς γηγενείς του δυτικού Αμαζονίου (όπως αυτοί που μιλούν Jivaroan). Παρομοίως, είναι και κεντρικό στοιχείο στην κοσμολογία και τη σαμανική πρακτική των Urarina από το Περού.
Οι Σαμάνοι την Νότιας Αμερικής προειδοποιούν να μη γίνεται χρήση του φυτού
από κανέναν που δεν είναι καλά εξοικειωμένος με τις ιδιότητές του. Η χρήση της
Brugmansia είναι απαγορευμένη για όλους εκτός από τους πεπειραμένους σαμάνους.
Μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσουν παραλήρημα και παραισθήσεις για μέρες. Ενώ
άλλα συμπτώματα μπορεί να κρατήσουν και για εβδομάδες.
Την περίοδο πριν από τις ισπανικές κατακτήσεις, στους Chibcas από τη
Κολομβία, ένα παρασκεύασμα από Brugmansia, καπνό και καλαμποκίσια μπύρα δινόταν
στους σκλάβους και στις γυναίκες των νεκρών βασιλιάδων έτσι ώστε να περάσουν σε
μια κατάσταση νάρκωσης για να μπορούν να καούν ζωντανοί μαζί με τους αφέντες ή
συζύγους τους.
Μια αφήγηση από το 1589 περιγράφει μια τέτοια περίπτωση: ένας νεκρός αρχηγός συνοδεύτηκε στον τάφο από τις γυναίκες και τους σκλάβους του, που θάφτηκαν σε διαφορετικές στρώσεις της γης ... από τις οποίες καμία δεν ήταν χωρίς χρυσάφι.
Έτσι ώστε οι γυναίκες και οι άμοιροι σκλάβοι να μη φοβηθούν το θάνατο, πριν δουν το απαίσιο τάφο, οι ευγενείς τους έδιναν να πιούν ένα αφέψημα από καπνά και άλλα φύλλα καθώς και από το δέντρο Borrachero, όλα ανακατεμένα με το συνηθισμένο ποτό τους.
Μια αφήγηση από το 1589 περιγράφει μια τέτοια περίπτωση: ένας νεκρός αρχηγός συνοδεύτηκε στον τάφο από τις γυναίκες και τους σκλάβους του, που θάφτηκαν σε διαφορετικές στρώσεις της γης ... από τις οποίες καμία δεν ήταν χωρίς χρυσάφι.
Έτσι ώστε οι γυναίκες και οι άμοιροι σκλάβοι να μη φοβηθούν το θάνατο, πριν δουν το απαίσιο τάφο, οι ευγενείς τους έδιναν να πιούν ένα αφέψημα από καπνά και άλλα φύλλα καθώς και από το δέντρο Borrachero, όλα ανακατεμένα με το συνηθισμένο ποτό τους.
Με σκοπό να χάσουν τις αισθήσεις τους και να μη δουν τι τους περιμένει.
Ο
πολλαπλασιασμός του φυτού γίνεται με μοσχεύματα κυρίως.
Δυνατός,
ωστόσο, είναι και ο πολλαπλασιασμός με σπόρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου