ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΡΤΑΣ

ΠΡΟΣ

ΤΟΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΗΣ ΟΜΣΕ

ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Του Άρη Ι. Τάτση, μέλους του δ.σ. της ΟΜΣΕ

Συνημμένα στην παρούσα, σας στέλνω τις δύο επιστολές του μελισσοκομικού Συλλόγου Άρτας, οι οποίες εκφράζουν απολύτως και τις δικές μου θέσεις. Παρακαλώ να τις θέσετε υπόψη των λοιπών μελών, κατά τη συνεδρίαση της 25-10-2008.

Ως Μ.Σ. Άρτας απαιτούμε τη δημοσίευση των θέσεών μας στο Μ.Β. Νοεμβρίου. Σε περίπτωση, που με οποιαδήποτε δικαιολογία δεν δημοσιευθούν, θα θεωρήσουμε ότι πρόκειται για σχέδιο συγκάλυψης εκ μέρους του διδύμου Παπαστεργίου – Ντούρα.

Εκτιμώ ότι, λόγω της έκτακτης κατάστασης, το δ.σ. δεν πρέπει να λάβει οποιαδήποτε απόφαση για οποιοδήποτε από τα λοιπά θέματα της ημερήσιας διάταξης. Όταν αντιμετωπισθούν τα επειγούσης φύσεως ζητήματα, θα πρέπει πρώτα και πάνω απ’ όλα να συζητηθεί η εν κρυπτώ και παραβύστω λειτουργία της διοίκησης Παπαστεργίου – Ντούρα.

Άρης Τάτσης

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΡΤΑΣ

Εκδόθηκε από τον Υπουργό Εσωτερικών η με αριθμό 1/15-7-2008 αγρονομική διάταξη (ΦΕΚ Β΄ 1501/30.07.2008), η οποία καθορίζει τα υπηρεσιακά καθήκοντα των αγροφυλάκων.

Στο άρθρο 5 της υπουργικής απόφασης ορίζονται τα εξής:

«Απαγορεύεται η τοποθέτηση κυψελών μελισσών σε απόσταση μικρότερη των είκοσι πέντε (25) μέτρων από αγροτικούς δρόμους και οδούς και σε απόσταση μικρότερη των πενήντα (50) μέτρων από κατοικημένες οικίες, εκτός εάν περιφράξουν αυτές με ειδικό πλέγμα ύψους δυο μέτρων τουλάχιστον.

Οι μελισσοτρόφοι είναι υποχρεωμένοι να τοποθετούν τις κυψέλες σε απόσταση πενήντα (50) μέτρων από ποιμνιοστάσια και από τόπους ποτίσματος ζώων.

Απαγορεύεται επίσης να τοποθετούνται κυψέλες σε καλλιεργημένες ή ακαλλιέργητες εκτάσεις χωρίς γραπτή συγκατάθεση των ιδιοκτητών.

Υποχρεούνται δε οι μελισσοτρόφοι, σε ανάλογο αριθμό κυψελών να αναγράφουν το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση και το τηλέφωνο τους.

Τέλος, κατά την τοποθέτηση των κυψελών στην ύπαιθρο να ενημερώνεται ο αρμόδιος αγροφύλακας της περιοχής». 

               Οι κυρώσεις των παραβάσεων της απόφασης ορίζονται στο άρθρο 16, ως εξής: «Οι παραβάτες της παρούσας διώκονται και τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43 ν. 3585/2007 σε συνδυασμό με το άρθρο 458 Ποινικού Κώδικα». Αμφότερες οι διατάξεις αυτές προβλέπουν πρόστιμο. Συνεπώς η παράβαση είναι πταισματική. Το δε ελάχιστο ύψος του προστίμου είναι 59 ευρώ, το οποίο κατ’ αποτέλεσμα, μαζί με τις προσαυξήσεις και τα δικαστικά έξοδα, ανέρχεται περίπου στο ποσό των 150 ευρώ.

               Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 13 του άρθρου 19 του ν. 3208/2003 (ΦΕΚ Α 303 24.12.2003): 

«13. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και Γεωργίας, καθορίζονται οι περιοχές τοποθέτησης μελισσοσμηνών, οι αποστάσεις τοποθέτησής τους από εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους, κατοικημένες περιοχές και κατοικημένες οικίες, καθώς και οι κυρώσεις για παράβαση των εν λόγω διατάξεων, τα όργανα επιβολής τους και η σχετική διαδικασία. Με την έναρξη ισχύος της παραπάνω απόφασης, καταργούνται οι διατάξεις των άρθρων 7 του Ν. 6238/1934 (ΦΕΚ 256 Α) και 22 του Ν.4856/1930 (ΦΕΚ 316 Α)».

Δεδομένου ότι η ως άνω αγρονομική διάταξη εξεδόθη μόνον από τον Υπουργό Εσωτερικών και όχι από τους συνολικά τέσσερις ως άνω υπουργούς, δεν διαθέτει την απαιτούμενη νομοθετική εξουσιοδότηση προς κατάργηση των γνωστών νόμων της ελληνικής μελισσοκομίας. Η αγρονομική διάταξη δεν αναφέρει μεταξύ των κανόνων δικαίου, βάσει των οποίων εξεδόθη, την ως άνω διάταξη του ν. 3208/2003. Το συμπέρασμα ότι οι περί μελισσοκομίας ρυθμίσεις ευρίσκονται εκτός νομοθετικής εξουσιοδότησης εξάγεται μετά από έλεγχο των διατάξεων που αναφέρει η αγρονομική διάταξη ως εξουσιοδοτικές, δηλαδή αυτές των άρθρων 1, 2, 3, 10, 11, 43 του ν. 3585/2007, 1 του π.δ/τος 205/2007 και 13 του π.δ/τος 138/2007. Με τις διατάξεις αυτές ουδέποτε εξουσιοδοτήθηκε ο Υπουργός Εσωτερικών να ρυθμίσει τα ζητήματα σχετικά με την τοποθέτηση μελισσοσμηνών.

Συνεπώς συνεχίζουν να ισχύουν οι διατάξεις των γνωστών παλαιών νόμων της μελισσοκομίας.

Η διάταξη του άρθρου 7 του ν. 6238/1934 έχει ως εξής: 

«1.Η εις κατοικημένους χώρους τοποθέτησις μελισσίων απαγορεύεται εφ’ όσον δεν περιφράσσονται ταύτα μερίμνη των μελισσοτρόφων δια τοίχου σανιδώματος ή πυκνού φυσικού ή τεχνητού φράκτου ύψους τουλάχιστον 2 μέτρων από της επιφανείας του εδάφους.

2.Οι ανωτέρω περιορισμοί δεν ισχύουν εφ’  όσον τα μελίσσια τοποθετούνται εις απόστασιν τουλάχιστον 30 μέτρων από κατοικημένας οικίας και 25 μέτρων από τας δημόσιας οδούς ως και εις αριθμόν μέχρι 3 κυψελών προκειμένου περί μελισσίων προς μελετάς βιολογικάς και επιστημονικάς.

3.Οι παραβάται των ανωτέρω διατάξεων τιμωρούνται με πρόστιμον 250 δραχμών εν υποτροπή δε με χρηματική ποινήν 1.000 δραχμών ή φυλάκισιν μέχρι 15 ημερών.

Δια το μέτρον των χρηματικών ποινών βλ. άρθρ.2 Ν.110/1945 και άρθρ. 57 Ποιν. Κώδικος (τομ. 8 σελ 6 και 28)».

               Η διάταξη του άρθρου 22 του ν. 4856/1930 έχει ως εξής: 

«Αι αρμόδιαι γεωργικαί υπηρεσίαι δεν δύνανται να απαγορεύσωσιν εις τους μελισσοκόμους την τοποθέτησιν κατά την άνθησιν των μελισσίων των εντός των δημοσίων, δημοτικών και κοινοτικών δασών και γαιών».

Πλην όμως οι ορισμοί των ως άνω διατάξεων συγκρούονται με αυτούς της πρόσφατης αγρονομικής διάταξης. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα ποιος κανόνας δικαίου θα εφαρμοσθεί.

Όσον αφορά τον αγροφύλακα, ο οποίος θα επιληφθεί είτε αυτεπαγγέλτως είτε κατόπιν σχετικής αναφοράς, δεν τίθεται ζήτημα. Προφανώς θα εφαρμόσει την πρόσφατη αγρονομική διάταξη. Δεν πρόκειται να λάβει υπόψη του τα επιχειρήματα του μελισσοκόμου. Κι αν αυτός δεν συμμορφωθεί, θα τον παραπέμψει στο αρμόδιο Πταισματοδικείο.

Η πείρα μας δείχνει ότι και στο Πταισματοδικείο είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να ευδοκιμήσουν τα ορθά νομικά επιχειρήματα του μελισσοκόμου περί εφαρμογής των γνωστών παλαιών νόμων.

Και μόνον από το γεγονός της προκλήσεως συγχύσεως στους μελισσοκόμους και τα όργανα εφαρμογής του νόμου εξάγεται το συμπέρασμα ότι οι περί τοποθέτησης μελισσοσμηνών διατάξεις της αγρονομικής διάταξης, παρότι ανίσχυρες κατά τα ως άνω, θα πρέπει να καταργηθούν και τυπικά, προκειμένου να υπάρχει ασφάλεια δικαίου.

Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνον τυπικό. Η διατύπωση του νομοθετήματος αφήνει περιθώρια εξοντωτικής για τον έλληνα μελισσοκόμο ερμηνείας:

               Κατά την 3η παράγραφο του άρθρου 5: «Απαγορεύεται επίσης να τοποθετούνται κυψέλες σε καλλιεργημένες ή ακαλλιέργητες εκτάσεις χωρίς γραπτή συγκατάθεση των ιδιοκτητών». Η διάταξη δεν διακρίνει μεταξύ δημοσίων, δημοτικών, κοινοτικών και ιδιωτικών εκτάσεων. Κατά τη γραμματική ερμηνεία σαφώς εξαιρούνται της ρύθμισης οι δασικές εκτάσεις, οπότε συνεχίζει ισχύον το ήδη γνωστό νομικό καθεστώς. Τίθεται όμως το ερώτημα τι ισχύει στις χέρσες δημόσιες ή δημοτικές εκτάσεις. Στο νομό Θεσπρωτίας η αγροφυλακή εξεδίωξε μελισσοκόμους από δασική έκταση, χρησιμοποιώντας τη διάταξη αυτή.

Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου. Είναι σαφές ότι και οι δημόσιες και δημοτικές εκτάσεις έχουν ιδιοκτήτη. Κύριος της εκάστοτε εκτάσεως είναι το δημόσιο ή ο οικείος ΟΤΑ. Υπάρχει λοιπόν ο κίνδυνος πίσω από τη φαινομενικά αθώα διατύπωση να υποκρύπτεται ο σκοπός εκδίωξης των μελισσοσμηνών από δημόσιες και δημοτικές εκτάσεις. Σημειώνεται ότι δεν πληροφορηθήκαμε το κείμενο του νομοθετήματος κατά την επεξεργασία του, όπως θα ήταν το ορθό, αλλά από συνάδελφο μελισσοκόμο, τον οποίο εκδίωξε η αγροφυλακή Άρτας από δημοτική έκταση κατόπιν καταγγελίας του δημάρχου.

Αλλά και για τις ιδιωτικές εκτάσεις η διάταξη παρεμβάλει εμπόδια στην καθημερινή λειτουργία του μελισσοκόμου, χωρίς απολύτως κανένα δικαιολογητικό λόγο. Ο συνάδελφος μελισσοκόμος που λαμβάνει την προφορική συγκατάθεση του ιδιοκτήτη για προσωρινή τοποθέτηση των μελισσοσμηνών, συνάπτει αγρομίσθωση, η οποία ρυθμίζεται στον Αστικό Κώδικα, ακόμη και αν το συμφωνημένο ενοίκιο δεν αποτιμάται σε χρήματα, αλλά σε είδος (μέλι). Η αγρομίσθωτη είναι σύμβαση άτυπη (Β. Βαθρακοκοίλης, ΕΡΝΟΜΑΚ, τ. Γ΄, ημιτ. Β΄, άρθρο 619, σελ. 24), δεν απαιτείται δηλαδή έγγραφος τύπος, οπότε αρκεί η προφορική συμφωνία.

Είναι ξεκάθαρο ότι η εισαγωγή της υποχρεωτικής έγγραφης συγκατάθεσης, δηλαδή ουσιαστικά έγγραφης αγρομίσθωσης δυσχεραίνει το έργο του μελισσοκόμου, ο οποίος θα πρέπει να εξηγεί τα ανεξήγητα στον ευλόγως φιλύποπτο ιδιοκτήτη. Η ρύθμιση αυτή εισάγει δυσμενή διάκριση εις βάρος του μελισσοκόμου, σε σχέση με τους λοιπούς αγρότες, δεδομένου ότι η αγρομίσθωση για καλλιέργεια ή βόσκηση δύναται να είναι προφορική.

Δικαιολογητικός λόγος θεσπίσεως της ρυθμίσεως αυτής δεν δύναται να είναι η προστασία του δικαιώματος της ιδιοκτησίας από πιθανή καταπάτηση από τον μελισσοκόμο. Η ιδιοκτησία προστατεύεται από επαχθέστερες ποινικές διατάξεις. Ο μελισσοκόμος που τοποθετεί μελίσσια χωρίς τη συναίνεση του ιδιοκτήτη σε χέρσο αγρό ή οικόπεδο, σαφώς τελεί το αδίκημα της αυτοδικίας (Π.Κ. 331), το οποίο είναι πλημμέλημα, δηλαδή σαφώς βαρύτερο από την παράβαση της ως άνω διάταξης. Επίσης αυτός που το πράττει σε καλλιεργημένο αγρό τελεί το αδίκημα της αγροτικής φθοράς, το οποίο και αυτό είναι πλημμέλημα.

Τα ανωτέρω προφανώς ήταν σε γνώση των ιθυνόντων που εισήγαν τη διάταξη. Ποιος λόγος υπαγόρευσε τη θέσπισή της;

Απόσταση 50 μέτρων από κατοικίες, ποιμνιοστάσια και τόπους ποτίσματος ζώων. Ο νομοθέτης δεν έλαβε υπόψη του την περίπτωση του μελισσοκόμου, ο οποίος κατέχει ιδιόκτητη έκταση, την οποία απέκτησε αποκλειστικά και μόνον προς τοποθέτηση των μελισσοσμηνών του. Η πολιτεία, αντί να επιβραβεύσει τον πολίτη αυτό, ουσιαστικά του στερεί το δικαίωμα ιδιοκτησίας, στην περίπτωση που μετά την αγορά της εκτάσεως εγκατασταθεί πλησίον του κτήματός του σπίτι ή σταύλος. Σ’ αυτή την περίπτωση η ρύθμιση αυτή βρίσκεται σε κατάφωρη αντίθεση με τη ρύθμιση του άρθρου 17 παρ. 2 του συντάγματος, κατά την οποία ουδείς στερείται την ιδιοκτησία του, παρά μόνον δυνάμει απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια και αφού προηγηθεί ολοσχερής αποζημίωση κατά τη σχετική διαδικασία.

Η απόσταση των 25 μέτρων από «αγροτικούς δρόμους και οδούς» (κατά την αγρονομική διάταξη), στο μέτρο που δεν διακρίνει, ώστε και ασφάλεια του δικαίου να υπάρχει και διαφορετικές καταστάσεις να αντιμετωπίζονται ανάλογα, μόνον επιζήμια μπορεί να είναι για την ελληνική μελισσοκομία.

Σαφώς είναι ορθή η υποχρεωτική αναγραφή στοιχείων του ιδιοκτήτη των κυψελών επ’ αυτών.

Πλην όμως, κατά την άποψή μας, είναι παντελώς άτοπη η θέσπισης υποχρεωτικής ενημέρωσης του αγροφύλακα. Ο μελισσοκόμος χρειάζεται σαφές νομικό καθεστώς για το που επιτρέπεται να τοποθετεί τα μελισσοσμήνη του. Αφού τηρήσει τη νομοθεσία δε υπάρχει οποιοσδήποτε λόγος προληπτικού ελέγχου νομιμότητας από οποιοδήποτε όργανο. Αν ο μελισσοκόμος παρανομήσει υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα επιβολής των νόμιμων κυρώσεων, μετά τη βεβαίωση της σχετικής παράβασης από τα αρμόδια όργανα. Αρκετή διαφθορά υπάρχει στην ελληνική κοινωνία. Επ’ αυτού επαναλαμβάνουμε τη σοφή γερμανική ρήση: «Ποιος θα μας φυλάξει από τους φύλακες;».

Προκαλεί αλγεινή εντύπωση το γεγονός ότι η διοίκηση της Ο.Μ.Σ.Ε. δεν έχει ενημερώσει ακόμη τους συλλόγους μέλη της.

Καταλήγοντας, θεωρούμε ότι το ζήτημα είναι σοβαρότατο. Απαιτείται έκτακτη γενική συνέλευση της Ο.Μ.Σ.Ε., με μοναδικό θέμα την κατάσταση που έχει προκύψει. Το ζήτημα υπερβαίνει την εξουσία του Δ.Σ., το οποίο μόνο για τις επείγουσες ενέργειες αντιμετώπισης της νέας κατάστασης έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει.

Για τον Μελισσοκομικό Σύλλογο Άρτας

Ο πρόεδρος του Δ.Σ.

Κώστας Πανέτας

ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΡΤΑΣ

Προτείνω την εκ μέρους της Ο.Μ.Σ.Ε. άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της με αριθμό 1/15-7-2008 αγρονομικής διάταξης (ΦΕΚ Β΄ 1501/30.07.2008), για τους ουσιαστικούς λόγους που αναφέρονται στη σχετική ανοικτή επιστολή μας.

Με την αίτηση ακυρώσεως θα προσβάλλεται το επίμαχο άρθρο 5, λόγω ελλείψεως νομοθετικής εξουσιοδότησης (Σύνταγμα 43 παρ. 2 εδ. 2 και πάγια νομολογία, εντελώς ενδεικτικά ΣτΕ (ΟΛΟΜ) 941/2008, δημοσιευμένη στην τράπεζα νομικών πληροφοριών ΝΟΜΟΣ).

Η αγρονομική διάταξη αποτελεί κανονιστική διοικητική πράξη και για το λόγο αυτό περιλαμβάνεται στις διοικητικές πράξεις που προσβάλλονται με αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του ΣτΕ κατά την έννοια του άρθρου 45 του π.δ. 18/1989 (εντελώς ενδεικτικά ΣτΕ 2987/2005).

Η προθεσμία ασκήσεως της αιτήσεως ακυρώσεως λήγει την 29-10-2008. Η σχετική διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 46 του π.δ. 18/1989 έχει ως εξής:

«1.   Η   αίτηση   ακυρώσεως   ασκείται,   ενδεικτικώς  δεν  ορίζεται  διαφορετικά, μέσα σε προθεσμία  εξήντα  ημερών  που  αρχίζει  από  την  επόμενη  της  κοινοποίησης της προσβαλλόμενης πράξης ή της δημοσίευσής  της, αν την τελευταία επιβάλλει ο νόμος ή, διαφορετικά, από τότε που ο αιτών, έλαβε πλήρη γνώση της πράξης. Στις περιπτώσεις  των  παραγράφων  2,3  και  4  του  άρθρου  45 η προθεσμία αρχίζει από την παρέλευση των  προθεσμιών που ορίζουν οι διατάξεις αυτές».

               Επίσης σύμφωνα με  το άρθρο 4 Ν.2479/1997,ΦΕΚ Α 67 ορίζεται ότι:

 «1.α. Οι προθεσμίες για την άσκηση των ενδίκων βοηθημάτων και μέσων ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας αναστέλλονται για το χρονικό διάστημα από 1ης έως 31ης Αυγούστου. Δεν θίγεται η ισχύουσα νομοθεσία που αφορά τις προθεσμίες του Δημοσίου και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. 

