ΠΑΙΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ!

ΕΠΙΣΤΟΛΗ-ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ ΤΟΥ ΣΤΕΦΕΝ ΜΙΛΛΕΡ ΣΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

Μοιάζει με σκηνή από κινηματογραφική ταινία, αλλά είναι πραγματικός εφιάλτης:

Ο διάσημος Αμερικανός Καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλευ Στέφεν Μίλλερ, με μνημειώδη επιστολή του, προς το επίσημο Περιοδικό του Αμερικανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου «Archaeology Magazine», ξεσκεπάζει τους σφετεριστές της Ιστορικής Αλήθειας και με αδιαμφισβήτητα επιστημονικά επιχειρήματα, καταρρίπτει απόλυτα τους ισχυρισμούς των Σκοπίων, περί του δήθεν δικαιώματός τους να αποκαλούνται «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» και «ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ»!

Ειδικότερα, ο διάσημος Καθηγητής, με αφορμή προκλητικό άρθρο του Δημοσιογράφου Matthew Brunwasser για τα Σκόπια, υπό τον τίτλο «Letter From Macedonia: Owning Alexander», που δημοσιεύθηκε στο προηγούμενο τεύχος Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου του καταξιωμένου αμερικανικού περιοδικού «Archaeology», ανατρέπει με γραπτή επιστολή του το «θεμελιώδες ιδεολόγημα» των Σκοπίων, τεκμηριώνοντας πως η περιοχή εκείνη ήταν η Παιονία και πως δεν έχουν δικαίωμα άρα οι σημερινοί Σκοπιανοί κάτοικοί της, να αποκαλούν το κράτος τους «Μακεδονία», αλλά ούτε και τους εαυτούς τους «Μακεδόνες», όπως δεν μπορούν να το κάνουν λόγου χάρη και «οι Αιγύπτιοι»!

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ – ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ

ΠΑΙΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ …«ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»!

Συγκεκριμένα, γράφει κατά λέξη ο διάσημος Αμερικανός Καθηγητής προς τον Εκδότη του Archaeology:

«Ανοίγοντας σήμερα το τεύχος Ιανουαρίου/Φεβρουαρίου του περιοδικού Archaeology, ανέτρεξα με ενδιαφέρον στο «Γράμμα από τη Μακεδονία», και διαπίστωσα ότι στην πραγματικότητα ήταν ένα γράμμα από την Παιονία – περιοχή βόρεια του όρους Βαρνούς και του όρους Όρβηλος. Η περιγραφή του Livy για τη δημιουργία της ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας (45.29.7 και 12) κάνει σαφές ότι οι Παίονες ζούσαν βόρεια των εν λόγω βουνών, (τα οποία σήμερα αποτελούν γεωγραφικά τα φυσικά όρια της Ελλάδας) και νότια της Δαρδανίας, που σήμερα βρίσκεται το Κόσοβο.

Κατά το Στράβωνα (7.τμ.4) είναι ακόμη περισσότερο σαφές να λεχθεί, ότι η Παιονία βρισκόταν βόρεια της Μακεδονίας και η μόνη δίοδος από την μία στην άλλη περιοχή ήταν (και παραμένει σήμερα) η διάβαση μέσω του στενού περάσματος του Αξιού ποταμού (ή Βαρδάρη). Με άλλα λόγια η περιοχή την οποία περιγράφει ο Matthew Brunwasser στο άρθρο του “Owning Alexander”, ήταν στην αρχαιότητα η Παιονία.

Ὁ Καθηγητής Στέφεν Μίλλερ

Αν και είναι γεγονός ότι οι άνθρωποι εκείνοι υποτάχτηκαν στον Φίλιππο τον Β΄, πατέρα του Αλεξάνδρου το 359 π.Χ. (Διόδωρος Σικελός 16.4.2), δεν ήταν ποτέ Μακεδόνες και ποτέ δεν έζησαν στη Μακεδονία. Πραγματικά, ο Δημοσθένης (Ολυνθιακός 1.230), μας λέγει ότι είχαν σκλαβωθεί από τον Μακεδόνα Φίλιππο και σαφώς κατά συνέπεια δεν ήταν Μακεδόνες. Ο Ισοκράτης (5.23) σημειώνει τα ίδια. Ομοίως, για παράδειγμα,οι Αιγύπτιοι, οι οποίοι υποτάχτηκαν από τον Αλέξανδρο, ήταν υπό μακεδονική μεν διοίκηση, συμπεριλαμβανομένης και της Κλεοπάτρας, αλλά ποτέ δεν υπήρξαν οι ίδιοι Μακεδόνεςκαι η Αίγυπτος ποτέ δεν ονομαζόταν Μακεδονία (και από όσα γνωρίζω δεν επιζητεί αυτή την ονομασία σήμερα).

ΠΑΙΟΝΕΣ ΕΣΤΩ, “ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ” ΠΟΤΕ!

Βεβαίως (συνεχίζει ο Καθηγητής), όπως μας λέει ο Θουκυδίδης (2.99), οι Μακεδόνες είχαν καταλάβει «μία στενή λωρίδα της Παιονίας, που εκτείνεται από το εσωτερικό μέχρι την Πέλλα και τη θάλασσα, κατά μήκος του Αξιού ποταμού. Θα ήταν ίσως κατανοητό εάν οι σημερινοί κάτοικοι της δημοκρατίας των Σκοπίων ονόμαζαν τους εαυτούς τους Παίονες και θεωρούσαν ότι τους ανήκει η περιοχή που περιγράφει ο Θουκυδίδης. Αλλά γιατί, αντίθετα, προσπαθούν οι σημερινοί κάτοικοι της αρχαίας Παιονίας να ονομάζονται Μακεδόνες και η περιοχή τους Μακεδονία;

ΤΑ ΣΚΟΠΙΑ ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΝ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ!