  β. Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου ισχύουν και για τις εκκρεμείς υποθέσεις».

               Η αγρονομική διάταξη δημοσιεύθηκε την 30-7-2008. Η προθεσμία άρχισε να προσμετράται την επομένη, ανεστάλη κατά τον Αύγουστο, οπότε είναι ευχερής πλέον ο υπολογισμός της. Κατά πάγια νομολογία του ΣτΕ δεν λαμβάνεται υπόψη η τυπική ημερομηνία την οποία φέρει το ΦΕΚ, αλλά ο χρόνος πραγματικής κυκλοφορίας του. Πλην όμως η αίτηση ακυρώσεως είναι απλή στη σύνταξή της, λόγω του ως άνω λόγου, οπότε για λόγους ασφάλειας σχετικά με το παραδεκτό της αιτήσεως, σαφώς η ΟΜΣΕ δύναται να την ασκήσει μέχρι την ως άνω λήξη της προθεσμίας.

               Αιτούσα θα πρέπει να είναι η ΟΜΣΕ (κρίσιμοι είναι η κατά το καταστατικό της σκοποί), οι σύλλογοι μέλη της, καθώς επίσης και τα μέλη του Δ.Σ. και οι πρόεδροι των μελισσοκομικών συλλόγων ως φυσικά πρόσωπα (ως μελισσοκόμοι). Ενδεικτικά η στάση της νομολογίας στο κρίσιμο εν προκειμένω ζήτημα του εννόμου συμφέροντος έχει ως εξής:

«Επειδή, η αιτούσα Ομοσπονδία είναι, σύμφωνα με το προσκομισθέν καταστατικό της, επαγγελματικό-συνδικαλιστικό σωματείο (άρθρο 1), που συνεστήθη το έτος 1997 και εξακολουθεί να υφίσταται (βλ. σχετικώς το από 18.4.2005 πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου Αθηνών [Τμήμα εταιρειών και σωματείων]). Σκοπό έχει τη διαφύλαξη και προάσπιση «των κοινών οικονομικών, κοινωνικών και επαγγελματικών συμφερόντων των μελών της ... την ανάπτυξη πνεύματος αλληλεγγύης και αλληλοεξυπηρέτησης των μελών προς αποφυγή του αθέμιτου ανταγωνισμού ... την κατοχύρωση του επαγγέλματος και την επίλυση των προβλημάτων που πλήττουν τον κλάδο» (άρθρο 2). Μέλη της Ομοσπονδίας είναι μόνο πρωτοβάθμια σωματεία, τα οποία έχουν ως μέλη φυσικά πρόσωπα που «ασκούν 

το επάγγελμά τους ... σε θρησκευτικά και εμπορικά πανηγύρια των αστικών κέντρων και των επαρχιακών πόλεων και κωμοπόλεων σε τακτά χρονικά διαστήματα ή κατά τις ημέρες του εορτασμού Αγίων ...» (άρθρο 3).

5. Επειδή, κατά την έννοια του άρθρου 47 παρ. 1 του ΠΔ 18/1989 (Α΄ 8), το έννομο συμφέρον νομικού προσώπου για την προσβολή διοικητικής πράξεως κρίνεται, κατά περίπτωση, ενόψει κυρίως του σκοπού του νομικού προσώπου και του περιεχομένου της πράξεως (ΣΕ 1620/88 Ολομ.). Εν προκειμένω, το αιτούν δευτεροβάθμιο επαγγελματικό σωματείο, που έχει, δυνάμει του καταστατικού του, ως σκοπό την προάσπιση των συμφερόντων των μελών του, δηλαδή των συσταθέντων από τους κατ’επάγγελμα ασχολούμενους με την άσκηση υπαίθριου εμπορίου μικροπωλητές και εμπόρους πρωτοβάθμιων σωματείων, έχει κατ’αρχήν έννομο συμφέρον να ασκήσει αίτηση ακυρώσεως κατά της προσβαλλομένης αποφάσεως, που αφορά τη διοργάνωση Πασχαλινής αγοράς, ισχυριζόμενο ότι η κατά παράβαση του Ν 2323/1995 (Α΄ 145) περί υπαιθρίου εμπορίου διεξαγωγή της στην «Πλατεία Πρωτομαγιάς» αφενός απέκλεισε τόσο την Ομοσπονδία όσο και τα πρωτοβάθμια σωματεία από τη δυνατότητα συμμετοχής στη διοργάνωση, αφετέρου αύξησε το κόστος συμμετοχής των μικροπωλητών επί βλάβη των συμφερόντων τους (πρβλ. ΣΕ 1620/88 Ολομ.). Κατά τη γνώμη όμως του Προέδρου του Τμήματος, με την οποία συντάχθηκε και η Πάρεδρος Μαρία Σωτηροπούλου, τα επαγγελματικά σωματεία που είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου έχουν ως σκοπό την προάσπιση των επαγγελματικών συμφερόντων των μελών τους, το γενικό δε συμφέρον προς διασφάλιση της νομιμότητας δεν αρκεί για τη νομιμοποίησή τους προς άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως. Περαιτέρω, εν προκειμένω, και η τυχόν αποδοχή των προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως [αναρμοδιότητα της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως να παραχωρήσει το χώρο προς διενέργεια παζαριού] θα οδηγούσε σε καθολική ακύρωση της προσβαλλομένης πράξεως και, συνεπώς, σε αδυναμία διενέργειας της Πασχαλινής αγοράς στο συγκεκριμένο χώρο, για τον οποίο δεν υπάρχει νόμιμη υποχρέωση προς παραχώρηση για τον ανωτέρω σκοπό, η ευδοκίμηση δηλαδή της αιτήσεως ακυρώσεως δεν θα ικανοποιούσε τον επιδιωκόμενο με αυτήν σκοπό, που συνίσταται στη δυνατότητα συμμετοχής των μικροπωλητών με μειωμένο τίμημα (πρβλ. ΣΕ 3321/95 Ολομ.). Επομένως, κατά τη γνώμη αυτή, η κρινόμενη αίτηση ασκείται άνευ εννόμου συμφέροντος, προεχόντως για τον λόγο αυτόν.

6. Επειδή, τα επαγγελματικά σωματεία έχουν έννομο συμφέρον να προσβάλλουν με αίτηση ακυρώσεως διοικητικές πράξεις που αφορούν είτε τα ίδια τα σωματεία είτε το σύνολο των μελών τους είτε ακόμη και μια κατηγορία μελών, υπό την προϋπόθεση όμως, στην τελευταία αυτή περίπτωση, ότι δεν θίγονται τα συμφέροντα άλλης κατηγορίας μελών από την τυχόν ακύρωση των προσβαλλομένων πράξεων (βλ. ΣΕ 375/05 επτ., 2155/93). Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ορισμένοι μικροπωλητές, μέλη πρωτοβάθμιων σωματείων τα οποία μετέχουν στην αιτούσα ομοσπονδία, έχουν υποβάλει αίτηση συμμετοχής στην εν εξελίξει διαδικασία παραχωρήσεως περιπτέρων στην «Πλατεία Πρωτομαγιάς» και, ακολούθως, κατόπιν της διενεργηθείσης κληρώσεως, έχουν παραχωρηθεί σε αυτούς περίπτερα στην επίδικη αγορά. Υπό τα δεδομένα, όμως, αυτά, η αιτούσα Ομοσπονδία χωρίς έννομο συμφέρον ασκεί την κρινόμενη αίτηση, διότι τυχόν ακύρωση της προσβαλλομένης πράξεως θα βλάψει ορισμένα από τα μέλη της (πρβλ. ΣΕ 375/05 επτ., 2155/93, 3829/82 επτ.). Κατά τη γνώμη όμως της Παρέδρου Ολγας Παπαδοπούλου, εφόσον μέλη της αιτούσας Ομοσπονδίας είναι μόνο πρωτοβάθμια σωματεία και όχι φυσικά πρόσωπα, το γεγονός ότι ορισμένοι μικροπωλητές, φερόμενοι ως μέλη σωματείων που μετέχουν στην αιτούσα Ομοσπονδία, έχουν λάβει μέρος στην επίδικη διοργάνωση δεν στερεί την αιτούσα του εννόμου συμφέροντός της (ΣτΕ 1265/2005, δημοσιευμένη στην τράπεζα νομικών πληροφοριών ΝΟΜΟΣ).

               Όσον αφορά το ζήτημα της πληρεξουσιότητας του δικηγόρου που θα υπογράψει και καταθέσει την αίτηση ακυρώσεως τα πράγματα είναι απλά. Η πληρεξουσιότητα μπορεί να δοθεί εκ των υστέρων και μέχρι την εκδίκαση της αιτήσεως ακυρώσεως. Το ζήτημα είναι επείγον. Ουσιαστική βούληση χρειάζεται μόνον. Η διοίκηση της Ο.Μ.Σ.Ε. δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από τυπικές δικαιολογίες και προφάσεις. 

Για τον Μελισσοκομικό Σύλλογο Άρτας

Ο πρόεδρος του Δ.Σ.

Κώστας Πανέτας

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΡΗ ΤΑΤΣΗ

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Του Άρη Ι. Τάτση, μέλους του δ.σ. της ΟΜΣΕ

Μου απεστάλη ηλεκτρονικά η εξής επιστολή:

From: Federation of Greek Beekeepers' Associations [mailto:info@omse.gr]
Sent: Wednesday, October 22, 2008 1:57 PM
To: Παύλος Καμπούρης; Άρης Ι. Τάτσης; mkthessalias@yahoo.com; Melissokomiko Kentro Kritis; Kentro Melissokomias Halkidikis; Γιώργος Σαμαράς
Subject: για το Δ.Σ. του Σαββάτου

Σας προωθώ κείμενο του κ. Ντούρα με θέσεις και προτάσεις του για τα προβλήματα του κλάδου της Μελισσοκομίας, με σκοπό να συζητηθούν στο Διοικητικό Συμβούλιο του Σαββάτου.

Από το γραφείο της ΟΜΣΕ

Κοντοθανάση Αγλαΐα

Ο Β. Ντούρας προτείνει:

«Η τοποθέτηση μελισσοσμηνών καθοριζόταν από τους νόμους 6238/1934 (ΦΕΚ 256 Α) και 4856/1930 (ΦΕΚ 316 Α), από τους αυστηρότερους στον κόσμο, οι οποίοι έγινε προσπάθεια να καταργηθούν με την τροπολογία Χατζημιχάλη (παρ. 13 του άρθρου 19 του Νόμου 3208/2003 (ΦΕΚ Α 303 24-12-2003).

Η εν λόγω τροπολογία - που πρέπει να πούμε ότι βρήκε το μελισσοκομικό κόσμο απέναντί της! - προέβλεπε οι περιοχές τοποθέτησης μελισσοσμηνών να καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Με αγανάκτηση διαπιστώσαμε ότι με την Αγρονομική Διάταξη υπ’ αριθ. 1

«Ασφάλεια και προστασία του Αγροτικού περιβάλλοντος και της πρόληψης αγροτικών αδικημάτων» ΦΕΚ 1501/30-7-08 τεύχος Β΄, άρθρο 5 που υπογράφετε, το Υπουργείο Εσωτερικών στη ρύθμιση αυτού του θέματος από μόνος σας, με αυθαίρετες ρυθμίσεις οι οποίες καταστρέφουν την ελληνική μελισσοκομία.

Ζητάμε την άμεση ακύρωση αυτού του άρθρου. Τυχόν εφαρμογή του θα διαλύσει την ελληνική νομαδική μελισσοκομία από την οποία ζουν 19.000 οικογένειες και η οποία μόνο οφέλη κομίζει στην εθνική οικονομία, την ελληνική κοινωνία, τη δημόσια υγεία και το φυσικό περιβάλλον.

ΠΡΟΤΑΣΗ:

Τα μελισσοσμήνη θα πρέπει να τοποθετούνται σε κάθε δημόσια , δημοτική και κοινόχρηστη έκταση πλην των παρακάτω περιπτώσεων:

1. Να απέχουν από κατοικίες 30 μέτρα τουλάχιστον

2. Να απέχουν από δρόμους ασφαλτοστρωμένους 25 μέτρα

3. Να απέχουν από δρόμους που συνδέουν πόλεις και χωριά 25 μέτρα εκτός κι αν υπάρχει φυσικός ή τεχνητός φράχτης ύψους 2 μέτρων και στις τρεις παραπάνω περιπτώσεις

4. Να απέχουν από ποιμνιοστάσια μέτρα

5. Να απέχουν από ποτίστρες ζώων 100 μέτρα τουλάχιστον και

6. Να απέχουν από ξενοδοχειακές μονάδες 100 μέτρα τουλάχιστον».

Ο Β. Ντούρας, αντιπρόεδρος του δ.σ. της ΟΜΣΕ κι εν τοις πράγμασι αυτός που ασκεί τη διοίκηση, ουσιαστικά ασκεί κριτική στον Υπουργό γιατί δε θέσπισε σκληρότερες ακόμη διατάξεις για την ελληνική μελισσοκομία.

Ευχαριστώ τον Β. Ντούρα γιατί έδειξε το πραγματικό του πρόσωπο.

Άρης Ι. Τάτσης

ΠΡΟΣΤΟΙΜΑ ''ΜΟΙΡΑΣΕ'' Ο ΕΦΕΤ

Στο ύψος των 77.000 ευρώ ανέρχονται συνολικά τα πρόστιμα που επέβαλε σε μια σειρά από επιχειρήσεις τροφίμων που κατείχαν τρόφιμα μη κανονικά, νοθευμένα, μη ασφαλή και ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση ή μη συμμορφούμενα στις προδιαγραφές καταλληλότητας και κανονικότητας, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΦΕΤ, στο πλαίσιο των εντατικών ελέγχων που διενεργεί.

Συγκεκριμένα, επιβλήθηκαν:

...................................

12. Πρόστιμο € 2.000 στην επιχείρηση "ΜΕΛΕΤΙΑΔΗΣ ΑΕ", βιομηχανία καφέ - ζαχαρωδών - ειδών διατροφής, με έδρα το 6,5Ο χλμ Σ.Ο. Ωραιοκάστρου - Θεσσαλονίκης, διότι μετά από δειγματοληψία σε συσκευασίες μελιού διαπιστώθηκαν τα εξής :

Α. Μέλι "REGINA" - βρέθηκε μη κανονικό, διότι είχε δείκτη διάστασης 3,10+-0,8 μονάδες Schade/gr αντί για τουλάχιστον 8 μονάδες Schade/gr μελιού, HMF 118,5 +- 7,20 mg/kg μελιού ενώ το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο είναι 40mg/kg μελιού και επίσης δεν αναγράφεται στις ενδείξεις επί της συσκευασίας η διεύθυνση του παρασκευαστή ή συσκευαστή.

Β. Μέλι "REGINA" - βρέθηκε μη κανονικό και αποκλειόμενο της κατανάλωσης με την ονομασία "μέλι", διότι οδηγεί σε πλάνη τον καταναλωτή, επειδή είχε δείκτη διάστασης 3,00+-0,4 μονάδες Schade/gr αντί για τουλάχιστον 8 μονάδες Schade/gr μελιού, HMF 110,1 mg/kg μελιού ενώ το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο είναι 40mg/kg μελιού και επιτρέπεται η διάθεσή του στην αγορά μόνο με την ονομασία "μέλι ζαχαροπλαστικής".

Ο Ε.Φ.Ε.Τ. καλεί τις επιχειρήσεις να τηρούν την κείμενη νομοθεσία όσον αφορά την υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων. Παράλληλα, διαβεβαιώνει τους καταναλωτές ότι οι έλεγχοι θα συνεχιστούν συστηματικά και στο επόμενο διάστημα.

ΑΙΜΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΞΑΧΡΟΝΟ ΑΓΟΡΑΚΙ

ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΧΕΠΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΝΟΣΗΛΕΥΕΤΑΙ ΕΝΑ ΑΓΟΡΑΚΙ 6 ΕΤΩΝ ΜΕ ΟΞΕΙΑ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ.
ΨΑΧΝΟΥΜΕ ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΑ ΓΙΑ ΔΟΤΕΣ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΩΝ. Η ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΒ+ (ΡΕΖΟΥΣ ΘΕΤΙΚΟ).
ΟΠΟΙΟΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΑΚΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΛΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΑΕΙ ΣΕ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΑΙΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΤΣΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ - ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΧΕΠΑ (παιδο-ογκολογικό)
(2310 993506 & 2310 993944)

ΠΑΡΚΟ ΑΡΠΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΔΡΑΜΑ

http://www.arpaktika.gr/ma8imata.html

Ένα παράδειγμα άξιο θαυμασμού.
Μπράβο του!!

ΕΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ΠΟΛΥΕΡΓΑΛΕΙΟ!!!

Καρφώνει δίχαλα 15-35mm μήκος με κεφάλι 5,6mm και καρφιά 15-50mm μήκος με κεφάλι 2mm. Ένα εργαλείο 2 σε 1( Για τον Σπύρο από την Καλαμάτα.) 70 ευρώ + ΦΠΑ από Συνεταιρισμό Επιπλοποιών στα Γιαννιτσά.

STOP στα φυτοφάρμακα για να σωθούν οι μέλισσες

Την προληπτική απαγόρευση φυτο- φαρμάκων που πιθανότατα ευθύνονται για τον θάνατο μελισσών ανά τον κόσμο, ζητά ο εδαφικός οργανισμός της Βρετανίας από το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Τα χημικά αυτά χρησιμοποιούνται ευρέως από τους παραγωγούς της Βρετανίας και απαγορεύτηκαν προληπτικά και στην Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία και Σλοβενία.

Τα νεονικοτινοειδή, όπως είναι γνωστά, έχουν εγκριθεί από την Ευρώπη και χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση εντόμων στις καλλιέργειες ελαιούχων σπόρων ελαιοκράμβης, κριθαριού και ζαχαρότευτλου. Ιδιαίτερη ανησυχία εγείρει η καλλιέργεια ελαιοκράμβης, καθώς το λουλούδι της έλκει τις μέλισσες.

Στην Γαλλία, η ουσία imidacloprid, έχει απαγορευτεί στις καλλιέργειες ηλίανθου από το 1999, μετά από τον θάνατο του ενός τρίτου του πληθυσμού των μελισσών.

Η Bayer CropScience, κατασκευάστρια εταιρία των ουσιών imidacloprid και clothianidin, εμμένει ωστόσο στο ότι αυτά τα νικοτινοειδή είναι ασφαλή για τις μέλισσες όπως καταδεικνύουν και επιστημονικές έρευνες, αρκεί να γίνει σωστή χρήση τους.

Αντίθετη στην απαγόρευση των φυτοφαρμάκων που περιέχουν τις ουσίες αυτές, είναι και η Εθνική Ένωση Αγροτών της Βρετανίας, ενώ το υπουργείο Περιβάλλοντος διαμήνυσε πως δεν υπάρχουν σχέδια απαγόρευσης των φυτοφαρμάκων και απέδωσε τη μείωση του πληθυσμού των μελισσών σε πολλούς άλλους παράγοντες.

http://www.agronews.gr/content/view/40768/46/lang,el/

Δράσεις για «Αντικατάσταση κυψελών», «καταπολέμηση της βαρροϊκής ακαρίασης» και «Τεχνική στήριξη» για το 2009.

Ξεκίνησε η υποβολή των αιτήσεων για τη ένταξη των μελισσοκόμων στις δράσεις «Αντικατάσταση κυψελών», «καταπολέμηση της βαρροϊκής ακαρίασης» και «Τεχνική στήριξη» για το 2009.