O κ. Brunwasser, (Σ.55) αναφέρεται στους Ελληνικούς ισχυρισμούς, ότι η στάση αυτή αποτελεί «ένδειξη διεκδικήσεων Ελληνικών εδαφών» και επισημαίνει ότι «η βόρεια περιοχή της Ελλάδας, ονομάζεται επίσης Μακεδονία». Αφήνοντας κατά μέρος ότι αυτή η βόρεια περιοχή της Ελλάδας ονομάζεται συνεχώς Μακεδονία για περισσότερα από 2500 χρόνια, (βλέπε μεταξύ άλλων και Ηρόδοτος 5.17 – 7.128 και αλλού) η πλέον σύγχρονη Ιστορία καταδεικνύει ότι οι Ελληνικές ανησυχίες είναι νόμιμες.

Σκόπιανή ὀπτική

Ενδεικτικά σημειώνεται ότι Χάρτης που εκτύπωσαν τα Σκόπια το 1992 (Εικόνα 1) δείχνει καθαρά την διεκδίκηση, ότι η Μακεδονία εκτείνεται από εκεί, μέχρι το όρος Όλυμπος, προς νότον, συγχωνεύοντας έτσι τις περιοχές της αρχαίας Παιονίας και Μακεδονίας σε μία ενότητα.

Η ίδια διεκδίκηση είναι διακριτή και σε χαρτονόμισμα τράπεζας της “Δημοκρατίας της Μακεδονίας”, που δείχνει ως ένα από τα Μνημεία της τον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης, που βρίσκεται στην Ελλάδα (Εικόνα 2). Υπάρχουν πολλά ακόμη παραδείγματα ημερολογίων, χριστουγεννιάτικων καρτών, αυτοκόλλητων για αυτοκίνητα κτλ, με τις ίδιες διεκδικήσεις.

ΣΕ ΠΟΙΑ “ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ” ΠΗΓΕ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ;

Ο κ. Brunwasser έχει επί πλέον αναδείξει συμφωνώντας, (International Herald Tribune 10-1-2008), εργασία του «Μακεδονικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Ερευνών 16:9» που αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη (16:9), κατά την οποία ένας Μακεδόνας παρουσιάστηκε στον Απόστολο Παύλο, παρακαλώντας τον «Έλα στη Μακεδονία να μας βοηθήσεις». Σε ποίες περιοχές της Μακεδονίας πήγε ο Απόστολος Παύλος; Πήγε στη Νεάπολη (Καβάλα), στους Φιλίππους, στην Αμφίπολη, στη Απολλωνία, στη Θεσσαλονίκη και στη Βέροια (Πράξεις 16:11-17:10). Όλες αυτές οι περιοχές αποτελούν την ιστορική Μακεδονία και καμία δεν βρίσκεται στην Παιονία. Τι είδους απαίτηση εγείρεται από ένα Ινστιτούτο των Σκοπίων, που αναφέρεται σε περιγραφή της αρχαίας Μακεδονίας και στη σημερινή περιοχή της σημερινής βόρειας Ελλάδας;

“Η ΜΕΓΑΛΗ …ΦΛΩΡΙΔΑ”

Δεν ξέρω τι θα συμπεραίναμε, εάν ένα μεγάλο νησί κοντά στις νοτιοδυτικές ακτές των ΗΠΑ άρχιζε να αυτοαποκαλείται Φλώριδα και εμφάνιζε σε χαρτονομίσματά του εικόνες της από το Disney World, ενώ παράλληλα κυκλοφορούσε χάρτες που θα παρουσίαζαν τη “Μεγάλη Φλώριδα”!

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΣΤΕΤΤΙΝΙΟΥΣ,1944

Σίγουρα δεν υπάρχει αμφιβολία για το τι είχε στο μυαλό του ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Edward Stettinious, όταν στις 26 Δεκεμβρίου 1944 έγραφε [Πηγή: U.S. State Department, Foreign Relations vol viii, Washington, D.C., Circular Airgram (868.014/26Dec.1944)]:

“Το Υπουργείο (Εξωτερικών) σημείωσε με σημαντικό ενδιαφέρον αυξανόμενες προπαγανδιστικές διαδόσεις και ημιεπίσημες δηλώσεις υπέρ μιας αυτόνομης Μακεδονίας, που προέρχονται κυρίως από τη Βουλγαρία, αλλά επίσης και από Γιουγκοσλαβικές πηγές παρτιζάνων και άλλων, με την πρόθεση να συμπεριληφθούν και ελληνικές περιοχές στο υπό διαμόρφωση κράτος. Η Κυβέρνηση των ΗΠΑ θεωρεί τις συζητήσεις περί μακεδονικού «κράτους», Μακεδονικής «πατρίδας» ή Μακεδονικής «εθνικής συνειδήσεως» αδικαιολόγητη δημαγωγία που δεν αντιπροσωπεύει εθνική ή πολιτική πραγματικότητα και διαβλέπει με τη σημερινή της επανεμφάνιση σε μια πιθανή συγκάλυψη επιθετικών προθέσεων κατά της Ελλάδας.”

ΕΛΛΗΝΑΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ!

Ο κάτοικος Βουλγαρίας κ. Brunwasser αναφέρει στη συνεχεία (συνεχίζει πάντα στην Επιστολή του ο Καθηγητής), με έκδηλη καταφρόνηση, ότι η Ελλάδα ισχυρίζεται πως ο “Αλέξανδρος Γ΄, ο Μέγας Αλέξανδρος είναι …..Έλληνας”. Αυτή η στάση με περιπλέκει. Τι “διεκδίκηση” υπάρχει;

Ο προ-προ-πάππος του Αλεξάνδρου, ο Αλέξανδρος Α΄ είχε πιστοποιηθεί ως Έλληνας στην Ολυμπία και σύμφωνα με τα λεγόμενα του πατέρα της ιστορίας: “Συμβαίνει να γνωρίζω ότι [οι πρόγονοι του Αλεξάνδρου] είναι Έλληνες” (Ηρόδοτος 5.22)

Ο πατέρας του Αλεξάνδρου, ο Φίλιππος, είχε νικήσει σε διάφορα ιππευτικά αθλήματα στην Ολυμπία και τους Δελφούς (Πλούταρχος, Αλέξανδρος 4.9; Ηθικά 105A), που αποτελούν τα πλέον Ελληνικά από όλα τα Ιερά της αρχαίας Ελλάδας, στα οποία