Η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων είναι μέχρι τις 20 Νοεμβρίου 2008.

Οι ενδιαφερόμενοι μελισσοκόμοι πρέπει να έχουν μαζί τους

• την αστυνομική τους ταυτότητα,
• φωτοαντίγραφο της πρώτης σελίδας του βιβλιαρίου της ΑΤΕ,
  
• φωτοαντίγραφο του Ε1 της πιο πρόσφατης φορολογικής δήλωσης και
  
• φωτοαντίγραφο θεωρημένου μελισσοκομικού βιβλιαρίου, επικυρωμένου από την οικεία Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης.

Όσοι θέλουν να συμμετάσχουν στη δράση «τεχνική στήριξη» που αφορά στις μετακινήσεις, πρέπει να είναι

• κατά κύριο επάγγελμα αγρότες,
• να κατέχουν από 150 μελισσοσμήνη και πάνω και
  
• να προσκομίσουν επιπλέον και την άδεια κυκλοφορίας του μελισσοκομικού τους αυτοκινήτου.

ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ-MULTIPLE SCLEROSIS

Τί είναι η ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ -ABOUT MULTIPLE SCLEROSIS;

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ

ΕΓΙΝΕ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

Όταν γίνει η διάγνωση για σκλήρυνση, το πιθανότερο είναι να σοκαριστούμε και να μπερδευτούμε. ‘Έχουμε τόσα πολλά ερωτήματα που χρειάζονται απαντήσεις.

Οι πιο πολλοί έχουμε ακούσει για σκλήρυνση, αλλά αυτό που ξέρουμε συνήθως βασίζεται σε ό, τι έχουμε ακούσει από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή έχουμε διαβάσει κατά καιρούς στον τύπο ή ακόμη βασίζεται και σε αόριστη πληροφόρηση από κάποιον άλλο άνθρωπο που έχει σκλήρυνση.

Πολλοί από μας δεν ξέρουν τι ακριβώς πρέπει να ρωτήσουν το γιατρό τους
α) για να μάθουν και να καταλάβουν τι είναι η σκλήρυνση αλλά και
β) για να μάθουν να ζουν μ’ αυτή.
Αυτή η “άγνοια” είναι τρομακτική από μόνη της.
Στόχος αυτού του φυλλαδίου είναι να εξηγήσει με ακρίβεια και ειλικρίνεια τι ακριβώς είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας και να απαντήσει σε βασικές απορίες που μπορεί να έχουμε.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορούμε να αποταθούμε στην Ελληνική Εταιρεία Για τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ

1) η σκλήρυνση δεν είναι μεταδοτική ασθένεια
2) δεν είναι ψυχική ή νευρική διαταραχή
3) η σκλήρυνση δεν είναι κληρονομική

Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας είναι η πιο κοινή νευρολογική ασθένεια που προσβάλλει περίπου 80.000 ανθρώπους στη Βρετανία και 250.000 στις Η.Π.Α. Τα συμπτώματά της έχουν αναγνωριστεί εδώ και ενάμιση αιώνα και από τότε γίνονται εκτεταμένες έρευνες, παρόλα αυτά όμως η αιτία που προκαλεί την σκλήρυνση παραμένει άγνωστη.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι χρόνια ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος. Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό.
Συνήθως εμφανίζεται γύρω στην ηλικία των 25 και μέχρι των 40. Σπανιότερα εμφανίζεται στην ηλικία των 12 και ύστερα από τα 50.
Η σκλήρυνση εμφανίζεται σε χώρες με κλίμα μεσογειακό και σπάνια στις τροπικές χώρες.
Τα συμπτώματα προκαλούνται από την απομυελίνωση ή με άλλα λόγια τις “ουλές” που εμφανίζονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Δεν ξέρουμε ακόμη τί είναι αυτό που προκαλεί την απομυελίνωση.

ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Ο εγκέφαλός μας μεταφράζει τα ερεθίσματα που προσλαμβάνουμε με τις αισθήσεις μας, δίνει εντολές για να κάνουμε τις διάφορες κινήσεις και για να αντιδρούμε στα ερεθίσματα των αισθητηρίων οργάνων. Αυτή η δραστηριότητα του εγκεφάλου αποτελείται από μια σειρά πολύπλοκων συστημάτων επικοινωνίας των νεύρων, που ξεκινάει από τον εγκέφαλο και διά μέσου του νωτιαίου μυελού απλώνεται σε όλα τα μέρη του σώματος.
Κάθε νεύρο μπορεί να παρομοιαστεί με ένα καλώδιο ηλεκτρικού ρεύματος. Το εσωτερικό μέρος του νεύρου, ο άξονας, είναι φτιαγμένος από ένα είδος ιστού που επιτρέπει την επικοινωνία και μεταφέρει τα μηνύματα ή τις διεγέρσεις σε όλο το σώμα -όπως ακριβώς και τα σύρματα του ηλεκτρικού καλωδίου. Ο άξονας κάθε νεύρου καλύπτεται από ένα στρώμα μιας παχιάς ουσίας, τη μυελίνη, όπως ακριβώς και το πλαστικό επικάλυμμα του ηλεκτρικού καλωδίου. Η μυελίνη βοηθάει στη μεταφορά των μηνυμάτων από νεύρο σε νεύρο αλλά και μονώνει και προστατεύει το νεύρο.

Απομυελίνωση

Στη σκλήρυνση κατά πλάκας μέρος της μυελίνης των νεύρων προσβάλλεται και ερεθίζεται. ‘Οταν ο ερεθισμός υποχωρήσει μπορεί και να μην αφήσει καμία ουλή. Αν όμως η διαδικασία της απομυελίνωσης συνεχιστεί τότε καταστρέφεται η μυελίνη στο σημείο εκείνο, αφήνοντας μία ουλή που ονομάζεται πλάκα ή σκλήρυνση.
Η διαδικασία αυτή ονομάζεται απομυελίνωση. Επειδή δε οι ουλές αυτές εμφανίζονται σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου και/ή του νωτιαίου μυελού, γι’ αυτό και η νόσος ονομάζεται Σκλήρυνση κατά Πλάκας.

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ

Η σκλήρυνση είναι μια ασθένεια με πολλές μεταβολές. Η απομυελίνωση μπορεί να προσβάλει τόσο τα κινητήρια όσο και τα αισθητήρια νεύρα, και έτσι επιδρά στην κίνηση, στην αφή και στις άλλες αισθήσεις. Τα συμπτώματα διαφέρουν πολύ ανάλογα με ποια νεύρα έχουν προσβληθεί.
Δεν υπάρχει ένας και μοναδικός τύπος σκλήρυνσης κατά πλάκας. Ο κάθε ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα που ο άλλος μπορεί να μην έχει. Αλλά και τα συμπτώματα του ίδιου του ατόμου είναι δυνατόν να ποικίλουν από καιρό σε καιρό.
Μερικά από τα συμπτώματα είναι ορατά άλλα όμως όπως η κούραση, η αλλαγή συναισθημάτων, η απώλεια μνήμης και προβλήματα συγκέντρωσης είναι συνήθως συμπτώματα “κρυφά” και είναι δύσκολο να τα περιγράψουμε σε άλλους.
Δεν υπάρχει δηλαδή “τυπική” σκλήρυνση. Είναι μια νόσος “προσωπική” και έτσι δεν είναι δυνατή μια γενική περιγραφή της νόσου ή μία βέβαιη πρόγνωση.

Υπάρχουν όμως μερικά συμπτώματα που είναι κοινά σε πολλούς ασθενείς:
α) διπλοψία
β) αδυναμία ή ανικανότητα ενός άκρου
γ) αλλαγή στην αίσθηση των χεριών ή των ποδιών όπως π.χ. μούδιασμα -που συχνά περιγράφεται “σαν να περπατάω πάνω σε βαμβάκι”
δ) ζάλη ή αστάθεια
ε) κούραση που είναι δυσανάλογη προς τις δραστηριότητές μας ή απρόσμενη κούραση
στ) ανάγκη για συχνή ή βιαστική ενούρηση

ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Είναι δύσκολο να γίνει η διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας γιατί δεν υπάρχει κάποια εξέταση με την οποία να μπορούμε να διαγνώσουμε τη νόσο με 100% βεβαιότητα. Το ιστορικό των συμπτωμάτων είναι συνήθως ασαφές και τα διαφορετικά συμπτώματα θα μπορούσαν να είναι συμπτώματα διαφόρων άλλων ασθενειών. Έτσι μπορεί να περάσει ένα μεγάλο διάστημα χρόνου μέχρι να υποπτευθούμε ότι τα συμπτώματα αυτά είναι σκλήρυνση. Οι εξετάσεις γίνονται για να αποκλείσουν την πιθανότητα άλλων ασθενειών και με την “είς άτοπον απαγωγήν” να οδηγηθούμε στην πιθανή διάγνωση για σκλήρυνση. Αυτή η μακροχρόνια αβεβαιότητα της διαδικασίας διάγνωσης προκαλεί άγχος.
Η ανίχνευση για σκλήρυνση γίνεται με διάφορους τρόπους.

Ιατρικό ιστορικό
Ο γιατρός ζητάει συνήθως το ιστορικό των συμπτωμάτων μας. Η περιγραφή των συμπτωμάτων μας και η μορφή με την οποία εμφανίζονται μπορεί να υποδείξουν σκλήρυνση. Θα χρειαστεί όμως εξέταση από το γιατρό και να γίνουν και διάφορες εξετάσεις που θα ενισχύσουν την αρχική υπόνοια.