Γραμμένα με ελληνικά γράμματα, 2.300 χρόνια πριν, πιστοποιούν αδιαμφισβήτητα την ελληνικότητα των Μακεδόνων και της Μακεδονίας, που με τον Αλέξανδρο τον Α΄ έσωσε στις Πλαταιές την Ελλάδα, με τον Φίλιππο ετοίμασε το όραμα και το στράτευμα και με τον Αλέξανδρο Γ΄ τον Μέγα, πέτυχε την κατάλυση της απέραντης και πανίσχυρης Περσικής Αυτοκρατορίας, στο όνομα όλων των Ελλήνων δεν ήταν επιτρεπτή η συμμετοχή μη Ελλήνων σε αγώνες. Εάν ο Φίλιππος ήταν Έλληνας, δεν ήταν επίσης και ο γιός του Αλέξανδρος Έλληνας;

ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑ ΕΡΓΑ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ

Ο Ευριπίδης, ο οποίος πέθανε και ετάφη στη Μακεδονία (Θουκυδίδης apud Pal. Anth. 7.45; Παυσανίας 1.2.2; Διόδωρος ο Σικελός 13.103), έγραψε το έργο Αρχέλαος, προς τιμή τού προγόνου του Αλεξάνδρου, στη Σλαβική γλώσσα;

Όταν έγραψε τις Βάκχες, ευρισκόμενος στην Αυλή του Αρχέλαου, δεν το έγραψε στα Ελληνικά, όπως έχει διασωθεί μέχρι τις ημέρες μας;

Μήπως πρέπει να υποθέσουμε ότι ο Ευριπίδης ήταν «Μακεδόνας», που έγραφε στα Σλαβικά (σε μια εποχή που αυτή η γλώσσα δεν υπήρχε) και μετά τα έργα του μεταφράστηκαν στα Ελληνικά;

ΣΕ ΠΟΙΑ ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΕ Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΤΟΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ;

Ποια ήταν η γλώσσα στην οποία ο Αριστοτέλης δίδασκε τον Αλέξανδρο;

Ποια γλώσσα μετέφερε ο Αλέξανδρος στις εκστρατείες του στην Ανατολή;

Γιατί έχουμε σήμερα αρχαίες επιγραφές στην Ελληνική, σε πόλεις που ίδρυσε ο Αλέξανδρος, φθάνοντας μέχρι το Αφγανιστάν, και όχι στη Σλαβική;

Γιατί η Ελληνική επικράτησε παντού στην Αυτοκρατορία του Αλεξάνδρου, εάν αυτός ήταν πραγματικά όχι Έλληνας αλλά “Μακεδόνας”; (σ.σ. εν. εθνικά “Μακεδόνας”)

Γιατί η Καινή Διαθήκη γράφτηκε στην Ελληνική και όχι στη Σλαβική;

Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΙ ΣΛΑΒΙΚΑ

Στη σελίδα 57 της αποκαλούμενης «Επιστολής από τη Μακεδονία», υπάρχει φωτογραφία του συγγραφέα, που στέκεται μπροστά από “μπρούτζινο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην πόλη Πριλέπ”. Το άγαλμα είναι έκδηλα σύγχρονης κατασκευής, αλλά το ερώτημα είναι εάν Αλέξανδρος θα μπορούσε να διαβάσει την επιγραφή που φέρει στη Σλαβική γλώσσα, κάτω από τα πόδια του. Με την δεδομένη ιστορικά μεταγενέστερη ανάπτυξη της Σλαβικής σε σχέση με την Ελληνική γλώσσα, η απάντηση είναι προφανής.

“ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΟΗΣΙΕΣ” ΤΟΥ MATTHEW BRUNWASSER

Παρά το ότι είναι καλοδεχούμενη η αναφορά του κ. Brunwasser σε αρχαιολογικά θέματα της Παιονίας, η εκ μέρους του υιοθέτηση και η προβολή συγχρόνων πολιτικών επιδιώξεων των κατοίκων της ως προς την χρήση της ονομασίας Μακεδονία, δεν είναι μόνο μη καλοδεχούμενη, αλλά αποτελεί παροχή κακών υπηρεσιών προς τους αναγνώστες του περιοδικού Archaeology, οι οποίοι φαντάζομαι ότι ενδιαφέρονται για ιστορικές αλήθειες. Αλλά τότε, η απόφαση εκ μέρους του περιοδικού Archaeology – ενός εντύπου του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ – για την διάδοση αυτής της ιστορικής ανοησίας, αποτελεί εγχείρημα σε βάρος της αξιοπιστίας του.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΗΤΑΝ ΜΟΝΑΧΑ ΜΙΑ

Ας λεχθεί ακόμη μία φορά: Η περιοχή της αρχαίας Παιονίας, ήταν μέρος της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας, όπως ήταν επίσης η Έφεσος, η Τύρος, η Παλαιστίνη, η Μέμφις, η Βαβυλώνα, τα Τάξιλαe και δωδεκάδες ακόμη. Όλες αυτές είχαν γίνει «Μακεδονικές» για μία περίοδο, αλλά καμία από αυτές δεν ήταν ποτέ η «Μακεδονία».

“ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ” ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

Ας μου επιτραπεί να περατώσω αυτή τη επεξήγηση κάνοντας μία πρόταση, για την επίλυση του ερωτήματος της σύγχρονης χρήσεως της ονομασίας «Μακεδονία». Η Ελλάδα πρέπει να προσαρτήσει την Παιονία, όπως έκανε ο Φίλιππος Β΄ το 359 π.Χ. Αυτό θα φαινόταν αποδεκτό από τους σύγχρονους κατοίκους της εν λόγω περιοχής, δεδομένου ότι ισχυρίζονται πως είναι Ελληνική, ενστερνιζόμενοι το όνομα της Μακεδονίας και του πλέον διάσημου τέκνου της. Τότε οι σύγχρονοι κάτοικοι αυτής της νέας Ελληνικής περιοχής, θα μπορούσαν να ασχοληθούν να μάθουν, να μιλούν και να γράφουν Ελληνικά, ας ελπίσουμε τόσο καλά, όσο τα ήξερε και ο Μέγας Αλέξανδρος.