Νευρολογική εξέταση
Μπορεί να γίνει μια συστηματική εξέταση του νευρικού συστήματος με μια σειρά εξετάσεων των αντανακλαστικών ( κτύπημα με το σφυράκι στο γόνατο) και μέτρηση των αντιδράσεων σε εξωτερικούς ερεθισμούς (τσίμπημα με βελόνα).
Μετά από μια εκτεταμένη νευρολογική εξέταση, ο γιατρός είναι σε θέση να παρατηρήσει όποιες ανωμαλίες υπάρχουν στο νευρικό σύστημα.
‘Ομως, αυτή η εξέταση μόνη της δεν μπορεί να καθορίσει την αιτία των ανωμαλιών γιατί και άλλες αρρώστιες είναι δυνατόν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα με αυτά της σκλήρυνσης και γι’αυτό θα πρέπει ν’ αποκλειστεί η πιθανότητά τους.

Εξετάσεις προκλητών δυναμικών όρασης και ακοής
Η απομυελίνωση μπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση στην μετάδοση των μηνυμάτων ανάμεσα στα νεύρα. Οι εξετάσεις προκλητών δυναμικών μετράνε το χρόνο που χρειάζεται ο εγκέφαλος για να δεχτεί και μετά να μετατρέψει ένα ερέθισμα. Για το σκοπό αυτό, μικρά ηλεκτρόδια τοποθετούνται στο κεφάλι του ασθενούς. Αυτά ελέγχουν τα ηλεκτρικά κύματα του εγκεφάλου μετά από οπτικό ή ακουστικό ερέθισμα. Φυσιολογικά η αντίδραση του εγκεφάλου σε τέτοια ερεθίσματα είναι σχεδόν ακαριαία αλλά όταν υπάρχουν ουλές στο κεντρικό νευρικό σύστημα τότε μπορεί να παρουσιαστεί καθυστέρηση. Η εξέταση αυτή δεν είναι παρεμβατική ούτε πονάει και έτσι ο ασθενής δε χρειάζεται να μείνει στο νοσοκομείο. Με την εξέταση αυτή ο γιατρός μπορεί να προσδιορίσει πού υπάρχουν ουλές αλλά όχι και τα αίτια που προκαλούν τις ουλές.

Οσφυϊκή παρακέντηση
Η εξέταση αυτή δείχνει αν υπάρχουν αντισώματα στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (το υγρό που κυκλοφορεί γύρω από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό). Αντισώματα στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό μπορεί να δημιουργηθούν από σκλήρυνση αλλά και από άλλες νευρολογικές διαταραχές. Μια μικρή ποσότητα υγρού αφαιρείται από το νωτιαίο μυελό με μια βελόνα στο ύψος της οσφυϊκής μοίρας.
Η εξέταση απαιτεί ο ασθενής να μείνει ακίνητος κάποιες ώρες και ενώ αυτό είναι κάπως άβολο, η ίδια η εξέταση δεν πονάει γιατί γίνεται τοπική αναισθησία και ο ασθενής μένει στο νοσοκομείο μια νύχτα. Τα αποτελέσματα αυτής της εξέτασης μπορεί να αποτελούν ένδειξη σκλήρυνσης κατά πλάκας αλλά δεν είναι και καθοριστικά.

Μυελογράφημα
Το μυελογράφημα είναι μια ακτινογραφία του νωτιαίου μυελού. Κατά την εξέταση αυτή εγχύεται χρωματισμένο υγρό στη σπονδυλική στήλη και η κίνηση του κατά μήκος του νωτιαίου μυελού φαίνεται στην ακτινογραφία. ‘Ετσι οποιοδήποτε εμπόδιο ανάμεσα στα νεύρα θα φανεί στην ακτινογραφία και ο γιατρός θα μπορέσει να αναγνωρίσει τα συμπτώματα άλλων νόσων αλλά και την πιθανότητα σκλήρυνσης. ‘Οπως και στην οσφυϊκή παρακέντηση, και στο μυελογράφημα ο ασθενής ίσως χρειαστεί να μείνει για λίγο στο νοσοκομείο αλλά η εξέταση δεν είναι επίπονη, μόνο άβολη.

Μαγνητική τομογραφία
Η μαγνητική τομογραφία είναι εξέταση των τελευταίων ετών. Είναι ακτινογραφίες του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού στις οποίες φαίνονται οι περιοχές που έχουν προσβληθεί από τη σκλήρυνση. Αν και αυτή είναι η μόνη εξέταση στην οποία είναι ορατή η σκλήρυνση, δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι 100% αποφασιστικής σημασίας όσον αφορά την τελική διάγνωση γιατί ο ανιχνευτής δεν είναι σε θέση να ανιχνεύσει όλες τις περιοχές. Δεν μπορεί ν’ αποδειχτεί ότι όλες οι περιοχές που εμφανίζουν σκλήρυνση είναι σκλήρυνση κατά πλάκας αλλά αποτελεί ισχυρή ένδειξη μαζί με τα άλλα συμπτώματα του ιστορικού του ασθενούς και την εξέταση του γιατρού.

Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι ασαφή και να μπερδεύουν τόσο τους ασθενείς όσο και το/τη γιατρό τους. Είναι δύσκολο να εξηγήσουμε στο γιατρό μας αυτά τα αόρατα ή υποκειμενικά συμπτώματα όπως για παράδειγμα την κούραση, τις διαταραχές της όρασης και της αίσθησης. Στην αρχή μπορεί και να μη μας δώσουν μεγάλη σημασία χαρακτηρίζοντάς μας “νευρωτικούς” ή “υποχόνδριους”. Ακόμη, ίσως ο/η γιατρός να μη μας πει τίποτε για σκλήρυνση με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων. Αυτό έχει κάποια λογική γιατί τα συμπτώματά μας μπορεί να είναι κοινά με μερικές άλλες αρρώστιες και να μην ξαναεμφανιστούν.
Η ειλικρίνεια μεταξύ γιατρού και ασθενούς είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ τους.
Πολλοί ασθενείς εκφράζουν ανακούφιση την ώρα της τελικής διάγνωσης που επιτέλους έμαθαν τι ακριβώς έχουν. Είναι απαραίτητο ν’ ακολουθήσουν συχνές επισκέψεις στο γιατρό έτσι ώστε εμείς οι ασθενείς και οι συγγενείς μας να μπορέσουμε να ενημερωθούμε, να βρούμε απαντήσεις στα ερωτήματά μας, να πάρουμε πληροφορίες και να δουλέψουμε με τα συναισθήματά μας.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

Τα συμπτώματα της σκλήρυνσης συχνά αντιμετωπίζονται με επιτυχία όταν δίνεται αγωγή για κάθε ένα χωριστά, εάν και όταν εμφανιστούν. Η σκλήρυνση αντιμετωπίζεται στο σύνολό της μόνο με στεροειδή που δίνονται όταν υπάρχει ώση γιατί τότε συνήθως υπάρχει φλεγμονή και τα συμπτώματα είναι οξέα. Τα στεροειδή ανακόπτουν την πορεία της φλεγμονής και έτσι βοηθάνε στην ύφεση ή στη σταθεροποίηση των συμπτωμάτων.
Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που δίνονται για την αντιμετώπιση των διαφορετικών συμπτωμάτων όπως για παράδειγμα μυοχαλαρωτικά για τις κράμπες και τους σπασμούς ή αναλγητικά που δίνονται όταν ο πόνος είναι ένα από τα συμπτώματα. Για οποιαδήποτε μορφή και χρήση φαρμάκου θα πρέπει να ενημερώνεται πλήρως και ειλικρινώς ο/η γιατρός μας και να ελέγχεται περιοδικά η αποτελεσματικότητά του αλλά και το πώς αισθανόμαστε εμείς γι’ αυτό.
Πολλοί ασθενείς δοκιμάζουν εναλλακτικές μορφές θεραπείας όπως φυσιοθεραπεία που παίζει σπουδαίο ρόλο στην αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Η επικοινωνία με το γιατρό μας πρέπει να είναι ανοιχτή και να το ρωτάμε όταν έχουμε απορία αν για παράδειγμα ένα σύμπτωμα είναι της σκλήρυνσης ή όχι και πρέπει να συζητάμε μαζί του όταν έχουμε απορίες που αφορούν τη θεραπευτική αγωγή.

ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΑΣ

Η διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί να φέρει αναστάτωση στην οικογενειακή μας ζωή και στις σχέσεις μας. ‘Ομως, αν μπορέσουμε να μιλήσουμε ανοιχτά και ειλικρινά με το/τη σύντροφό μας ίσως μπορέσουμε να βρεθούμε ακόμη πιο κοντά ο ένας στον άλλο και να βοηθηθούμε στις δύσκολες αυτές ώρες.
Ακόμη μπορεί να μας είναι δύσκολο να δεχτούμε βοήθεια από τους άλλους, που και αυτοί μπορεί να αντιδράσουν με ένα είδος “αδιαφορίας” νομίζοντας ότι δεν μπορούν να μας βοηθήσουν ή στη προσπάθειά τους να μας βοηθήσουν να γίνουν υπερπροστατευρικοί. Είναι όμως όλες αυτές οι αντιδράσεις ανθρώπινες και είναι στο χέρι μας να διατηρήσουμε τις επαφές μας και την επικοινωνία με τους άλλους. Είναι δύσκολο να συνεχιστεί η ζωή μας σαν να μην έγινε τίποτα. Η κατανόηση από τη μεριά μας, τη μεριά του συντρόφου μας και της οικογένειάς μας είναι συχνά η καλύτερη απάντηση και το μεγαλύτερο δέσιμο.

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ

Πόσα και τι ακριβώς πρέπει να πούμε στα παιδιά μας;
Στα μικρά παιδιά δε χρειάζεται να πούμε πολλά και θ’ απαντήσουμε στις ερωτήσεις τους όταν μας ρωτήσουν τα ίδια. Τα παιδιά καταλαβαίνουν από ένστικτο πότε κάτι δεν πάει καλά ή πότε είμαστε στενοχωρημένοι. Αυτό πρέπει να το ξέρουμε, για να καταλάβουμε και να δικαιολογήσουμε την παράξενη και ενοχλητική συμπεριφορά τους όταν αυτά έχουν καταλάβει κάτι κι εμείς δεν τους λέμε τίποτε.
Η αλήθεια σπάνια είναι τόσο τρομακτική όσο οι φόβοι μας.