Ειλικρινώς,

Stephen G. Miller, Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Berkley, Καλιφόρνια, ΗΠΑ

Κοινοποίηση:

C. Brian Rose, President, Archaeological Institute of America

Hillary Rodham Clinton, Secretary of State of the United States of America

Dora Bakoyiannis, Minister of Foreign Affairs of Greece

Antonis Samaras, Minister of Culture of Greece

Olli Rehn, European Commissioner for Enlargement

Erik Meijer, Member, European Parliament »

Υ.Γ. Για μία πληρέστερη εξέταση αρχαίων αποδείξεων περί της Παιoνίας, βλέπε I. L. Merker, “The Ancient Kingdom of Paionia,” Balkan Studies 6 (1965) 35-54

http://macedonia-evidence.org/documentation.html

Documentation for the Letter to President Barack Obama

misappropriation . . . . of Alexander the Great: More recently even Alexander’s father, Philip, has also been abducted:

“When Macedonia renamed Skopje airport for Alexander the Great in 2007, this seemed a one-off to annoy Greece. More recently, however, the government has broadened a policy the opposition calls “antiquisation”. The main road to Greece has been renamed for Alexander and the national sports stadium named after his father, and plans are afoot to erect a huge statue of Alexander in central Skopje.”

The Economist April 2, 2009

Even the popular but supposedly serious periodical Archaeology, a publication of the Archaeological Institute of America, has recently (January-February 2009) published an article with the name “Owning Alexander: Modern Macedonia lays its claim to the ancient conqueror’s legacy.”

called Paionia in antiquity: The geographic situation is made clear by Livy’s account of the creation of the Roman province of Macedonia in 146 B.C. (Livy 45.29.7 and 45.29.12). The land north of Mt. Barnous and Mt. Orbelos was inhabited by Paionians. The natural barrier formed by these mountains must be acknowledged. Barnous (modern Voras or Kaimaktsalan) reaches a height of 2524 meters, while Orbelos (the whole range extending to east and west of the Strymon; the western ridge is the modern Beles or Kerkini with a height of 1474 meters) has a maximum height toward the east of 2211 meters.

Strabo (7. frag 4), writing a few years before the birth of Christ, is even more succinct in saying that Paionia was north of Macedonia and the only connection from one to the other was (and is today) through the narrow gorge of the Axios (or Vardar) River.

does not form a line of communication: M. Sivignon, in M. Sakellariou (ed) Macedonia (Athens 1982) 15.

subdued by Philip II: Diodorus Siculus 16.4.2 See also Demosthenes (Olynthian 1.23) who tells us that they were “enslaved” by the Macedonian Philip and clearly, therefore, not Macedonians. Isokrates (5.23) makes the same point.

for at least 2,500 years: See, for example, Herodotus 5.17, 7.128, et alibi.

about a millennium after the death of Alexander: For the first appearance of the Slavs in the Balkans in the mid-6th century after Christ, see Walter Pohl, “Justinian and the Barbarian Kingdoms,” in Michael Maas (ed.), Age of Justinian (Cambridge 2005) 469-471; for their devastating path through Greece in the 580’s, see Anna Avramea, Le Péloponnèse du IVe au VIIIe siècle, changements et persistances (Paris 1997) 67-80

thoroughly and indisputably Greek: In the words of the father of history “I happen to know that [the forefathers of Alexander] are Greek” (Herodotus 5.22). The date of when Alexander I competed at Olympia is not sure, but it certainly occurred between 504 and 496 B.C. He established his Hellenic roots by tracing his ancestors back to Argos and, ultimately to Herakles. Hence the coins with the head of Herakles wearing the skin of the Nemean Lion from Archelaos and Amyntas, among others.

Euripides – who died and was buried in Macedonia: Thucydides apud Pal. Anth. 7.45; Pausanias 1.2.2; Diodorus Siculus 13.103. Some modern scholars doubt this tradition, but not that Euripides spent time in Macedonia.

Philip, won several equestrian victories at Olympia and Delphi: Plutarch, Alexander 3.9 and 4.9; Moralia 105A. Philip advertised his victories, and therefore his Greekness, by minting coins commemorating those victories. Below is a silver coin with the head of Olympian Zeus on the front and Philip’s victorious horse on the reverse, labeled with his name “of Philip” in Greek. A gold coin with the head of Apollo of Delphi on the front, and Philip’s winning two-horse chariot on the reverse, again labeled with his name “of Philip” in Greek.

............

conduct the Pythian Games: Diodorus Siculus 16.60.2

delegation from Athens: See, inter alios, Demosthenes, De Falsa Legatione, and Aischines, De Legatione. It is the tirades of Demosthenes against Philip (e.g. 9.30-35 in which he calls Philip not only “not a Greek, nor related to a Greek, nor even a barbarian from someplace that can be called good”) that have given rise to the notion that the Macedonians were not Greek, but Demosthenes tended to call all his enemies barbarian, even fellow Athenians (e.g. 21.150).

Another northern Greek, Aristotle: Because Aristotle’s native city, Stageira, was established in the 7th century B.C. before the Macedonians had developed their kingdom, Aristotle cannot be called a native Macedonian, although his father, Nikomachos, was the friend and doctor of Amyntas III (393-369) according to Diogenes Laertius 5.1. Philip later, as a part of his conquest of the whole of the Chalkidike in 348 B.C. (Demosthenes, 19.266) , seems to have laid waste to Stageira, but rebuilt it in 342 B.C. at Aristotle’s request (Diogenes Laertius 5.4). Clearly the relationship between him and Macedonia was close.

tutor of Alexander: Diogenes Laertius 5.4; Plutarch, Alexander 7.2-8.1. Aristotle also taught a number of Alexander’s peers and comrades, some of whom later became kings like Ptolemy of Egypt.

classroom which can still be seen: A spacious room cut back into natural bed rock with cuttings for roof supports and a bench for the students is easily repeopled in the visitor’s imagination with Aristotle standing in the middle and Alexander and his pals on the bench.