Η Ελληνική Εταιρεία Για Τη Σκλήρυνση έχει ένα έντυπο που λέγεται “‘Ενα δικός μου έχει σκλήρυνση” που απευθύνεται σε παιδιά από 6-12 χρόνων. Μ’ αυτό το έντυπο μπορούν να ενημερωθούν τα παιδιά για το τι είναι σκλήρυνση, να βρουν εξηγήσεις για τα συναισθήματά τους, να διαβάσουν εμπειρίες άλλων παιδιών που οι γονείς τους έχουν σκλήρυνση…
Τα μεγαλύτερα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζονται πολύ προσεκτική προσέγγιση. Αν και φαίνονται ήρεμοι εξωτερικά και μερικές φορές αδιάφοροι μπορεί μέσα τους να είναι πάρα πολύ φοβισμένοι. Οι φόβοι τους μπορεί να ξεπεραστούν σιγά-σιγά με την πληροφόρηση. Είναι προτιμότερο ν’ απαντήσουμε σε κάθε τους ερώτημα παρά να τους ενημερώσουμε κάνοντάς τους διάλεξη επί του θέματος. Επίσης θα πρέπει να νιώθουν τη σιγουριά και την ασφάλεια ότι μπορούν να μας ρωτήσουν ο,τιδήποτε θέλουν χωρίς να μας αναστατώνουν και να μας στενοχωρούν.
Οι έφηβοι θέλουν να τους φερόμαστε όπως θα φερόμαστε σε έναν ενήλικα και αν δεν τους επιτρέψουμε να λάβουν ενεργό μέρος και ν’ αναλάβουν αρμοδιότητες σε σχέση με το οικογενειακό πρόβλημα μπορεί να αισθανθούν παραγκωνισμένοι και να πληγωθούν ακόμη και να φερθούν με βίαιο τρόπο. Αν όμως ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή τους και τη συνεργασία τους μπορούν να δείξουν απίστευτη ωριμότητα και να γίνουν πηγή δύναμης. Η τακτική του να κρατάμε τις στενοχώριες μας για μας, με κανένα τρόπο δε διευκολύνει τους άλλους.

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ

‘Οταν μάθουμε ότι έχουμε σκλήρυνση, στη αρχή ίσως θελήσουμε να μιλήσουμε στην ευρύτερη οικογένειά μας αλλά αργότερα να προτιμάμε να μείνει μια προσωπική μας υπόθεση.
Αλλά τι να κάνουμε, να το πούμε στους πιο “έξω”, στους γείτονες, στους συναδέλφους μας;
Η επιφυλακτικότητα είναι κάτι φυσικό και κανείς δε θέλει να καταντήσει να μιλάει για την αρρώστια του μονάχα! ‘Ομως και η περιέργεια και το νιάξιμο είναι επίσης κάτι φυσικό και οι φίλοι μας θέλουν να μας βοηθήσουν.
Αν μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς με τους φίλους μας, να τους ενημερώσουμε και να τους πούμε ότι θα τους ζητήσουμε τη βοήθειά τους όποτε χρειαστεί, τότε θα τους έχουμε συμπαραστάτες μας και πιθανότατα θα μας στηρίξουν στις δύσκολες στιγμές.
Δεν υπάρχει λόγος να αισθανόμαστε υποχρέωση για την προσφορά των φίλων μας και ίσως μπορέσουμε να ανταποδώσουμε τη βοήθειά τους αλλιώς και με τρόπους που δεν έχουμε φανταστεί μέχρι τώρα. ‘Ισως είναι ώρα να μάθουμε και να παίρνουμε.

ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΜΑΣ

Ο καλύτερος τρόπος που μπορεί ο γιατρός μας να μας βοηθήσει είναι να μας αφιερώνει χρόνο, να ακούει τις ανησυχίες και τα προβλήματά μας και να συζητάει μαζί μας. Επομένως είναι απαραίτητο να υπάρχει πολύ καλή επικοινωνία μεταξύ μας γιατί θα χρειαστεί να τον/τη συμβουλευτούμε για διαφορετικά θέματα υγείας στο μέλλον.

Βοήθεια από το γιατρό

Μέχρι τώρα δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για τη σκλήρυνση κατά πλάκας αλλά πολλές φορές έρχονται στη δημοσιότητα “θαυματουργές” θεραπείες που οι περισσότερες δεν έχουν ιατρική ή ερευνητική βάση και πολλές φορές μας δίνουν φρούδες ελπίδες και μας βάζουν σε μεγάλα περιττά έξοδα.
Μερικοί ασθενείς που καταφεύγουν σε λύσεις της εναλλακτικής ιατρικής ίσως δουν βελτίωση αλλά αυτό δεν ισχύει για όλους. Οπωσδήποτε όμως, πριν ξεκινήσουμε οποιοδήποτε αγωγή εναλλακτικής ιατρικής είναι απαραίτητο να συμβουλευτούμε το γιατρό μας, το νευρολόγο ή την Ελληνική Εταιρεία Για Τη Σκλήρυνση, για να γλυτώσουμε από πόνους, έξοδα και πικρή απογοήτευση.
Ο γιατρός μας, ο νευρολόγος ή η Εταιρεία είναι σε θέση να μας ενημερώσουν και να μας συμβουλέψουν όταν κυκλοφορήσει μια αγωγή που είναι επιστημονικά και ιατρικά αποδειγμένη.
Είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει μία και μόνο θεραπευτική αγωγή για τη σκλήρυνση όμως ο γιατρός μας είναι σε θέση να μας βοηθήσει. Πολλά από τα προβλήματά μας είναι παροδικά, όπως οι διαταραχές της όρασης, οι ζαλάδες, τα μουδιάσματα, οι διαταραχές της ούρησης. Αυτά τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με φαρμακευτική αγωγή ή θεραπεία υποστήριξης όπως είναι η φυσιοθεραπεία.

ΤΑ ΣΚΑΜΠΑΝΕΒΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ

Η σκλήρυνση μπορεί να παρουσιάσει εναλλαγές ώσεων και κρίσεων ή σταδιακή διαρκή αύξηση των συμπτωμάτων.
Κατά τη διάρκεια των ώσεων εμφανίζονται καινούργια συμπτώματα ή ξαναεμφανίζονται παλαιότερα συμπτώματα που είχαν υποχωρήσει. Αυτό ίσως οφείλεται σε φλεγμονή των νεύρων, σε απομυελίνωση μιας καινούργιας περιοχής ή σε επέκταση της απομυελίνωσης σε μια περιοχή που έχει ήδη προσβληθεί.
Οι ώσεις μπορεί να κρατήσουν από μερικές μέρες μέχρι και μήνες, και μπορεί να είναι ελαφριάς ή πολύ βαριάς μορφής. Οι ώσεις ξεκινάνε χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος όμως είναι δυνατόν να ξεκινήσουν από μια μεταδοτική αρρώστια, από κάποιο τραύμα ή από ψυχολογική ένταση.
Μερικοί από μας μπορεί να νιώσουν και παροδική έξαρση των συμπτωμάτων όταν κάποιο από τα παλαιά συμπτώματα εμφανίζεται για πολύ μικρή περίοδο π.χ. για μερικά λεπτά ή μέρες.
‘Οταν τα συμπτώματα της ώσης εξαφανίζονται ολοκληρωτικά ή μερικά, λέμε ότι διανύουμε περίοδο ύφεσης που μπορεί να κρατήσει εβδομάδες, μήνες ακόμη και χρόνια.
Δεν είναι δυνατόν να προβλέψουμε με ποιο τρόπο θα εξελιχτεί η αρρώστια γιατί η μορφή των ώσεων και υφέσεων διαφέρει από άτομο σε άτομο. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να δεχτούμε χωρίς να αγωνιούμε για το μέλλον. Η περίοδος των ώσεων είναι ασφαλώς δυσάρεστη, όμως για πολλούς από μας τα συμπτώματα υποχωρούν και απολαμβάνουμε μια περίοδο ύφεσης.
Η σκλήρυνση πάλι, μπορεί να μη παρουσιάσει την εναλλακτική μορφή “καλύτερα” και “χειρότερα”, αλλά τα συμπτώματα ν’αυξάνονται σταδιακά σε μια περίοδο πολλών ετών και ίσως τότε να είναι πιο δύσκολο να καταλάβουμε τις “καλύτερες” από τις “χειρότερες” περιόδους.

ΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ

Το πιο πιθανό είναι να αναστατωθούμε όταν μάθουμε για πρώτη φορά ότι έχουμε σκλήρυνση. Μέχρι τώρα απολαμβάναμε την καλή μας υγεία και μας είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι αυτή μας έχει κατά κάποιο τρόπο προδώσει. Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι κάποιος έχει αρπάξει την υγεία μας. Ακόμη μπορεί να νιώσουμε έντονα την αδικία του “γιατί σε μένα, γιατί τώρα”.
Τέτοια συναισθήματα μπορεί να μοιάζουν με αυτά που νιώθουμε όταν κάποιος συγγενείς ή φίλος πεθάνει και μερικές φορές μας παίρνει πολύ χρόνο να καταλάβουμε τη σημασία τους.
Αυτά τα συναισθήματα είναι μια απόλυτα φυσιολογική αντίδραση και ενώ όλοι μας υποφέρουμε με κάποιο τρόπο, μερικοί από μας αντιδρούμε εντονότερα από τους άλλους. Είναι ανάγκη λοιπόν να δώσουμε στον εαυτό μας και στα αγαπημένα μας πρόσωπα το χρόνο να θρηνήσουμε την απώλεια της υγείας μας.
‘Οταν μάθουμε τη διάγνωση για σκλήρυνση το πιο πιθανό είναι να σοκαριστούμε και να “τα χάσουμε”. Ακόμη μπορεί να αισθανθούμε μεγάλο θυμό και άρνηση και να συνεχίσουμε να ζούμε σαν να μη έγινε τίποτε.
‘Οταν αυτά τα συναισθήματα καταλαγιάσουν, αρχίζουμε να παραδεχόμαστε τη καινούργια κατάσταση και να προσαρμόζουμε τη ζωή μας ανάλογα. Τότε νιώθουμε πιο σίγουροι με τον εαυτό μας και πιο ικανοί να τα βγάλουμε πέρα. Είναι μεγάλη βοήθεια το να μιλήσουμε για την κατάσταση σε κάποιον έξω από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον μας, σε ανθρώπους αποστασιοποιημένους από το πρόβλημά μας, για να καταλάβουμε αυτές τις αλλαγές συναισθημάτων. Υπάρχουν οι φίλοι, ο οικογενειακός γιατρός, ο ψυχολόγος. Ακόμη μπορούμε να τηλεφωνήσουμε και στην Ελληνική Εταιρεία Για Τη Σκλήρυνση για να μιλήσουμε με κάποιο ακόμη και ανώνυμα.
Σε μια χρόνια ασθένεια όπως η σκλήρυνση, που παρουσιάζει εναλλαγή ώσεων και υφέσεων είναι φυσικό να έχουμε και ανάλογες ψυχολογικές διακυμάνσεις αποδοχής και άρνησης της αρρώστιας και τότε μπορεί να χρειαστούμε τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχοθεραπευτού.
Πρέπει να βρούμε κάποιον/α που να εμπιστευόμαστε απόλυτα και στον/ην οποία να μπορούμε να εκμυστηρευτούμε όλες μας τις αγωνίες για να μπορέσουν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τους φόβους μας και να τους ξεπεράσουμε.