It was Aristotle who advised Alexander to “treat the Greeks as if he were their leader, other peoples as if he were their master” (Plutarch, On the Fortune of Alexander 329B). In the event, Alexander did not take this advice for his only wives were non-Greek orientals.

Aristotle’s edition of Homer: Plutarch, Alexander 8.2

founding cities and establishing centers of learning: Although cities like Pergamon and Alexandria in Egypt became major cultural centers under the successors of Alexander (the Attalids and the Ptolemies, respectively), it was Alexander who laid their foundations. See Diodorus Siculus 20.20.1 and Justin 13.2, and Arrian 3.1.5, respectively.

as far away as Afghanistan: Excavations at Ai Khanoum on the northern border of modern Afghanistan have produced great quantities of Greek inscriptions and even the remnants of a philosophical treatise originally on papyrus. One of the most interesting is the base of a dedication by one Klearchos, perhaps the known student of Aristotle, that records his bringing to this new Greek city, Alexandria on the Oxus, the traditional maxims from the shrine of Apollo at Delphi concerning the five ages of man:

• In childhood, seemliness
• In youth, self-control
• In middle age, justice
• In old age, wise council
• In death, painlessness

Klearchos inscription, ca. 300 B.C., now in Kabul Museum

For further information about the Greekness of Ai Khanoum, see Robin Lane Fox, The Search for Alexander (London 1980) 425-433, and figures on pages 390-393, and elsewhere; and Paul Bernard, Les fouilles d’Ai Khanum (Paris 1973).

Slavs and their language were nowhere near Alexander or his homeland until 1000 years later: see above.

The ancient Paionians: The ancient Paionians may have been of Hellenic stock, but relatively little is known about them, partly because “no Paionian Philip ever dominated Greece, and no Paionian Alexander ever conquered the known world” ( Irwin L. Merker, “The Ancient Kingdom of Paionia,” Balkan Studies 6 (1965) 35).

Nonetheless, they appear already in the Trojan War (albeit on the Trojan side; Homer, Iliad 2.848-850, 16.287-291, 17.348-351). Their confrontation with the Persians is recorded by Herodotus (5.1, 12-17). They fought against Philip who subdued them and with Alexander against the Persians, especially in the Battle of Gaugamela in 331 B.C. (Quintus Curtius, History of Alexander 4.9.24-25.

They enjoyed, even under the Macedonians, a certain degree of autonomy as is shown by their negotiations with Athens (IG II2 127) and the many coins minted under a series of Paionian kings, whose names are Greek and inscribed in Greek on the coins. See, for example, the following silver issue of Patraos, probably depicting the slaying of a Persian satrap by the Paionian Ariston as told by Quintus Curtius (see above):

Even more significantly for the assimilation of Paionia into the Greek world are the dedications of statues of Paionian kings made at Delphi and Olympia, and especially the bronze head of a Paionian bison, also at Delphi. See BCH 1950:22, Inschriften von Olympia 303; and Pausanias 10.13.1, respectively.

Greekish: No Paionians are recorded as victors in the Olympic or other Panhellenic games. This may, of course, be a reflection of a lack of athletic ability rather than a lack of Greekness.

territorial aspirations: We would note that in 1929, in an effort to submerge unruly local identities into a unified Yugoslav nation, King Alexander of Yugoslavia named the region the Vardarska province, after the major river that runs through it. See, for example, the Yugoslav stamp of 1939 with the ancient Paionia labeled with the name Vardarska.

This effort to reduce ethnic tensions was rescinded by Tito, who used the “Macedonian” identity as leverage against Yugoslavia’s Greek and Bulgarian neighbors. The (mis)use of the name Macedonia at that time was recognized by the United States State Department in a dispatch of December 26, 1944, by then U.S. Secretary of State Edward Stettinius:

“The Department [of State] has noted with considerable apprehension increasing propaganda rumors and semi-official statements in favor of an autonomous Macedonia, emanating principally from Bulgaria, but also from Yugoslav Partisan and other sources, with the implication that Greek territory would be included in the projected state. This government considers talk of Macedonian ”nation”, Macedonian “Fatherland”, or Macedonian “national consciousness” to be unjustified demagoguery representing no ethnic nor political reality, and sees in its present revival a possible cloak for aggressive intentions against Greece.”

[Source: U.S. State Department, Foreign Relations vol viii,

Washington, D.C., Circular Airgram (868.014/26Dec1944)]

school maps:

This map shows the “real” Macedonia (in Slavic) which includes ancient Paionia, the Greek province of Macedonia (the historical Macedonia), and a part of southwestern Bulgaria (which was also inhabited by Paionian tribes in ancient times).

Other maps, such as this one above in an 8th grade history book in 2005, maintain that, as of 1913 and thereafter, “Macedonia” included parts occupied by Albania (yellow), Bulgaria (purple), and Greece (red).

bank notes:

The White Tower of Thessalonike in Greek Macedonia, fronting onto the Aegean Sea, is the central decoration of this note printed in Skopje in 1991.

mock and provoke its neighbor: An apt analogy is at hand if we imagine a certain large island off the southeast coast of the United States re-naming itself Florida, emblazoning its currency with images of Disney World and distributing maps showing the “Greater Florida”.

characterize such behavior: “’It is nuts’, sighs one diplomat” (The Economist April 2, 2009).

Αρχαία Ιστορία της Μακεδονίας - Συχνές Ερωτήσεις

1) Πως γίνεται ο Αλέξανδρος Α' να είναι Έλληνας εάν στις πηγές αποκαλείται φιλέλληνας; Δεν αποκλείει το ένα το άλλο;

2) Δεν υπήρχε Μακεδονική γλώσσα διαφορετική από την ελληνική;

3) Και τα περιστατικά που αναφέρουν ο Quinctus Curtius και ο Πλούταρχος;

4) Ακόμα και αν οι Μακεδόνες βασιλείς εξελληνίστηκαν, η γλώσσα και η κουλτούρα του Μακεδονικού λαού δεν φανερώνει μη-Ελληνική βάση;

5) Ο Δημοσθένης δεν αποκαλεί τον Φίλιππο "βάρβαρο", δηλαδή "μη-Έλληνα";

6) Δεν γίνεται διάκριση στις πηγές μεταξύ Ελλήνων και Μακεδόνων;

7) Πως μπόρεσε ο Φίλιππος να πολεμήσει τους Έλληνες στη Χαιρώνεια εάν ήταν πραγματικός Έλληνας;

8) Δεδομένου ότι ο Αριστοτέλης αναφέρει ότι οι βάρβαροι είναι από φύσεως δούλοι (e.g. Πολ. Ι.ii.18 [1255a29]), εάν υποθέσουμε ότι ο Φίλιππος ήταν βάρβαρος και μη-Έλληνας πως μπορεί να εξηγηθεί ότι προσέλαβε τον Αριστοτέλη για δάσκαλο του γιού του;

9) Τι σημαίνουν τα ονόματα Φίλιππος και Αλέξανδρος;

10) Εάν οι Μακεδόνες ήταν Έλληνες γιατί αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Μακεδόνες;

11) Ο Ηρόδοτος δεν υποστηρίζει έρευνες της σύγχρονης γενετικής που δείχνουν ότι οι Έλληνες συνδέονται με τους Υποσαχάριους πληθυσμούς ενώ οι Μακεδόνες με τους Μεσογειακούς;

Εάν έχετε περισσότερες ερωτήσεις σχετικά με την αρχαία Μακεδονία, μπορείτε να ρωτήσετε τους ιστορικούς στέλνοντας e-mail στο SavingAlexander@macedonia-evidence.org.

Οι απαντήσεις θα δημοσιευτούνε σε αυτή τη σελίδα.

---

1) Πως γίνεται ο Αλέξανδρος Α' να είναι Έλληνας εάν στις πηγές αποκαλείται φιλέλληνας; Δεν αποκλείει το ένα το άλλο;

O όρος "φιλέλληνας" συχνά χρησιμοποιείται για μη έλληνες, αλλά είναι επίσης γνωστός ως χαρακτηρισμός εκείνων που θυσιάζονται για το κοινό καλό. Ο Πλάτωνας για παράδειγμα όταν περιγράφει την ιδανική του πολιτεία ορίζει ότι οι πολίτες πρέπει να είναι και Έλληνες και φιλέλληνες (Πολιτεία 470Ε). Η λέξη επίσης χρησιμοποιείται για να περιγράψει ιστορικές φυσιογνωμίες όπως τον Σπαρτιάτη Αγησίλαο που ως καλός Έλληνας ήταν και φιλέλληνας (Ξενοφώντος, Αγησίλαος 7.4). Δες επίσης Liddell, Scott, Jones, A Greek English Lexicon sv. Φιλέλλην.

2) Δεν υπήρχε Μακεδονική γλώσσα διαφορετική από την ελληνική;

Όχι. Οι επιγραφές της Μακεδονίας είναι όλες γραμμένες στην Αττική (κοινή) διάλεκτο, ή στη Μακεδονική διάλεκτο που προσιδιάζει στις βορειο-δυτικές ("Δωρικές") διαλέκτους της Ηπείρου και στις βορειο-ανατολικές ("Αιολικές") διαλέκτους της Θεσσαλίας. Δεδομένου ότι οι αρχαίες επιγραφές που σώζονται σήμερα είναι γραμμένες σε μια από τις δύο αυτές διαλέκτους, δεν υπάρχει καμία βάση για την ύπαρξη διαφορετικής γλώσσας των Μακεδόνων.

Ας σημειωθεί εδώ ότι ο Πλάτωνας στον Πρωταγόρα (341C) αναφερόμενος στην Αιολική διάλεκτο των Λεσβίων συγγραφέων, την αποκαλεί "βάρβαρη" με το οποίο εννοεί τραχιά ή αδρή, αλλά σε κάθε περίπτωση ελληνική.

3) Και τα περιστατικά που αναφέρουν ο Quinctus Curtius και ο Πλούταρχος;

O Quinctus Curtius (6.9.34-36) αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος έδωσε την ευκαιρία στον Φιλώτα να υποστηρίξει τον εαυτό του ενώπιον των Μακεδονικών στρατευμάτων του, οπότε τον ρώτησε εάν θα τους απευθυνθεί στη μητρική τους γλώσσα (patrio sermone). Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν η αναφορά είναι σε ξεχωριστή γλώσσα, ή σε διάλεκτο της Ελληνικής. Το αρχαίο κείμενο μπορεί να δεχθεί και τις δύο ερμηνείες.

Το ίδιο ισχύει όταν, στη μέση του επεισοδίου με τον Κλίτο, ο Αλέξανδρος φωνάζει στη φρουρά του στα "Μακεδονικά" (Πλούταρχος, Βίος Αλεξάνδρου 51.6), και όταν οι Μακεδόνες στρατιώτες χαιρετούν τον Ευμένη στα "¨Μακεδονικά" (Πλούταρχος, Βίος Ευμένη 14.5). Και στις 2 περιπτώσεις, ο όρος "Μακεδονικά" μπορεί κάλλιστα να αναφέρεται σε ελληνική διάλεκτο παρά σε διαφορετική γλώσσα.

Αυτές οι ιστορίες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως απόδειξη της ύπαρξης μιας μη ελληνικής μακεδονικής γλώσσας, αντίθετα αναφέρονται σε Μακεδονική διάλεκτο της Ελληνικής. Έτσι για παράδειγμα το εδάφιο "εμείς οι δύο θα μιλάμε σαν τους ανθρώπους του Παρνασσού -θα μιμηθούμε την Φωκική γλώσσα" (Αισχύλος, Χοηφόροι 563-564), αναφέρεται στη Φωκική διάλεκτο της ελληνικής που μιλούσαν οι κάτοικοι του Παρνασσού, και όχι σε μια μη ελληνική γλώσσα.