ΘΕΣΗ ΖΩΗΣ

Δεν είναι μόνο η φυσική μας κατάσταση που υπονομεύει την υγεία μας αλλά και η συναισθηματική και ψυχολογική μας κατάσταση παίζει μεγάλο ρόλο για την υγεία μας, σωματική και πνευματική.
Το πιο πιθανό είναι ότι τα συμπτώματα της αρρώστιας δε μας επιτρέπουν να συνεχίσουμε τον ίδιο τρόπο ζωής ή να κάνουμε όλα όσα κάναμε προηγουμένως. Είναι φυσικό λοιπόν να πονέσουμε και να θρηνήσουμε την απώλεια αυτών των ικανοτήτων και ίσως χρειαστούμε κάποιο χρόνο για να καταφέρουμε να το ξεπεράσουμε.
Παρόλα αυτά, ΑΣ ΣΚΕΦΤΟΜΑΣΤΕ ΘΕΤΙΚΑ, όσο πιο πολύ μπορούμε!!!
Για καθετί που δεν μπορούμε να κάνουμε με τον παλιό τρόπο, υπάρχει ένας νέος τρόπος. Για καθετί που δεν μπορούμε να κάνουμε υπάρχει κάτι καινούργιο που μπορούμε ν’ αρχίσουμε. Αυτό βέβαια προϋποθέτει μεγάλη προσπάθεια, αποφασιστικότητα και κουράγιο όμως είναι απαραίτητα στοιχεία, για να μπορέσουμε να εστιάσουμε την προσοχή μας στις ικανότητές μας παρά στις αδυναμίες μας. Ακόμη μπορεί να χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουμε τις προτεραιότητές μας και με κάποιο τρόπο να ξαναορίσουμε τις δυνατότητές μας και τα ενδιαφέροντά μας.
‘Οταν έχουμε θέληση για αναπροσαρμογή και όταν εκμεταλλευόμαστε τις ικανότητες και τις δυνατότητές μας στο ανώτερο δυνατό επίπεδο βρίσκουμε αυτή την ψυχική ηρεμία, που μας βοηθάει να διατηρούμε τη υγεία μας και να αισθανόμαστε ψυχική ευεξία. Είναι προτιμότερο να κατατορθώσουμε αυτό που μπορούμε παρά ν’ αποτύχουμε σ’ αυτό που δεν μπορούμε.

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΥ ΒΟΗΘΑΝΕ ΤΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

Η ζωή μας δεν τελειώνει με τη σκλήρυνση. ‘Ισως να σημαίνει κάποια αλλαγή στον τρόπο ζωής που ταιριάζει στις τωρινές δυνατότητές μας.
Ο χρυσός κανόνας είναι ν’ ακολουθούμε όσο το δυνατόν περισσότερο μια υγιεινή ζωή. Αυτό θα εμποδίσει άλλες αρρώστιες και έτσι θα είμαστε πιο δυνατοί να τα βγάλουμε πέρα με τη σκλήρυνση.

Δίαιτα
Η ισορροπημένη δίαιτα εξασφαλίζει τη λήψη όλων των βιταμινών και των μετάλλων που είναι απαραίτητα στον οργανισμό μας, πράγμα που μας δίνει υγεία και ευεξία. Συνίσταται μια δίαιτα με χαμηλά ζωικά λίπη γιατί μόνο τα πολυακόρεστα λίπη τρέφουν το νευρικό σύστημα.

‘Ασκηση
Τακτική άσκηση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της καλής υγείας και πρέπει να ασκούμαστε ανάλογα με τις δυνατότητές μας ο καθένας γιατί η έντονη άσκηση μπορεί να φέρει μεγάλη κούραση. Η τακτική ελαφριά γυμναστική εξασφαλίζει το μυϊκό τόνο και μας δίνει μια αίσθηση ευεξίας.
Μπορούμε να διαλέξουμε οποιαδήποτε μορφή άσκησης μας αρέσει, και αυτό θα μας ωφελήσει πολύ. Ο φυσιοθεραπευτής είναι σε θέση να μας δείξει ασκήσεις που μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας στο σπίτι σε καθημερινή βάση.

Ξεκούραση/χαλάρωση
Είναι απαραίτητο να υπάρχουν ώρες ξεκούρασης για να μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα με την καθημερινή μας ζωή. Το στρες και η ένταση επηρεάζουν τη σκλήρυνση, γι’ αυτό η ξεκούραση και το χαλάρωμα μας βοηθάνε να “ξαναγεμίσουμε τις μπαταρίες μας”. Η γιόγκα βρήκαμε ότι βοηθάει γιατί είναι συνδυασμός ελαφριών ασκήσεων και χαλάρωσης.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΑΣ

Η Ελληνική Εταιρεία Για Τη Σκλήρυνση διαθέτει διάφορα ενημερωτικά φυλλάδια σχετικά με τη σκλήρυνση που ο αριθμός τους συνεχώς αυξάνεται. Ακόμη εκδίδεται διμηνιαία εφημερίδα και αποστέλλεται στα μέλη.
Επίσης στη Αθήνα συνεργαζόμαστε με τον ψυχολόγο και τις κοινωνικές υπηρεσίες του ΚΑΑ-ΝΑ (πρώην Αμερικάνικη Βάση Ελληνικού) καθώς και με το φυσίατρο και το φυσικοθεραπευτή του κέντρου. Στον ίδιο χώρο γίνονται συναντήσεις των μελών κάθε τρεις εβδομάδες και διαλέξεις γύρω από διάφορα θέματα καθώς και συναντήσεις με ψυχαγωγικό χαρακτήρα.

ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΟΤΑΝΘΟΥΜΕ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ

Γενικός παθολόγος
Πρέπει να συμβουλευτούμε ένα γενικό παθολόγο ή τον οικογενειακό μας γιατρό αν ανησυχούμε για οποιοδήποτε θέμα υγείας.

Νευρολόγος
Νευρολόγοι είναι οι ειδικοί γιατροί που κάνουν τη διάγνωση και δίνουν θεραπευτική αγωγή για παθήσεις του νευρικού συστήματος. Σε νευρολόγο μπορούν να μας παραπέμψουν οι παθολόγοι ή να τους επισκεφτούμε ιδιωτικά.

Φυσιοθεραπευτές
Οι φυσιοθεραπευτές μπορούν να μας βοηθήσουν σε προβλήματα κινητικότητας, ισορροπίας και κίνησης. Στο φυσιοθεραπευτή μας παραπέμπει ο γιατρός μας ή ο νευρολόγος μας.

Εργασιοθεραπευτές
Οι εργασιοθεραπευτές μπορούν να μας βοηθήσουν και να μας δώσουν πρακτικές συμβουλές για τη καθημερινή μας ζωή και πώς να διαμορφώσουμε το χώρο μας, για να είμαστε ανεξάρτητοι.

Λογοθεραπευτές
Οι λογοθεραπευτές εκτιμούν και θεραπεύουν ανθρώπους που έχουν δυσκολία στην ομιλία, την κατάποση ή επικοινωνία. (σε αυτό το τεύχος του περιοδικού ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ δημοσιεύεται κατάλογος όλων των Ελληνίδων λογοθεραπευτριών).

Κοινωνικοί λειτουργοί
Ο ρόλος του/της κοινωνικού/κής λειτουργού είναι να εκτιμήσουν μαζί με τους ενδιαφερόμενους και τις οικογένειές τους τις ανάγκες τους. Επίσης ορίζουν τι είδους βοήθεια είναι αυτή που χρειαζόμαστε, μας ενημερώνουν για τις διάφορες κοινωνικές παροχές και μας βοηθάνε να αποκτήσουμε την ανεξαρτησία μας.

Ειδικοί για την ακράτεια
Πολλά νοσηλευτικά κέντρα διαθέτουν τώρα ειδικούς γιατρούς και νοσοκόμες για την ακράτεια. Αυτοί προσδιορίζουν τη φύση του προβλήματός μας και μας υποδεικνύουν την κατάλληλη αγωγή και μέθοδο αντιμετώπισης.

Ψυχολόγοι
Ο γιατρός μας μπορεί να μας υποδείξει ψυχολόγο ή ψυχίατρο ο οποίος θα μας βοηθήσει να αποδεχτούμε την καινούργια κατάσταση και να αντιμετωπίσουμε τη ζωή εκμεταλλευόμενοι όλες τις τωρινές δυνατότητές μας.

British Multiple Sclerosis Society.
Απόδοση στα ελληνικά Χαρά Παπαδοπούλου