4) Ακόμα και αν οι Μακεδόνες βασιλείς εξελληνίστηκαν, η γλώσσα και η κουλτούρα του Μακεδονικού λαού δεν φανερώνει μη-Ελληνική βάση;

Αυτή η ερώτηση συχνά τίθεται για τη Μακεδονία, αλλά όχι για τους είλωτες της Λακωνίας ή τους πενέστες της Θεσσαλίας. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καμία μαρτυρία ότι οι κοινοί Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες, ακόμα και αν οριστική απόδειξη της εθνικότητάς τους δεν σώζεται. Όμως τα πειστήρια ότι ήταν Έλληνες συνεχώς πληθαίνουν, είτε πρόκειται για αρχαιολογικά κατάλοιπα είτε για γλωσσολογικές μαρτυρίες. Σημειώστε, για παράδειγμα, τον καταδεσμό του 4ου αι. π.Χ. που βρέθηκε σε μια κοινή ταφή της Πέλλας και είναι γραμμένος στη Μακεδονική διάλεκτο της ελληνικής γλώσσας. Δες το άρθρο, "Η γλώσσα των αρχαίων Μακεδόνων, κάτω από το φως των πρόσφατων επιγραφικών ανακαλύψεων"-"The speech of the ancient Macedonians, in the light of recent epigraphic discoveries".

5) Ο Δημοσθένης δεν αποκαλεί τον Φίλιππο "βάρβαρο", δηλαδή "μη-Έλληνα;"

Πράγματι. Εκτός όμως από το γεγονός ότι ο Δημοσθένης είχε προσωπική έριδα με τον Φίλιππο εξαιτίας της ταπείνωσης που υπέστη όταν έχασε τα λόγια του στη Μακεδονική αυλή (Αισχίνης, Περί Παραπρεσβείας 35), ο Δημοσθένης μπορούσε να αποκαλέσει οποιονδήποτε δεν συμπαθούσε βάρβαρο, συμπεριλαμβανομένων και Αθηναίων (π.χ. 21.150). Η λέξη αυτή, τουλάχιστον όπως την χρησιμοποιεί ο Δημοσθένης και άλλοι, πρέπει να εννοηθεί ως μια γενική προσβολή. Παρομοίως σε μερικές περιοχές της Αμερικής σήμερα κάποιοι αμφιβάλλουν ότι Αμερικανοί από άλλα μέρη είναι "αληθινοί Αμερικανοί".

6) Δεν γίνεται διάκριση στις πηγές μεταξύ Ελλήνων και Μακεδόνων;

Πράγματι, αυτό όμως είναι μια πολιτική και όχι μια εθνική διάκριση. Μετά τη μάχη του 338 π.Χ. στη Χαιρώνεια, ο Φίλιππος ίδρυσε το Κοινό των Ελλήνων (που συχνά αποκαλείται Κοινό της Κορίνθου από την έδρα της πρώτης του συνέλευσης). Ήταν ο ηγεμόνας του Κοινού, αλλά ταυτόχρονα παρέμενε και βασιλεύς των Μακεδόνων. Με άλλα λόγια η σχέση του Φιλίππου με τους συμμάχους του ήταν πολύ διαφορετική από τη σχέση του με τους υποτελείς του. Το Κοινό ιδρύθηκε κυρίως για την προετοιμασία και τη συμμετοχή στην επικείμενη Ασιατική εκστρατεία, και ο αριθμός των ψήφων των διαφόρων ελληνικών πόλεων ή περιοχών ήταν ανάλογος με το μέγεθος της στρατιωτικής συμβολής του καθενός. Η συμμετοχή στο Κοινό ήταν θεωρητικά εθελοντική, και η Σπάρτη αρνήθηκε να συμμετάσχει και δεν εξαναγκάστηκε να το κάνει. Αλλά το Μακεδονικό απόσπασμα ήταν παρόν ως υποτελές του βασιλέως. Με άλλα λόγια, η διάκριση δεν συνίστατο στο ότι οι Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες, αλλά στο ότι οι σύμμαχοι έλληνες δεν ήταν Μακεδόνες, και στο ότι ο Αλέξανδρος διατήρησε τους πατρικούς θεσμούς.

Μια συνέπεια αυτής της κατάστασης μπορεί να αναγνωριστεί στις αφιερώσεις του "Αλεξάνδρου και των Ελλήνων" (Αρριανός, Ανάβασις 1.16.7, και Πλούταρχος, Βίος Αλεξάνδρου 16.18). Είναι η ίδια διάκριση με αυτή μεταξύ των Μακεδόνων και των Ελλήνων.

Για τις πηγές και ένα καλό σχολιασμό κάποιων δυσκολότερων μαρτυριών, δες M.N. Tod, Greek Historical Inscriptions II, no. 177. Για πληρέστερη ιστορική αφήγηση δες J.R. Ellis, Philip II and Macedonian Imperialism 204-209 και I. Worthington, Philip II of Macedonia 158-163.

7) Πως μπόρεσε ο Φίλιππος να πολεμήσει τους Έλληνες στη Χαιρώνεια εάν ήταν πραγματικός Έλληνας;

Κατά τον ίδιο τρόπο με τον οποίο οι Έλληνες πολεμούσαν ανέκαθεν μεταξύ τους με το γνωστότερο παράδειγμα των Σπαρτιατών κατά των Αθηναίων στον Πελοποννησιακό πόλεμο.

Ο Φίλιππος όμως βρισκόταν στη Χαιρώνεια κατόπιν πρόσκλησης του Συνεδρίου της Δελφικής Αμφικτυονίας. Ήδη το 346 π.Χ. είχε εξασφαλίσει μια ψήφο στο Συνέδριο (όπου μόνο Έλληνες είχαν δικαίωμα συμμετοχής) έχοντας τερματίσει τον Γ' Ιερό Πόλεμο προς όφελος του Συνεδρίου. Τώρα, στα 338 π.Χ., το Συνέδριο των Αμφικτυόνων προσέφυγε πάλι σε αυτόν, και είναι ο αντι-Φιλιππικός Δημοσθένης αυτός που διασώζει το ψήφισμα της πρόσκλησης που απέστειλε το Συνέδριο στον Μακεδόνα βασιλιά. (Περί Στεφάνου 18, 155).

Και οι δύο αντίπαλες παρατάξεις στη Μάχη της Χαιρώνειας ήταν καθ' όλα ελληνικές. Στη μια πλευρά (που τελικά ηττήθηκε) πρωτοστατούσαν οι Αθηναίοι και οι Θηβαίοι που μαζί αποτελούσαν το 60% του συνολικού στρατεύματος. Οι σύμμαχοί τους ήταν οι Κορίνθιοι, οι Μεγαρείς, οι Ακαρνάνες, οι Φωκείς, οι Αχαιοί, οι Ευβοείς, οι Λευκάδιοι και οι Κερκυραίοι (Δημοσθένης, Περί Στεφάνου 18.237). Σημειώστε αυτούς που λείπουν: οι Σπαρτιάτες, οι Ηλείς, οι Αιγινήτες, οι Επιδαύριοι και πολλοί άλλοι.

Στο αντίπαλο στρατόπεδο κυριαρχούσαν οι Μακεδόνες, όμως υπήρξε αξιοσέβαστος αριθμός Θεσσαλών καθώς και Αργείοι και Αρκάδες (Δημοσθένης, Επιστ. 4.8). Με άλλα λόγια, όπως καθόλη την ελληνική ιστορία, η μάχη της Χαιρώνειας ενέπλεξε Έλληνες εναντίον Ελλήνων.

8) Δεδομένου ότι ο Αριστοτέλης αναφέρει ότι οι βάρβαροι είναι από φύσεως δούλοι (e.g. Πολ. Ι.ii.18 [1255a29]), εάν υποθέσουμε ότι ο Φίλιππος ήταν βάρβαρος και μη-Έλληνας πως μπορεί να εξηγηθεί ότι προσέλαβε τον Αριστοτέλη για δάσκαλο του γιού του;

Πολύ καλή ερώτηση.

9) Τι σημαίνουν τα ονόματα Φίλιππος και Αλέξανδρος;

Και τα δύο είναι κοινά Ελληνικά ονόματα που συναντώνται σε εκατοντάδες, εάν όχι χιλιάδες αρχαίους Έλληνες. Το όνομα Φίλιππος σημαίνει "φίλος των ίππων". Το γεγονός ότι τα άλογα του Φιλίππου Β' κέρδισαν τόσες πολλές νίκες στην Ολυμπία, τους Δελφούς και αλλού είναι ίσως σύμπτωση, αλλά πολύ ευτυχής.

Το όνομα Αλέξανδρος προέρχεται από το ρήμα "áλέξω" που σημαίνει υπερασπίζομαι, προστατεύω και το "ανήρ" (τον άνδρα δηλαδή).

10) Εάν οι Μακεδόνες ήταν Έλληνες γιατί αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Μακεδόνες;

Για τον ίδιο λόγο για τον οποίο οι Αθηναίοι αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Αθηναίους. Όταν π.χ. ο Δημοσθένης απευθύνεται στους συμπατριώτες του, τους αποκαλεί Αθηναίους (e.g. Περί Στεφάνου 18.251), όχι Έλληνες.

Σημειώστε ότι ήδη στα 479 π.Χ., την παραμονή της Μάχης των Πλαταιών, ο Αλέξανδρος Α' εξαναγκασμένος από τις συνθήκες να περάσει στο Περσικό στρατόπεδο (όπως και άλλοι Έλληνες συμπεραλαμβανομένων των Βοιωτών και των Θεσσαλών), αποκάλυψε μυστικά στους Αθηναίους τα σχέδια των Περσών. Δικαιολόγησε αυτή του την ενέργεια επικαλούμενος την έγνοια του για όλη την Ελλάδα γιατί αυτός ήταν Έλληνας (Ηρόδοτος 9.45). Σαφέστατα ο Αλέξανδρος δεν αμφέβαλε για την εθνικότητά του.

11) Ο Ηρόδοτος δεν υποστηρίζει έρευνες της σύγχρονης γενετικής που δείχνουν ότι οι Έλληνες συνδέονται με τους Υποσαχάριους πληθυσμούς ενώ οι Μακεδόνες με τους Μεσογειακούς;

Η ερώτηση φαίνεται να πηγάζει από την εξής δήλωση του Arnaiz-Villena (ο οποίος χρησιμοποιεί τον όρο «Μακεδόνες» για τους σύγχρονους Σλαβικούς πληθυσμούς που κατοικούν την αρχαία Παιονία): «ο Ηρόδοτος υποστηρίζει ότι οι κόρες του Δαναού (που ήταν μαύρες) ήρθαν από την Αίγυπτο κατά πλήθη για να εδραιώσουν την παρουσία τους στην Ελλάδα.»

Ο Ηρόδοτος αναφέρει τις κόρες του Δαναού δύο φορές (2.171 και 2.182) αλλά δε λέει τίποτα σχετικά με το χρώμα ή τον αριθμό τους. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Αισχύλο, Ικέτιδες 276-330, οι κόρες του Δαναού ανάγουν την καταγωγή τους στην Ιώ, γέννημα θρέμμα του Άργους. Με άλλα λόγια, ήταν στην ουσία ελληνικής καταγωγής και η εκδοχή του Arnaiz-Villena είναι λανθασμένη.

Δεν είμαστε γενετιστές και δεν έχουμε ειδικότητα στην επιστήμη της βιολογίας, γι’αυτό δεν είμαστε σε θέση να σχολιάσουμε την εγκυρότητα των ερευνών γενετικής του Arnaiz-Villena. Ωστόσο μπορείτε να διαβάσετε μια λεπτομερή και τεκμηριωμένη κριτική των θεωριών του τόσο από την οπτική της γενετικής όσο και της ιστορίας στο: http://greek-dna-sub-saharan-myth.org/greeks-sub-saharan.html.

Translated by Leda Kostaki and Yannis Lolos.

Μετάφραση Λήδα Κωστάκη και Γιάννης Λώλος.